NBP: sytuacja ekonomiczna firm może się pogorszyć
W I kw. 2009 r. dalszemu, wyraźnemu
pogorszeniu uległa sytuacja ekonomiczna ankietowanych
przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa oczekują, że w II kwartale ich
sytuacja może się jeszcze pogorszyć - wynika z badań
przeprowadzonych przez NBP.
"Klimat prognoz w próbie pozostaje pesymistyczny. Respondenci spodziewają się dalszego pogorszenia sytuacji w II kw. - wskaźnik prognoz sytuacji WPSE3 po korekcie sezonowej obniżył się o 6 pp. względem poprzedniego kwartału i o 22 pp. w relacji do II kw. 2008 r. i przyjął najniższą wartość od 2000 r. - minus 9,9 pp; oznacza to, że w próbie więcej jest firm oczekujących pogorszenia sytuacji niż jej poprawy" - napisano w ankiecie.
"Jednocześnie jednak aż połowa firm jest zdania, że spowolnienie nie będzie trwało długo i jeszcze w 2009 r. sytuacja może zacząć się poprawiać" - dodają autorzy badania.
POPYT
W I kw. 2009 roku nastąpiło wyraźne pogorszenie koniunktury w obszarze popytu.
"Zgodnie z prognozami badanych podmiotów, w II kw. 2009 r. można oczekiwać dalszego spowolnienia dynamiki produkcji. O spadku popytu informuje większość analizowanych grup, w tym przedsiębiorstwa budowlane, przemysłowe, zwłaszcza firmy przetwórcze oferujące dobra inwestycyjne, handel oraz transport. Jednocześnie przedsiębiorstwa oczekują wolniejszego niż w poprzednim okresie spadku liczby nowych zamówień" - wynika z badań
"Pomimo silnego osłabienia złotego i poprawy konkurencyjności polskiej produkcji na obcych rynkach, nadal kurczy się portfel zamówień eksportowych. Co prawda wskaźnik prognoz eksportu nieznacznie poprawił się względem poprzedniego kwartału, pozostaje jednak wciąż bardzo niski" - dodają autorzy.
ZATRUDNIENIE
W II kwartale 2009 roku wskaźnik prognoz zatrudnienia spadł w relacji do poprzedniego kwartału.
"W większości sekcji prognozy zatrudnienia pogorszyły się w ujęciu rocznym i kwartalnym. Najgłębszy spadek wskaźnika zatrudnienia w II kw. 2009 r. odnotowano w budownictwie. Wzrost zatrudnienia jest przewidywany jedynie w grupie przedsiębiorstw oczekujących wzrostu popytu i produkcji, choć i tu dynamika tego wzrostu spadła" - napisano.
PŁACE
Nadal wyraźnie zmniejsza się odsetek firm dokonujących podwyżek płac.
"W II kw. 2009 r. takich firm będzie mniej niż przedsiębiorstw redukujących płace. Mimo to wzrost wynagrodzeń obejmie więcej pracowników niż obniżki płac, podwyższać płace będą bowiem duże przedsiębiorstwa. Średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń będzie niższa niż w poprzednim kwartale. Średnie redukcje płac będą dwukrotnie większe niż średnie podwyżki" - podał NBP.
Poprawiła się relacja między wzrostem wynagrodzeń i wzrostem wydajności pracy.
"Nadal jednak odsetek przedsiębiorstw, w których wzrost wynagrodzeń jest szybszy niż wzrost wydajności pracy, jest większy niż odsetek firm, w których wydajność rośnie szybciej niż płace" - wynika z ankiet.
INWESTYCJE
W II kw. można oczekiwać dalszego spadku aktywności inwestycyjnej ankietowanych przedsiębiorstw.
"Złoży się na to zarówno spadek odsetka nowo rozpoczynanych inwestycji, jak i zwiększający się odsetek firm rezygnujących z dokończenia projektów będących w fazie realizacji bądź ograniczających wielkość przeznaczonych na te projekty środków" - napisano.
"W grupie przedsiębiorstw rezygnujących z dokończenia inwestycji odsetek odmów przyznania kredytu jest większy niż w pozostałych przedsiębiorstwach" - dodano.
KREDYTY
W II kw. 2009 r. wskaźnik prognoz zadłużenia ważony wielkością zatrudnienia spadł w relacji do poprzedniego kwartału.
"Tylko wśród największych przedsiębiorstw nieznacznie przeważyły prognozy wzrostu zadłużenia nad prognozami spadku" - napisano.
W I kw. 2009 r., mimo mniejszej liczby firm ubiegających się o kredyt, znacząco wzrósł odsetek odrzuconych wniosków kredytowych.
"Co trzecia firma wnioskująca o kredyt nie otrzymała go. Ankietowane przedsiębiorstwa poinformowały ponadto o wzroście marż od kredytu" - dodają autorzy.
KURS PLN, EKSPORT, IMPORT
Deprecjacja złotego względem euro oraz dolara wpłynęła pozytywnie na konkurencyjność polskich towarów na obcych rynkach, a tym samym na opłacalność polskiego eksportu.
"Silny spadek popytu zagranicznego powoduje jednak, że nastroje wśród eksporterów pozostają pesymistyczne. Podobnie jak w poprzednim kwartale zagrożenie dla rodzimych producentów ze strony tańszego importu jest relatywnie niskie" - napisano.
W ciągu roku istotnie zmniejszył się odsetek eksporterów stosujących instrumenty zabezpieczające przed ryzykiem kursowym.
"Na spadek ten, poza wzrostem opłacalności eksportu, wpłynąć mogły negatywne doświadczenia związane z zakupem opcji walutowych. Straty finansowe z tym związane wykazuje niemal co piąty eksporter" - napisano.
CENY
Oczekiwania inflacyjne uległy niewielkiemu osłabieniu - ankietowane przedsiębiorstwa przewidują niewielki spadek inflacji w ciągu najbliższego roku - więcej firm prognozuje spadek dynamiki cen towarów i usług niż jej wzrost.
"W II kw. 2009 r. niewielkiemu osłabieniu w stosunku do poprzedniego kwartału uległy także oczekiwania wzrostu cen surowców i materiałów oraz cen produktów i usług oferowanych przez ankietowane przedsiębiorstwa" - wynika z badań NBP. (PAP)