Rząd naraża Polskę na milionowe odszkodowania
Uszczuplenie części środków OFE i przeniesienie ich do ZUS może odbić się rządowi mocną czkawką. Taki krok najprawdopodobniej spowoduje lawinę procesów w arbitrażu inwestycyjnym. Trzeba się liczyć z olbrzymimi odszkodowaniami - pisze "Dziennik Gazeta Prawna".
Cała sytuacja wynika z faktu, iż część powszechnych towarzystw emerytalnych (PTE) ma obcych udziałowców. Chroni ich szczególna ochrona przed tym, co zamierza nasze państwo. Wynika to z umów o wspieraniu inwestycji i handlu (BIT). To właśnie na ich podstawie zagraniczni inwestorzy mogą pozwać Polskę o wielomilionowe odszkodowania przed trybunałami arbitrażowymi za wszelkie wywłaszczenia, nacjonalizację lub dyskryminację. Według ekspertów położenie ręki na środkach z OFE to właśnie postępujące wywłaszczenie.
- Inwestycje polegające na utworzeniu PTE mogą podlegać ochronie wynikającej z umów o wspieraniu i ochronie inwestycji (BIT) i należy liczyć się z tym, że inwestorzy będą chcieli z tej ochrony skorzystać - tłumaczy Marek Furtek, partner w kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz.
Inni eksperci podkreślają, że ryzyko takich sporów jest wysokie, bo istnieje ku temu podstawa prawna. W umowach BIT pojęcie inwestycji jest definiowane zwykle bardzo szeroko. Obejmuje swoim zakresem również akcje oraz udziały.
Inwestorzy mogliby powołać się na naruszenie zakazu wywłaszczenia. O tym, czy zachowanie państwa można kwalifikować jako postępujące wywłaszczenie, decyduje skutek takiego zachowania, którym jest faktyczne zaprzestanie możliwości pobierania korzyści z inwestycji.
Dr Marek Jeżewski, partner w kancelarii Kochański Zięba Rapala i partnerzy, twierdzi, że jeżeli skutkiem proponowanych zmian w systemie emerytalnym będzie spadek rentowności spółek zajmujących się prowadzeniem OFE, niweczących ekonomiczny sens, to takie działanie będzie można uznać za postępujące wywłaszczenie.