Rząd przyjął projekt noweli dotyczącej banków spółdzielczych

Chodzi o projekt nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz niektórych innych ustaw, który został przygotowany przez resort finansów.

Nowe przepisy mają dostosować polskie prawo do unijnego rozporządzenia odnoszącego się do wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (rozporządzenie CRR).

Jak wskazało Centrum Informacyjne Rządu, zmiany mają dotyczyć przede wszystkim sposobu traktowania funduszy własnych przez banki spółdzielcze oraz stworzenia ram prawnych do powołania systemu ochrony instytucjonalnej przez banki spółdzielcze i zrzeszające.

"Banki spółdzielcze będą miały możliwość zaliczenia udziałów członkowskich, czyli funduszu udziałowego do tzw. kapitału CET I (Common Equity Tier I), tj. kapitału podstawowego. Warunkiem wykonania tej operacji jest przyznanie bankom spółdzielczym prawa do odmowy lub ograniczenia zwrotu wpłat dokonanych na wypowiedziane udziały członkowskie" - podało CIR w komunikacie po posiedzeniu rządu.

"Kapitał Tier I jest wymagany do pokrycia ryzyka podejmowanego przez bank. Banki, które nie zdecydują się na to rozwiązanie, będą musiały uzupełnić ewentualne niedobory kapitału podstawowego Tier I w inny sposób" - dodano.

Zgodnie z projektem noweli, banki spółdzielcze i zrzeszające będą mogły stworzyć na podstawie umowy system ochrony instytucjonalnej (Institutional Protection Scheme - IPS). Skorzystanie z tej możliwości będzie dobrowolne. "Stworzenie takiego systemu jest odpowiedzią na możliwość powołania grupy płynnościowej, o której mowa w rozporządzeniu CRR. Podstawowym celem IPS jest zapewnienie płynności i wypłacalności każdemu z jego uczestników w celu osiągnięcia większego bezpieczeństwa" - poinformowało CIR.

W projekcie wskazano, że system musi być zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego i przez nią nadzorowany. Pozostałe podstawowe warunki, jakie musi spełnić system IPS, to m.in. powołanie funduszu pomocowego, który zapewni wsparcie jego uczestnikom w razie problemów z wypłacalnością, czyli wzajemne gwarantowanie zobowiązań. "W praktyce oznacza to udzielanie pomocy bankom w formie pożyczek, gwarancji, poręczeń lub innych podobnych form finansowania" - wyjaśniło CIR.

Fundusz pomocowy będzie tworzony przede wszystkim z wpłat jego uczestników, wnoszonych w wysokości i na zasadach określonych w umowie. System IPS musi też spełnić warunek podejmowania działań przeciwdziałających zagrożeniom upadłości jego uczestników i zorganizowania mechanizmu monitorowania zagrożeń.

W projekcie przyjęto, że na sfinansowanie wydatków związanych z tworzeniem lub przystąpieniem do systemu ochrony instytucjonalnej banki spółdzielcze i zrzeszające będą mogły otrzymać pożyczki z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, ze środków zgromadzonych w funduszu restrukturyzacji banków spółdzielczych.

Projekt noweli przewiduje ponadto, że banki spółdzielcze mające fundusze własne większe lub równe 5 mln euro i spełniające pozostałe wymogi ostrożnościowe będą mogły wypowiedzieć umowę zrzeszenia i nie będą musiały zawrzeć takiej umowy z innym bankiem zrzeszającym.

"Bank spółdzielczy, który zdecyduje się wyjść ze zrzeszenia, powinien wystąpić do KNF o zgodę na prowadzenie działalności poza zrzeszeniem. Obecne prawo uniemożliwia bankowi spółdzielczemu wystąpienie ze zrzeszenia" - czytamy w rządowym komunikacie.

"Jednocześnie projekt noweli przewiduje możliwość kontynuowania świadczenia usług przez bank zrzeszający - po wypowiedzeniu umowy zrzeszenia przez bank spółdzielczy. Usługi te mają być świadczone za określoną w odrębnej umowie odpłatnością, przez co najmniej 24 miesiące (od dnia rozwiązania umowy zrzeszenia), ale nie dłużej niż do dnia zawarcia przez bank spółdzielczy umowy z innym bankiem zrzeszającym. Rozwiązanie to zapewni ciągłość świadczenia usług" - dodano.

CIR wskazało, że wprowadzenie nowych regulacji przyczyni się do wzmocnienia bazy kapitałowej banków spółdzielczych, zwiększenia bezpieczeństwa zgromadzonych depozytów, zaklasyfikowania lokat banków spółdzielczych w bankach zrzeszających do aktywów płynnych, a także zaliczenia przyjętych przez banki zrzeszające środków od banków spółdzielczych jako stabilnych źródeł finansowania aktywów.

Większość przepisów projektu miałaby wejść w życie po 30 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.