Ponad 170 mln złotych zaległości w wypłatach pensji

Mniej zaległości w wypłacaniu wynagrodzeń. Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy wykazały, że jest coraz mniej osób poszkodowanych z tego powodu - podkreśla Główna Inspektor Pracy Iwona Hickiewicz.

Wyjaśnia, że w ubiegłym roku liczba firm niewypłacających pracownikom należnych wynagrodzeń zmniejszyła się o około 13 procent.

Zaległości wyniosły w sumie 171 milionów złotych. Z tego udało się już wyegzekwować 102 miliony złotych.

- Stąd wniosek, że przedsiębiorstwa miały z czego płacić, ale wielu pracodawców zamiast tego finansowało swoją działalność - podkreśla minister Hickiewicz.

Zwraca uwagę, że za popełnienie wykroczenia przeciwko prawom pracownika kodeks pracy przewiduje karę grzywny od 1 tysiąca do 2 tysięcy złotych a w przypadku tak zwanej recydywy do 5 tysięcy złotych. Sąd może natomiast nałożyć grzywnę za wykroczenie do 30 tysięcy złotych.

Dla pracownika, w stosunku do którego pracodawca zalega z wypłatą wynagrodzenia nałożenie takiej kary rzadko bywa satysfakcjonujące dlatego warto wiedzieć jakie możliwości odzyskania wypłaty przysługują mu na drodze prawnej.

Po pierwsze zawsze warto wysłać do pracodawcy wezwanie do zapłaty. Jest to nieformalne pismo, w którym wnosi się o uregulowanie zaległości do określonego terminu czego nie spełnienie spowoduje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Na pewno w niektórych przypadkach wysłanie takiego przedsądowego pisma wystarczy i pracodawca bojąc się procesu i ponoszenia kosztów jego prowadzenia - wypłaci zaległe wynagrodzenie.

Jeżeli jednak pracownik woli od razu podjąć prawnie skuteczne kroki może zwrócić się do Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIP do jej zadań należy prowadzenie nadzoru i kontrola przestrzegania przez pracodawcę przepisów dotyczących wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy.

Kolejny artykuł tejże ustawy stanowi, iż organy PIP uprawnione są do nakazania wypłaty przez pracodawcę należnego pracownikowi wynagrodzenia. Nakazy takie są decyzją administracyjną i podlegają natychmiastowemu wykonaniu. Kontrola może zostać przeprowadzona na skutek wniesienia skargi do PIP. Pracownik nie powinien obawiać się konsekwencji jakie mogłyby go dotknąć ze strony pracodawcy, który dowiedział się kto wnosił o przeprowadzenie kontroli, ponieważ zgodnie z art. 44 ust. 3 ustawy o PIP pracownicy inspekcji wykonujący czynności kontrolne zobowiązani są do zachowania w tajemnicy informacji, że kontrola przeprowadzana zostaje w skutek wniesienia skargi ( chyba, że skarżący wyrazi na to pisemną zgodę). Nakaz zapłaty wydawany jest zgodnie z przepisami regulującymi procedurę administracyjną.

Pracownik może zdecydować się również na dochodzenie swoich roszczeń przed sądem. Jak stanowi art. 242 § 1 kodeksu pracy „pracownik może dochodzić swych roszczeń ze stosunku pracy na drodze sądowej". Sądami właściwymi do rozstrzygania w tych sprawach są sądy pracy albo sądy pracy i ubezpieczeń społecznych ( art. 262 kp).

Warto zaznaczyć, iż zgodnie z art. 505 1 kodeksu postępowania cywilnego, roszczenia wynikające z umów, kiedy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 000 zł. mogą być rozpoznane w postępowaniu uproszczonym, w którym pozew składa się na urzędowym formularzu.

Dobrym posunięciem jest również zaznaczenie w pozwie , iż wnosi się o rozpoznanie sprawy w postępowaniu albo upominawczym albo nakazowym. Jeżeli sąd uzna, iż sprawa nadaje się do rozpoznania w jednym z tych postępowań, rozpatruje ją na posiedzeniu niejawnym i w przypadku zasadności roszczenia wydaje nakaz zapłaty, w którym zaznacza , iż w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu należy zaspokoić roszczenie albo wnieść środek odwoławczy ( sprzeciw/ zarzuty).

Jeżeli sąd będzie rozpatrywał jednak sprawę na rozprawie wyda odpowiedni wyrok. Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego sąd uwzględniając roszczenie pracownika nadaje wyrokowi z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności ( w wysokości nie większej niż wynagrodzenie za 1 miesiąc).
Jeżeli pracodawca nie zastosuje się do orzeczenia sądu pracownikowi nie pozostaje nic innego jak wystąpić na drogę postępowania egzekucyjnego.

Warto zaznaczyć również, iż obowiązującą jest ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, która reguluje kiedy i w jaki sposób można skutecznie dochodzić roszczeń od pracodawcy będącego niewypłacalnym (wynagrodzenie wypłacone zostanie ze specjalnego Funduszu).