Pracuje, choć nie płacą

Zarobkowy wyjazd za granicę, opieka nad chorym, dzienne studia doktoranckie, praca w innej firmie, nawet chęć dłuższego odpoczynku – to prywatna sprawa pracownika, co chce robić na bezpłatnym urlopie. Bywają jednak sytuacje, gdy pracodawca wyrażając zgodę na urlop bezpłatny, może żądać, by jego pracownik w czasie trwania urlopu nie pracował u konkurencji lub nie prowadził własnej działalności w tej samej branży. O plusach i minusach urlopów bezpłatnych mówi adwokat Łukasz Berg, prowadzący kancelarię adwokacką w Gdańsku.

- Istotą urlopu bezpłatnego udzielanego na podstawie przepisu art. 174 kodeksu pracy jest zwolnienie pracownika z obowiązku wykonywania zatrudnienia i zwolnienie pracodawcy z obowiązku wypłacania wynagrodzenia przy jednoczesnym trwaniu pomiędzy pracodawcą a pracownikiem stosunku pracy.

- Przepisy prawa nie wyjaśniają, w jakim celu udziela się urlopu bezpłatnego. Należy zatem przyjąć, że może on być udzielony zarówno w celu odpoczynku, jak i w przypadku chęci podjęcia innej pracy zarobkowej czy nauki.

- Urlop bezpłatny może być udzielony wyłącznie na skierowany do pracodawcy pisemny wniosek pracownika. Pracownik w swoim wniosku powinien określić w szczególności okres trwania urlopu oraz termin jego rozpoczęcia. Należy pamiętać, że co do zasady przyjęcie propozycji pracownika dotyczącej udzielenia urlopu bezpłatnego należy do swobodnego uznania pracodawcy, a odmowa udzielenia takiego urlopu nie podlega kontroli sądowej ani nie wymaga uzasadnienia.

*Polecamy: * Miłość czy uzależnienie? Powstaje grupa anonimowych pracoholików

W związku z powyższym, pomimo braku takiego obowiązku ustawowego, dobrze żeby pracownik w swoim wniosku podał przyczyny, dla których chciałby skorzystać z urlopu bezpłatnego. Złożenie jednak nawet umotywowanego wniosku o urlop bezpłatny nie tworzy obowiązku uwzględnienia go przez pracodawcę (wyrok OSPiUS w Warszawie z dnia 10.11.1982r., I P 2374/82).

- Okres urlopu bezpłatnego nie jest wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, ani też do okresu pracy, od którego zależą prawa do świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego pracowników.

Granice czasowe urlopu bezpłatnego nie zostały określone w przepisach prawa. Długość urlopu bezpłatnego zależy zatem od uzgodnień dokonanych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn. We wszystkich innych przypadkach przerwanie urlopu i wcześniejszy powrót pracownika do pracy są możliwe tylko na zasadzie porozumienia stron.

- W okresie urlopu bezpłatnego pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, z wyjątkiem sytuacji, gdy ogłoszono upadłości lub likwidację pracodawcy. Pracownik natomiast może wypowiedzieć umowę o pracę w każdym czasie. Pracodawca nie może odmówić zatrudnienia pracownika, który po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego, zgłosił się do pracy. W przypadku odmowy, pracownikowi przysługuje roszczenie o dopuszczenie do pracy.

- Szczególnym rodzajem urlopu bezpłatnego jest urlop, którego celem jest świadczenie pracy na rzecz innego pracodawcy. Inicjatywa udzielenia takiego urlopu pochodzi od pracodawcy. Konieczna jest jednak w tym przypadku zgoda pracownika wyrażona na piśmie. Okres takiego urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

ml,MA,WP.PL

Praca w mediach. Duży wybór ofert. Zobacz najnowsze ogłoszenia!