Polskim bankom coraz trudniej przychodzi zarabianie na wymianie walut
Obrót walutami jest jednym z głównych źródeł zarobków polskich banków. Zmiany na rynku kredytowym powodują, że to źródło przynosi im jednak coraz mniej pieniędzy. Ewentualne wprowadzenie euro zmusiłoby banki do szukania większych zysków w innych obszarach działalności.
Zła sława kredytów walutowych, spadek polskich stóp procentowych oraz ograniczenia stawiane przez polski nadzór finansowy spowodowały, że wartość kredytów walutowych spadła od 2011 r. o 28 mld zł i na koniec sierpnia stanowiły one już tylko niecałe 28 proc. wartości wszystkich kredytów, podczas gdy jeszcze na koniec 2011 r. było to aż 33 proc.
Jedną z konsekwencji zmian w kredytach jest spadek dochodów banków z wymiany walut. Pierwsza piętnastka największych banków w Polsce w ubiegłym roku zyskała na operacjach walutowych 2,7 mld złotych, co stanowiło 6,2 proc. ich całkowitych dochodów. Było to jednak aż o 230 mln zł mniej niż w 2012 r. (-8 proc.).
W pierwszym półroczu bieżącego roku - analizując tylko największe banki giełdowe - udział zysków z walut w ogólnych zyskach z działalności bankowej wzrósł do 6,8 proc. z 6,0 proc. w pierwszej połowie 2012 r. Ten dobry rezultat zawdzięczać trzeba jednak wyłącznie ponadstandardowemu wynikowi PKO BP. Gdyby nie to, zyski całego sektora z obrotu walutami by spadły.
Niektóre banki musiały odpisać sobie z zysków na wymianie walut spore kwoty. Zmiany na rynku kredytowym powodują, że ten rodzaj działalności przestaje być tak znaczącym źródłem dochodów, jak jeszcze parę lat wcześniej.
Zmianę zysków na operacjach walutowych poszczególnych banków pokazuje poniższe zestawienie.
Do banków, które najbardziej odczuły dekoniunkturę w segmencie walutowym należą BGŻ, Pekao S.A., mBank i Getin Noble Bank. Ten ostatni na przestrzeni ostatniego półtora roku (od stycznia 2013 r. do czerwca 2014 r.) zmniejszył zyski walutowe o aż 28 proc., czyli o 23 mln zł. Dla BGŻ walutowy półtoraroczny ubytek to 101 mln zł (minus 36 proc.), dla Banku Pekao S.A. 97 mln zł (minus 14 proc.), a dla mBanku 45 mln zł (minus 10 proc.).
Spośród banków pozagiełdowych w roku 2013 największy spadek zysków odnotował Deutsche Bank - o 104 mln zł (-47 proc.) i w Raiffeisen Bank - o 41 mln zł (-18 proc.)
Które banki są najbardziej uzależnione od zysków z obrotu walutami? Pokazuje to poniższe zestawienie, prezentujące udział profitów na obrocie walutami w całkowitych dochodach z działalności bankowej .
(źródło: obliczenia własne) Jak widać największy udział zysków z obrotu walutami mają: Bank Handlowy 11 proc. w pierwszej połowie 2014 r. i 11 proc. w 2013 r., Deutsche Bank 13 proc. w 2013 r., Alior Bank 11 proc. w pierwszej połowie 2014 r. i 10 proc. w 2013 r. oraz Raiffeisen Bank 11 proc. w 2013 r.
Wymieniona wyżej lista banków, to instytucje, które najbardziej straciłyby, gdyby w Polsce zrezygnowano z rodzimej waluty. Utracone korzyści banki musiałyby nadrabiać w innych obszarach działalności, czyli podwyższając marżę odsetkową na kredytach lub prowizje bankowe, ewentualnie wyraźnie tnąc koszty działalności.
A wznowienie debaty na temat wstąpienia Polski do strefy euro zaproponował niedawno prezydent Komorowski na inaugurację rządu premier Kopacz. Część banków na takie zmiany na pewno nie będzie patrzeć przychylnym okiem.