Po ekonomii bez pracy
Ekonomiści zajmują 14. pozycję w rankingu ok. 2 tys. zawodów i specjalności, które najbardziej dotyka bezrobocie
Jednocześnie w roku akademickim 2010/2011 ekonomia zajęła szóste miejsce wśród najchętniej wybieranych kierunków. Kandydowało na nią 24,5 tys. młodych Polaków. Dla porównania, studia w zeszłym roku rozpoczęło 423,6 tys. osób.
Uczelnie kontra rynek pracy
- Absolwenci ekonomii z pewnością podczas studiów zdobywają szeroką wiedzę, ale obawy pracodawców budzi możliwość wykorzystania jej w praktyce - wskazuje na jedną z przyczyn dużego bezrobocia wśród osób po ekonomii Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawców RP. - Liczy się przede wszystkim umiejętność zastosowania teorii w pracy zawodowej. Jeśli ktoś nie potrafi odnieść zdobytej wiedzy do obecnej sytuacji gospodarczej, zrozumieć jakie to ma przełożenie na kondycję przedsiębiorstw i życie przeciętnych konsumentów, z punktu widzenia przyszłego pracodawcy jest nieprzydatny.
Ale już niekoniecznie jest winą studentów to, że nie potrafią sięgnąć po zdobytą wiedzę i przyłożyć jej do panujących realiów. To uczelnie nie stwarzają możliwości praktykowania zdobytej wiedzy. Nie dopasowują też swojej oferty do prognozowanych przyszłych potrzeb rynku pracy. - Dlatego większą wagę powinno się przykładać do współpracy firm z uniwersytetami, tak jak funkcjonuje to na zachodzie Europy - proponuje Rogowiecki.
Na wady polskiego systemu edukacji wskazuje również Agnieszka Durlik-Khouri, ekspert prawno-gospodarczy Krajowej Izby Gospodarczej. - Nie chodzi tylko o to, jakie kierunki są oferowane maturzystom, ale również o to, na ile oni sami są zorientowani w potrzebach rynku oraz własnych predyspozycjach i możliwościach - mówi. - Rynek nie jest w stanie przyjąć aż tak wielu absolwentów kierunków ogólnych, bez przygotowania specjalistycznego do określonej dziedziny.
Przyszłość absolwenta w jego rękach
Dlatego eksperci wskazują, że wiele zależy również od samych absolwentów, niezależnie od tego, co oferuje im uczelnia. - Ich sukces przy szukaniu zatrudnienia w dużej mierze zależy od tego, czy podczas nauki zdobywają doświadczenie zawodowe, czy starają się znaleźć niszową specjalizację. Ale to niestety często nie jest im uświadamiane w procesie nauki - mówi Durlik-Khouri. - Studenci powinni więc pracować nad tym, aby ich kompetencje w momencie zakończenia studiów były jak najszersze, ale jednocześnie pogłębione w wybranej dziedzinie.
Eksperci podkreślają również, że wysoko cenione są osoby posiadające kompetencje miękkie – umiejętność pracy w grupie, przewodzenia jej, podejmowania samodzielnych decyzji, kreatywność. - Należy też być świadomym, że czasy jednego zawodu raczej mamy już za sobą. Dlatego nasza przyszłość zależy od naszej mobilności – nie tylko terytorialnej, ale i zawodowej - mówi Durlik-Khouri. Państwo tnie środki dla bezrobotnych
W opinii Pracodawców RP sprawę komplikuje fakt, że rząd nie podejmuje żadnych działań, aby polepszyć sytuację w związku ze sposobem kształcenia na uczelniach wyższych w Polsce. Ogranicza również środki z Funduszu Pracy, które powinny być przeznaczone na aktywizację bezrobotnych.
- W tym roku obniżka wyniosła 54 proc. W przyszłym roku planuje się podobne działania - mówi Rogowiecki. - Środki te nie powinny być wydatkowane na inne zadania niż zgodne z podstawowym celem tej instytucji. Chodzi tu głównie o staże i szkolenia, które mają relewantne znaczenie w przypadku osób młodych, nie posiadających jeszcze doświadczenia. Właśnie te formy umożliwiają absolwentom zdobycie odpowiedniej praktyki i wejście na rynek pracy - twierdzi.
Gdzie miejsce dla ekonomisty?
- Obecny rynek pracy ekonomistów to nadal w dużej części sektor finansowy, jak również obsługa przedsiębiorstw – oba z uwagi na sytuacje gospodarczą stawiają jednak kandydatom do pracy coraz wyższe wymagania - ocenia Durlik-Khouri.
Z kolei eksperci Pracodawców RP podpowiadają, że wielu absolwentów ekonomii znajduje pracę na stanowiskach związanych z integracją europejską i współpracą międzynarodową, co według nich jest ciekawą perspektywą zatrudnienia. - Być może przed wyborem studiów warto się zastanowić nad innymi ścisłym kierunkiem, przykładowo finansami czy inżynierią, na które zawsze jest popyt na rynku pracy - proponuje Rogowiecki.
Anna Dąbrowska