Projekt/ Skarbówka jak banki sprawdzi wiarygodność podatników

Nowa ustawa o administracji podatkowej to jeden z priorytetów resortu finansów, zapowiadany w niedawnym expose przez premier Ewę Kopacz.

"Nowa ustawa ma zmienić urzędy skarbowe. Kluczem jest postawienie podatnika w centrum uwagi i podporządkowanie organizacji pracy urzędów jego potrzebom. Chodzi o to, żeby administracja podatkowa nie była tak jak dziś złożona z poszczególnych urzędów skarbowych i przypisanych im podatników, tylko stała się jedną instytucją, w której podatnik będzie mógł realizować swoje potrzeby, tam gdzie mu wygodnie" - powiedział PAP wiceminister Kapica.

Według MF to przemodelowanie administracji ma iść w parze z konkretnymi ułatwieniami dla podatników i wprowadzeniem nowych narzędzi informatycznych dla skarbówki.

"Dziś chcąc uzyskać np. zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami, musimy pójść do konkretnego, +swojego+ urzędu. Po zmianach, tę, a także każdą inną sprawę związaną z podatkami załatwimy w dowolnym urzędzie. Chcemy także, by urzędy stały się centrum obsługi, nie tylko jeśli chodzi o podatki, ale także inne daniny dla Skarbu Państwa, aby np. wydawały zaświadczenia o niezaleganiu z cłem, akcyzą, składkami dla ZUS" - mówił Kapica.

Jak zaznaczył, zmiana pozwoli ujednolicać postępowanie urzędów i relacje z podatnikiem. Będzie się także wiązała z wprowadzeniem szeregu nowych usług.

Elementem reorganizacji jest przeformułowanie i rozwinięcie całego systemu obsługi i wsparcia podatników. "W urzędzie skarbowym będzie można założyć działalność gospodarczą, a dedykowany asystent wyjaśni, jakie obowiązki podatkowe wiążą się z danym przedsięwzięciem biznesowym. Ma on pomagać podatnikom zakładającym mikroprzedsiębiorstwa w wypełnianiu obowiązków podatkowych przez pierwszych 18 miesięcy działalności" - opisywał wiceminister.

Zmiana będzie obejmowała również funkcjonowanie Krajowej Informacji Podatkowej, która w obecnym kształcie stała się niewydolna, i choć mogłaby budować bazę wiedzy, to tego nie robi. "Chcemy wzmocnić kadrowo KIP, aby szybciej wydawać interpretacje, krócej czekać na połączenie z konsultantem, udzielać odpowiedzi mailowo i udostępniać wiedzę podatnikom oraz urzędnikom, bo oprócz upowszechniania wiedzy wśród podatników, system ma wspomóc także urzędników. Budując i udostępniając tę bazę wiedzy i publikując w niej interpretacje podatkowe, będziemy wpływali na jednolitość postępowania urzędów - zapowiedział Kapica.

Według przedstawiciela MF oczywiście już dziś każdy podatnik może zadzwonić na infolinię i wystąpić o interpretację indywidualną, ale baza wiedzy, która powstaje na podstawie zapytań obywateli i wniosków o interpretacje, nie jest udostępniana. To ma się zmienić dzięki rozbudowie Portalu Podatkowego.

"Chcemy rozwijać funkcje Portalu Podatkowego. Uzupełniać go o odpowiedzi na najczęstsze pytania, kursy e-learningowe czy indywidualny przewodnik, jak wypełniać konkretne obowiązki podatkowe. Dzięki temu podatnik nie będzie musiał już dzwonić na infolinię czy prosić o interpretację indywidualną" - opisywał wiceminister finansów.

Portal Podatkowy ma zostać rozszerzony także o indywidualną informację o sytuacji podatnika. Według zapowiedzi MF każdy będzie mógł się indywidualnie zalogować do portalu, tak jak do konta bankowego, i uzyska na nim informację o zrealizowanych obowiązkach podatkowych oraz podatkach do zapłaty.

"Na początek chcemy, by portal zawierał informacje o podatkach od spadków i darowizn, od czynności cywilnoprawnych, PIT, a w kolejnych latach, rozliczeniach CIT, a także VAT. W przyszłości zostanie on być może rozszerzony także o podatki lokalne" - deklarował Kapica.

Resort zmienił natomiast przewidywaną pierwotnie koncepcję tzw. podatnika autoryzowanego, który prawidłowo wywiązuje się ze wszystkich obowiązków i może liczyć na preferencyjne traktowanie przez urząd. Początkowo status taki miał być przyznawany tylko największym firmom.

"Zmodyfikowaliśmy swoje podejście ze względu na wątpliwości, że grono potencjalnych kandydatów byłoby zbyt wąskie. Zamiast wskazywania, kto jest autoryzowanym podatnikiem, chcemy prowadzić segmentację wszystkich podatników pod kątem ich wiarygodności. Trochę tak jak w banku, który ocenia, czy jesteśmy wiarygodnym klientem, stałym, płacącym swoje raty na czas, czy też mamy jakieś problemy i trzeba się zainteresować, pomóc" - objaśnił Kapica.

Jak mówił, podatnicy zostaną podzieleni na grupy, zależnie od tego, czy regularnie i na czas płacą należności, czy mają inną sytuację, bo spóźniają się z wpłatami, popełniają błędy w rozliczeniach podatkowych lub dopiero wchodzą do systemu podatkowego.

"To jest metodologia utrwalona w bankowości. Pozwoli nam wziąć pod uwagę, jak długo podatnik prowadzi działalność, czy jest urzędowi znany, którą firmę w swojej historii prowadzi oraz czy prowadził je wiarygodnie, rzetelnie. W ten sposób powstanie obraz wiarygodności podatnika wobec instytucji" - dodał. Jak zapewnił, indywidualna ocena każdego podatnika będzie wewnętrzną sprawą administracji objętą tajemnicą skarbową, choć kryteria i metodologia oceny będą jawne.

MF finalizuje już prace nad projektem ustawy o administracji podatkowej i planuje, że zostanie ona przyjęta przez Radę Ministrów w pierwszym kwartale 2015 roku, a uchwalona w drugim kwartale, z terminem wejścia w życie w 2016 r.

Jak powiedział Kapica, nie wszystkie przewidywane w ustawie uregulowania i funkcjonalności zaczną obowiązywać jednocześnie. "Wstępnie wypełniane zeznanie podatkowe będzie funkcjonować już w marcu przyszłego roku, a rozszerzony Portal Podatkowy powinien ruszyć w kwietniu przyszłego roku. Zakładamy, że system podatnika ruszy 1 stycznia 2016 r. Natomiast przygotowanie całego systemu segmentacji klienta będzie trwało dłużej, gdyż wymaga wielu konsultacji. To będzie możliwe do wprowadzenia w 2017 r." - powiedział wiceminister finansów.