Rząd przyjął założenia do reformy systemu budżetowego

Polska nie ma skutecznych narzędzi prowadzenia polityki budżetowej, wykraczającej poza horyzont jednego roku oraz zapewniających efektywną i racjonalną alokację środków publicznych w kolejnych latach budżetowych. Powoduje to trudności z planowaniem realizacji wielu zadań państwa (zwłaszcza w perspektywie długookresowej), których przezwyciężenie wymaga zmian w systemie zarządzania finansami publicznymi, podało CIR.

"Według ministra finansów, zapewnienie długookresowej stabilności finansów publicznych, bardziej racjonalnego wydatkowania środków publicznych i efektywniejszego zarządzania finansami publicznymi - wymaga zreformowania systemu budżetowego" - czytamy w komunikacie.

Reforma systemu budżetowego powinna obejmować:

1. Wprowadzenie średniookresowych ram budżetowych. Mechanizmy zarządzania wydatkami publicznymi powinny obejmować planowanie wieloletnie w formie średniookresowych ram budżetowych, które będą stanowić (w poszczególnych latach) podstawę do przygotowania projektu ustawy budżetowej. Średniookresowe ramy budżetowe będą podstawowym instrumentem koordynacji - w obszarze wydatków publicznych - w odniesieniu do zadań kontynuowanych i nowych.

1. Integrację procesów planowania wieloletniego i rocznego - zmiana przebiegu procesu budżetowego. Integracja procesów planowania wymaga rozróżnienia polityki fiskalnej i polityki budżetowej. Rolę podstawowego instrumentu polityki budżetowej powinny odgrywać wieloletnie założenia polityki budżetowej. Dokument ten - przyjmowany przez rząd łącznie z Programem konwergencji (w ramach zreformowanego Wieloletniego Planu Finansowego Państwa) - powinien określać kluczowe założenia polityki budżetowej w perspektywie średniookresowej, w tym wstępne limity wydatków na poszczególne obszary działalności państwa oraz nowe kategorie wydatków, które zostałyby sprecyzowane na kolejnych etapach planowania budżetowego. Oznacza to, że w procesie planowania budżetowego konieczne będzie rozróżnienie wydatków kontynuowanych (wynikających z realizacji polityk i programów rządowych) i nowych wydatków (przeznaczonych na nowe polityki i programy). Pozwoli to na bardziej spójne i racjonalne zarządzanie stroną wydatkową budżetu państwa.

1. Redefinicję roli rządu, ministra finansów i pozostałych ministrów w procesie ustalania budżetu. Rada Ministrów powinna decydować o priorytetach wydatkowych państwa oraz o podziale środków i limitach wydatkowych na możliwie wczesnym etapie procesu budżetowego, czyli w momencie przyjmowania wieloletnich założeń polityki budżetowej. Rola ministra finansów polegać ma przede wszystkim na prowadzeniu negocjacji budżetowych w sposób zapewniający stabilność finansów publicznych i pełną kontrolę wydatków oraz realizację priorytetów rządu. Natomiast pozostali ministrowie powinni zyskać większą elastyczność w wydatkowaniu przyznanych im środków, co wzmocni ich odpowiedzialność za efektywną realizację priorytetów rządu.

1. Zniesienie podwójnego sposobu klasyfikowania wydatków (w układzie zadaniowym i tradycyjnym) oraz wprowadzenie jednolitej klasyfikacji o charakterze zadaniowym (programowym) i nowego podziału budżetu państwa. Efektywne zarządzanie wydatkami wymaga zniesienia podziału na budżetowanie tradycyjne i zadaniowe. Powinna je zastąpić klasyfikacja zadaniowa (funkcjonalno-programowa), która sprzyja efektywnemu planowaniu i racjonalizacji wydatków. Klasyfikacja ta powinna być powiązana z nowym podziałem budżetu państwa.

1. Uporządkowanie systemów zbierania danych - sprawozdawczości budżetowej i sprawozdawczości finansowej. Sprawozdawczość budżetowa powinna koncentrować się na informacji o planowanych i wykonanych wydatkach budżetowych oraz ich efektach. Z kolei zwiększenie przejrzystości i rzetelności informacji o stanie finansów publicznych wymaga oparcia planowania, wykonania i sprawozdawczości budżetowej na informacji pochodzącej bezpośrednio z systemu rachunkowości publicznej.

1. Instytucjonalizację i włączenie do procesu budżetowego przeglądów wydatków ze środków publicznych oraz innych instrumentów zwiększających efektywność wydatkowania tych środków. Przeglądy wydatków budżetowych - jako niezbędne wsparcie dla efektywnej alokacji wydatków publicznych w perspektywie wieloletniej - muszą być stałym elementem procesu budżetowego, podano w komunikacie.

"W założeniach przedstawiono jedynie koncepcję nowego systemu budżetowego. Na ich podstawie minister finansów przygotuje szczegółowe rozwiązania legislacyjne oraz przedstawi harmonogram ich wdrażania" - czytamy dalej.

W maju br. minister finansów Paweł Szałamacha informował, że ewentualne zmiany miałyby wejść w życie w 2018 r.

(ISBnews)