Październik na rynkach surowcowych - Masowy odwrót

Zasadniczą przyczyną była ucieczka kapitału od ryzykownych instrumentów, co wiązało się także ze spadkami na parze EURUSD, a to z kolei jeszcze bardziej potęgowało spadki.

Powoli jasnym staje się, że wiele surowców staje się niedowartościowanych, ale nikt nie wie kiedy mogą powrócić wzrosty, zwłaszcza, że rynek surowców nie jest w tej sytuacji odosobniony, a zmienność jest tu tradycyjnie wysoka.

Jeśli popatrzymy na to jak zmieniało się zużycie produktów ropopochodnych w ciągu ostatnich trzydziestu lat, dostrzeżemy istotny spadek tylko na początku lat 80-tych, kiedy dość głęboka recesja, połączona z relatywnie drogą ropą przyniosła ok. 10% spadek popytu. Na początku lat 90-tych mieliśmy jedynie stagnację, a już na początku obecnej dekady spowolnienie gospodarcze zmniejszyło jedynie dynamikę wzrostu spożycia. Nie ma powodów aby przypuszczać, że tym razem będzie inaczej, zwłaszcza, że bardzo wysokie ceny z pierwszej połowy roku nie zdążyły się przełożyć (w dużej mierze) na gospodarkę realną. Tym niemniej, w październiku czynniki o znaczeniu fundamentalnym straciły na znaczeniu. Większego wrażenia nie wywoływały nawet dane o zapasach, a cięcie limitów produkcji przez OPEC przeszło bez echa. Czynnikiem dominującym była wyprzedaż akcji i spadające notowania EURUSD. Cena ropy z poziomu 98 USD na początku miesiąca obniżyła się do zaledwie 58,50 USD w pierwszych dniach listopada. Czy to oznacza, że problem
energetyczny już nie istnieje? Zapewne nie, kraje rozwinięte zyskały jedynie trochę czasu. Póki co notowania ropy zmierzają do poziomu 50,69 USD i odwrócić to może jedynie silniejsze odbicie giełdowe połączone z osłabieniem dolara względem euro.

Łatwe czasy inwestowania na rynku kruszców zakończyły się mniej więcej w pierwszym kwartale tego roku. Wielokrotnie pisaliśmy, że samo pasywne inwestowanie w złoto nie jest dobrą alternatywą na czas dekoniunktury gospodarczej i giełdowej. Przykład mamy w październiku, kiedy kruszec ten stracił niemal 18%. Co więcej zmiany notowań złota potrafiły zaskakiwać. Jeszcze we wrześniu, zaraz po upadku Lehman Brothers, cena złota skoczyła z 780 USD do 917 USD za uncję. Jednak już podczas październikowych spadków ceny złota zachowywały się różnie – podczas wyprzedaży w pierwszej połowie miesiąca złoto drożało, jednak na początku trzeciej dekady (ostatnia fala silnych spadków) uncja złota potaniała o 120 USD. Jeszcze bardziej kapryśne okazywały się notowania srebra, gdzie czasem odczuwalny był wpływ segmentu metali przemysłowych. Najmniej, bo niecałe 10% w październiku straciła platyna, gdyż część inwestorów zamykała krótkie pozycje, realizując zyski z krótkich pozycji po kolosalnych spadkach z poprzednich czterech
miesięcy.

O ile wrzesień można było określić miesiącem silnych spadków, październik był już w zasadzie pozbywaniem się metali przemysłowych niemal bez względu na cenę. Koszmar dla producentów i jednocześnie raj dla inwestorów posiadających krótkie pozycje. Największa przecena dotyczyła miedzi, głównie ze względu na fakt, iż metal ten drożał w pierwszej połowie roku. Dodatkowo, notowania miedzi dość szybko przebiły wsparcie na poziomie 5170 USD, co dodatkowo napędziło przecenę. Ostatecznie tona miedzi potaniała z 6350 USD do 4100 USD, choć momentami cena tony spadała nawet poniżej 3600 USD. Blisko 30% w skali miesiąca straciły takie metale jak cynk, czy ołów. Mniejsze, bo 20% straty ma za sobą aluminium. Wydaje się, iż w chwili obecnej metale przemysłowe dyskontują już najczarniejsze scenariusze recesyjne i zwłaszcza w dłuższym terminie powinny zyskać na wartości. Ich notowania są jednak „niewolnikiem” ogólnego sentymentu i zmian na EURUSD.

To co działo się na rynkach ziaren jest najlepszym przykładem, na to, jak wygląda obecnie rynek surowców. Spadki rzędu 15-20% - w pewnym momencie nawet blisko 30%, w skali miesiąca na wszystkich ważniejszych ziarnach (pszenica, ryż, soja, kukurydza) nie mogły być uzasadnione żadnymi czynnikami o charakterze fundamentalnym. O ile niższe tempo wzrostu gospodarczego ma pewien (choć niewielki) wpływ na popyt na ropę, w przypadku żywności ten wpływ jest jeszcze mniejszy. Przecenę można uzasadnić częściowo spadkami w notowaniach EURUSD, ale pamiętajmy, iż ten czynnik ma znacznie mniejszy wpływ na ceny niż w przypadku innych segmentów rynku surowcowego. Informacje pogodowe, czy słabsze przewidywania co do zbiorów pszenicy w Australii nie miały zauważalnego wpływu na notowania rynku, który wiosennymi bańkami spekulacyjnymi został wybity z normalności i zapewne szybko do niej nie powróci.

Przemysław Kwiecień
Główny Ekonomista
X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A.