Poszukiwani kreatywni. Co to właściwie oznacza?

Słowo „kreatywność” pojawiające się w ogłoszeniach o pracy można mnożyć przez tysięczne liczby. Choć dziś nie każdy musi być kreatywny, na wielu stanowiskach ta cecha jest pożądana.

- Hasło „kreatywność” w odniesieniu do pracowników zaczęło robić karierę w latach dziewięćdziesiątych poprzedniego wieku – mówi Karina Węgielnik, konsultantka HR i psycholog. - Wtedy pracodawcy oczekiwali kreatywności od wszystkich, na wszystkich stanowiskach. To zrozumiale – po przełomie w roku 1989, w Polsce nie było jeszcze wielu odpowiednio wykształconych i doświadczonych specjalistów, więc pracownicy w tamtych latach swoim zaangażowaniem i kreatywnością nadrabiali brak innych kompetencji – tłumaczy Węgielnik.

Dziś już nie każdy musi być kreatywny, choć słowo to jest konsekwentnie powtarzane w ogłoszeniach o pracy, co sprawia, że chętnie tę cechę przypisujemy sobie w CV. Jeśli w ogłoszeniu przeczytamy, że „firma XX poszukuje ambitnych i kreatywnych osób”, nie sposób będzie nie uwzględnić tych cech w CV. Kiedy jednak zastanowimy się nad znaczeniem tego słowa, może okazać się, że w praktyce wcale nie jesteśmy tacy kreatywni, jak nam się wydaje, co rekrutujący łatwo zweryfikują w czasie rozmowy o pracę. Kim są kreatywni?

To osoby samodzielne, które nie boją się realizowania własnych pomysłów. Kreatywność nie zawsze musi być związana z procesem twórczym. To przede wszystkim umiejętność znajdowania nowych, niekonwencjonalnych rozwiązań, a także wyjścia z trudnej sytuacji. Ta cecha sprawdza się nie tylko w tzw. branżach kreatywnych, ale również na niezwiązanych z tworzeniem stanowiskach pracy. - Pracodawcy mają obecnie świadomość, że powinni oczekiwać kreatywności tam, gdzie faktycznie jest ona konieczna – mówi Karina Węgielnik. - Raczej nie szuka się jej u pracownika obsługi klienta, ponieważ osoba pracująca na tym stanowisku, ma stosować narzucone przez firmę standardy obsługi. Ale już oczekuje się jej od doradcy handlowego, ponieważ same umiejętności sprzedażowe to często za mało, by efektywnie sprzedawać produkty danej firmy – komentuje Węgielnik.

Choć kreatywność należy do kompetencji miękkich, łatwo sprawdzić w czasie rozmowy rekrutacyjnej, czy kandydat rzeczywiście posiada tę cechę. - Sama deklaracja o tym, że „jestem osobą kreatywną” nie wystarczy – mówi Karina Węgielnik, konsultantka HR.

- Testem kreatywności są konkretne pytania tzw. wywiadu kompetencyjnego, na przykład: „proszę opisać sytuację zawodową, w której musiał być pan kreatywny”. Po takim pytaniu możemy spodziewać się kolejnych, doprecyzowujących pytań: „co pan konkretnie zrobił?”, „dlaczego to było kreatywne?”, „jaki to dało efekt?” – wymienia Węgielnik. - Dlatego warto, jeśli potencjalny pracodawca zamieszcza w ogłoszeniu informację o tym, że oczekuje od kandydatów kreatywności, dobrze przygotować się do rozmowy, poprzez przygotowanie sobie bardzo konkretnych odpowiedzi, na te pytania. Będziemy musieli przekonać rozmówcę, że opisywana przez nas sytuacja wymagała rozwiązania kreatywnego, a zastosowane przez nas podejście faktycznie było innowacyjne – mówi konsultantka HR. Pracodawcy mają też inne, bardziej „kreatywne” metody sprawdzania kreatywności. – Ta cecha sprawdzana jest również za pomocą konkretnych zadań, stawianych przed kandydatami, podczas procesu rekrutacyjnego – mówi Karina Węgielnik.- Z pozoru abstrakcyjne zadania –
jak budowanie wieży z makaronu czy rozwiązywanie problemu architektonicznego – służą do badania poziomu otwartości umysłu kandydata, jego pomysłowości i tolerancji niejednoznaczności – tłumaczy konsultantka HR.

Żeby udowodnić pracodawcy, że jesteśmy kreatywni, najlepiej najpierw samemu sobie szczerze odpowiedzieć na pytanie, na ile ta cecha jest obecna w naszym codziennym życiu. Jeśli z kreatywnością u nas słabo, nic straconego. Tę umiejętność można rozwijać. Jak? Najlepszym dowodem na to, że każdy w mniejszym lub większym stopniu może być kreatywny, jest spontaniczne zachowanie dzieci, które poznając świat, samodzielnie szukają nowych rozwiązań, na przykład ucząc się języka, tworzą neologizmy analogiczne do poznanych wcześniej słów. Nasza kreatywność może być wygaszana w procesie socjalizacji. Często, w toku wychowania jesteśmy uczni stosowania gotowych, szablonowych rozwiązań, co zabija naszą kreatywność. Jeśli sami jej nie ćwiczymy, ta cecha może rzeczywiści się nie rozwinąć. Jakie ćwiczenia pomogą rozwinąć nam kreatywność? Jest ich wiele. Swobodne pisanie, szukanie niekonwencjonalnych zastosowań dla przedmiotów codziennego użytku, ćwiczenie uważności w obserwowaniu otoczenia mogą pomóc rozwinąć nieszablonowe
myślenie. Kreatywność można porównać do swobodnej improwizacji, dlatego ważne żeby w sytuacjach wymagających od nas kreatywności odpuścić sobie myślenie oceniające, tak jak zakłada to jedna ze metod pracy, wykorzystująca, a zarazem ćwicząca kreatywność – burza mózgów.

MD/MA