Projekt budżetu na 2010 r. wpłynął do Sejmu

We wtorek rząd przyjął projekt ustawy budżetowej na 2010 r. Terminy związane z pracami nad budżetem reguluje Konstytucja, ustawa o finansach publicznych oraz ustawa o Komisji Trójstronnej i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego. Ich naruszenie może wiązać się z poważnymi konsekwencjami, np. z rozwiązaniem Sejmu.

Zgodnie z Konstytucją Rada Ministrów musi przekazać Sejmowi projekt ustawy budżetowej najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem następnego roku budżetowego. Dokument powinien więc trafić do Sejmu do końca września. Konstytucja pozwala jednak, by w "wyjątkowych przypadkach" projekt przekazać Sejmowi później.

Ustawa zasadnicza daje parlamentowi najwyżej cztery miesiące na prace nad budżetem, licząc od dnia przekazania projektu do Sejmu. Jeżeli w tym czasie ustawa budżetowa nie zostanie przekazana Prezydentowi, ten może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.

Sejm może zajmować się ustawą znacznie dłużej niż Senat. Izba Wyższa ma na uchwalenie swoich poprawek 20 dni. Z kolei Prezydent ma siedem dni na podpisanie budżetu, licząc od chwili przekazania mu ustawy przez Marszałka Sejmu. Jeżeli Prezydent wyśle ustawę do Trybunału Konstytucyjnego przed jej podpisaniem, Trybunał powinien wydać orzeczenie w ciągu dwóch miesięcy. W przypadku, gdy ustawa nie wejdzie w życie w dniu rozpoczęcia roku budżetowego, rząd prowadzi gospodarkę budżetową na podstawie przygotowanego projektu ustawy.

Konstytucja reguluje ponadto obowiązki związane z wykonywaniem budżetu przez Radę Ministrów. W ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego rząd powinien przekazać Sejmowi sprawozdanie z wykonania budżetu wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa. Sejm ma 90 dni na podjęcie uchwały o udzieleniu rządowi absolutorium lub odmowie. Wcześniej Izba Niższa musi się jednak zapoznać z opinią Najwyższej Izby Kontroli o wykonaniu budżetu.

Prace nad kolejnym projektem ustawy budżetowej, na 2011 r., powinny się zacząć w maju przyszłego roku. Do 10 maja rząd ma czas na przedstawienie Komisji Trójstronnej, przyjętej przez Radę Ministrów wstępnej prognozy wybranych wskaźników makroekonomicznych na kolejny rok budżetowy. Do końca maja minister finansów powinien wydać tzw. notę budżetową, czyli rozporządzenie określające zasady, tryb i terminy opracowania materiałów do ustawy. Tzw. wstępny etap prac nad budżetem kończy się 15 czerwca. Do tego czasu rząd ma przyjąć i przekazać Komisji Trójstronnej założenia do projektu ustawy budżetowej na następny rok.

Do czasu przekazania projektu Sejmowi trwa tzw. zasadniczy etap prac budżetowych. Do 10 sierpnia Rada Ministrów ma czas na przyjęcie kwot limitów wydatków budżetu państwa. Z kolei poszczególne resorty powinny opracować plany własnych budżetów, a Ministerstwo Finansów bazę dochodów i wydatków budżetu państwa. W tym czasie wstępny projekt ustawy powinien zostać przyjęty przez Radę Ministrów i przekazany Komisji Trójstronnej. Na przyjęcie ostatecznego projektu rząd ma czas do końca września.