Śląskie/ Aktualizacja strategii ZIT subregionu centralnego

"Do 2020 r. w subregionie centralnym wydane zostaną ponad trzy miliardy złotych. To największa kwota, jaka zostanie przeznaczona na realizację ZIT-ów w Polsce" - przypomniał przewodniczący Związku Subregionu Centralnego, prezydent Gliwic Zygmunt Frankiewicz.

W woj. śląskim poprzez lokalne samorządy wdrażające tzw. Zintegrowane i Regionalne Inwestycje Terytorialne (ZIT/ RIT) zostanie rozdzielonych ok. 32 proc. środków tamtejszego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (RPO). Dostaną one do podziału łącznie 1,1 mld euro.

Już w poprzednim śląskim RPO część unijnych środków została przekazana do samodzielnego rozdysponowania między cztery subregiony województwa: największy - centralny, obejmujący m.in. aglomerację katowicką oraz mniejsze - południowy, północny i zachodni. Teraz podobne rozwiązanie pod nazwą Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) stosowane jest w skali kraju w miastach wojewódzkich i ich tzw. obszarach funkcjonalnych.

W przypadku woj. śląskiego ZIT wdraża tzw. subregion centralny. Pozostałe subregiony woj. śląskiego - również funkcjonalnie ze sobą powiązane i mające doświadczenie w takiej współpracy - korzystają z narzędzia pod nazwą Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT).

Podstawą wdrażania ZIT i RIT są przygotowywane w subregionach strategie. Diagnozują one problemy gospodarcze, środowiskowe, klimatyczne, demograficzne i społeczne, które mają wpływ na obszar subregionów. Zawierają też sposoby rozwiązywania tych problemów m.in. w postaci propozycji rodzajów projektów do realizacji.

Prace nad przygotowaniem strategii ZIT subregionu centralnego rozpoczęły się w 2012 r. Obecnie obowiązuje ósma jej wersja. Jak akcentują przedstawiciele Związku Subregionu Centralnego, dynamicznie zmieniające się uwarunkowania powodują - obok zacieśniania współpracy samorządów - także konieczność aktualizowania samej strategii.

"Jesienią planujemy przyjęcie kolejnej wersji strategii. Jej aktualizacja jest podyktowana przede wszystkim koniecznością uzupełnienia danych diagnostycznych oraz dostosowania zapisów do dokumentów takich, jak RPO i jego uszczegółowienie, które również stale się zmieniają" - wyjaśnił Frankiewicz.

Ewentualne uwagi i sugestie do aktualizacji strategii można zgłaszać na udostępnionym przez związek formularzu do 29 lipca br. Każdą aktualizację tego dokumentu musi pozytywnie zaopiniować urząd marszałkowski woj. śląskiego, pełniący rolę tzw. instytucji zarządzającej RPO, w ramach którego realizowane są projekty ZIT.

Pierwsze nabory w ramach ZIT/RIT zostały ogłoszone w ub. roku. 24 maja br. związek subregionu centralnego poinformował o rozstrzygnięciu pierwszego konkursu na przedsięwzięcia sprzyjające wzrostowi upowszechniania wysokiej jakości edukacji przedszkolnej.

Do 1 czerwca zarząd woj. śląskiego zatwierdził do dofinansowania pierwsze listy projektów po konkursach w formule ZIT. Dotyczyły one: edukacji przedszkolnej, bioróżnorodności, terenów inwestycyjnych (brownfield) i infrastruktury przedszkolnej. Według danych związku subregionu centralnego do 1 czerwca ogłoszono 14 konkursów ZIT, z czego cztery zostały zakończone, a w siedmiu trwała procedura oceny. Do końca bieżącego roku planowano ogłoszenie jeszcze kilku konkursów.

W obecnym śląskim RPO znalazło się najwięcej środków UE spośród programów regionalnych w Polsce - 3 mld 477 mln euro. Główna pula śląskiego RPO wynosi ok. 2 mld 244 mln euro. Na instrument ZIT/RIT kierowanych jest 1 mld 108 mln euro.

Subregion północny woj. śląskiego liczy ok. 3 tys. km kw. i 533 tys. mieszkańców. Na realizację RIT 34 tamtejsze samorządy otrzymają łącznie 104,2 mln euro. Subregion zachodni to 1,3 tys. km kw. i 640 tys. mieszkańców; tamtejszych 28 samorządów otrzyma na RIT (w ramach związku subregionu) 105,4 mln euro. Subregion południowy to 41 samorządów, 2,4 tys. km kw. i 647 tys. mieszkańców - kwota dla tamtejszych RIT to 105,1 mln euro.

Subregion centralny zrzesza 81 samorządów, obejmuje 5,6 tys. km kw. i 2,86 mln mieszkańców. Na realizację swojego ZIT tamtejszy związek subregionu otrzyma 793 mln euro.