Nie tylko pensja i premia. Oto jak pracodawcy wspierają pracowników

Świąteczne prezenty, bilety do kina, opłacone karnety na siłownię, wczasy pod gruszą, a czasem nawet darmowe posiłki - firmy mają wiele możliwości, aby wspomóc finansowo pracowników. Największe daje Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.

ZFŚS to środki finansowe, które na osobnym rachunku bankowym gromadzą pracodawcy jednostek budżetowych i samorządowych oraz tych, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Na co dokładnie przeznacza się te środki decyduje pracodawca, powinny być jednak spożytkowane na pomoc socjalną dla pracowników.

Pieniądze na wsparcie, które nie mogą pochodzić z ZFŚS, firma może może czerpać z innych środków. Możliwości jest wiele. Oto na jaką pomoc finansową mogą liczyć pracownicy.

Zapisy ustawy o Zakładowych Funduszach Świadczeń Socjalnych mówią o tym, na co mogą być przeznaczone zgromadzone przez pracodawcę środki finansowe. Wykaz dopuszcza między innymi dofinansowanie pracownikom wypoczynku.

Mogą to być wczasy pod gruszą, czyli wypoczynek, który pracownik organizuje sobie we własnym zakresie, albo wypoczynek zaaranżowany przez pracodawcę (np. pobyt w sanatorium). Dofinansowanie przysługuje też członkom rodziny zatrudnionego. Pracodawca może finansowo wspomóc wypoczynek letni lub zimowy dziecka pracownika.

Pracodawca może wspierać finansowo dzieci pracowników, przeznaczając pieniądze z ZFŚS na wyprawkę szkolną. Wsparcie takie może przyjąć formę pomocy rzeczowej, jak i pieniężnej. Podręczniki i akcesoria szkolne stanowią spory wydatek, dlatego taka inicjatywa spotyka się z pozytywnym oddźwiękiem ze strony pracownika.

Podręczniki i akcesoria szkolne to nie jedyna pomoc rzeczowa, którą może zaoferować pracodawca. Należą do niej również artykuły spożywcze, odzież, wyposażenie domu, opał, lekarstwa czy środki pomocy sanitarnej, a także paczki dla pracowników i ich dzieci. Te ostatnie wręczane są najczęściej w okresie świątecznym i przyjmują najczęściej formę koszy ze słodyczami i zabawkami.

Z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracodawca może też pokryć koszty (lub ich część) zajęć sportowo-rekreacyjnych oraz biletów na imprezy kulturalne.

Jednym z głównych świadczeń finansowanych przez pracodawców są karty podarunkowe. Ich popularność wynika przede wszystkim z wygodnego sposobu użytkowania, a także możliwości jej doładowania w dowolnym czasie dowolna kwotą. Karty, które stanowią rodzaj kart płatniczych, kupowane są z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Są one najczęściej formą świątecznego prezentu od pracodawcy, ale wręcza się je również podczas innych uroczystości, takich jak ślub, narodziny dziecka czy też uroczystości firmowe.

Zapomoga socjalna z ZFŚS ma charakter doraźny i przyznawana jest najczęściej w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, długotrwałej choroby lub śmierci czy też klęsk żywiołowych. Mogą ją też otrzymać rodzice samotnie wychowujące dzieci oraz ci z dziećmi wymagającymi specjalnej opieki lekarskiej.

W celu udokumentowania zaistniałej ciężkiej sytuacji pracownik może zostać poproszony o dokumenty, które ją potwierdzą. Może to być zaświadczenie lekarskie, protokół policyjny, bieżące rachunki czy też zaświadczenia o zarobkach członków rodziny.

Jedną z dopuszczalnych przez ustawę form pomocy ze środków ZFŚS jest pożyczka na cele mieszkaniowe. Może być ona udzielana na budowę lokalu mieszkalnego, jego zakup lub wykup na własność, a także na remont i modernizację.

Warunki udzielania pożyczki na cele mieszkaniowe zawarte powinny być w wewnętrznym regulaminie określającym politykę socjalną, a dotyczą najczęściej wysokości sumy jaką można pożyczyć oraz warunków jej spłaty (m.in. wysokość oprocentowania, liczba rat). Pomoc ta może też przybierać formę bezzwrotną.

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca w okresie od listopada do końca marca jest zobligowany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatne posiłki i napoje. Jedzenie musi mieć formę jednego dania gorącego, a temperatura napojów musi być dostosowana do warunków atmosferycznych.

W przypadku gdy brakuje warunków do przygotowania i spożywania posiłku na terenie zakładu pracy firma może zapewnić korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych.

Środki finansowe związane z darmowymi posiłkami nie mogą pochodzić z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Firma pokrywa ten wydatek z innych środków.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi okulary korygujące wzrok, jeśli zdecyduje o tym lekarz okulista. Ponieważ przepisy nie wskazują kwoty, do jakiej pracodawca powinien ponosić koszty zakupu, może on wdrożyć własne regulacje w tej kwestii. Wysokość środków finansowych, jakie pracodawca przeznacza na okulary, powinna być tak skalkulowana, aby umożliwiała zakup okularów korygujących wzrok odpowiadających zaleceniom lekarza.

Do dofinansowania okularów korekcyjnych mają prawo nie tylko osoby zatrudnione na pełen etat, ale też te pracujące na czas określony oraz stażyści i praktykanci.

Refundacją objęci się pracownicy, którzy obowiązki przy komputerze pełnią co najmniej przez 4 godziny dziennie.

Z Kodeksu pracy wynika, że ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest obowiązkiem pracodawcy. Część z nich nie tylko ułatwia im ten krok, ale też coraz chętniej i częściej pokrywa koszty szkoleń pracowników (lub ich część), bo związane są one z przyszłymi konkretnymi korzyściami dla firmy. Przyznają oni też zatrudnionej osobie takie dodatkowe świadczenia, jak opłaty za przejazdy, podręczniki czy zakwaterowanie.

Pracodawca może też na czas trwania szkolenia poza biurem przyznać pracownikowi urlop lub zwolnić go z całości lub części dnia pracy. Za czas nieobecny w pracy otrzymuje on odpowiednie dla siebie wynagrodzenie.