Śląskie/ Konkursy na ochronę krajobrazu poprzez tradycyjną hodowlę
Dwa coroczne konkursy programu "Owca Plus" ogłosił samorząd woj. śląskiego. Program o tej nazwie od 10 lat wspiera hodowlę owiec i kóz, a przez to pomaga w ochronie bioróżnorodności hal i polan Beskidów oraz cennych muraw Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
Jak przekazało w piątek biuro prasowe urzędu marszałkowskiego woj. śląskiego, tegoroczny budżet obu konkursów wynosi łącznie ok. 580 tys. zł. Na projekty chroniące bioróżnorodność terenów woj. śląskiego poprzez wsparcie gospodarki pasterskiej ma trafić 496,7 tys. zł, a na działania promujące "Owcę Plus" - 80 tys. zł.
Pieniądze rozdzielane w głównym konkursie mają służyć czynnej ochronie bioróżnorodności i krajobrazu regionu. Odbywa się to przede wszystkim poprzez tradycyjny, szałaśniczy wypas owiec na halach i górskich polanach Beskidów, a także wypas owiec i kóz na tzw. murawach kserotermicznych Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
Projekty "Owcy Plus" mogą dotyczyć np. opieki nad stadami, w tym odrobaczania, utrzymania prawidłowego stanu racic czy znakowania. Dofinansowywane mogą być zakupy tzw. pastuchów elektrycznych oraz tradycyjnego sprzętu, jak kotły, puciera (drewniane naczynia z klepek), czerpaki, formy itp. Wspierana może być budowa obiektów pasterskich (bacówki, szałasy), tradycyjnych drewnianych poideł, koszorów (zagród) dla zwierząt czy miejsc odpoczynku dla turystów.
Środki z tego konkursu mogą również trafiać na inne zabiegi, np. ograniczające zarastanie łąk czy polan przez krzewy i drzewa. Może to być np. bezpośrednie usuwanie niepożądanej roślinności w miejscach przygotowywanych do wypasu.
W tym roku na działania "Owcy Plus" w Beskidach przeznaczono 421 tys. zł, a na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej - 75,8 tys. zł.
Drugi konkurs ma wspierać działania promujące "Owcę Plus". Dofinansowanie można tu pozyskać m.in. na organizację: festynów, wystaw, warsztatów, publikacji, kampanii społecznych promujących tradycję pasterską Beskidów oraz Jury Krakowsko-Częstochowskiej (związaną z obyczajami, potrawami oraz folklorem i sztuką inspirowaną pasterstwem).
O dotacje z budżetu województwa mogą starać się m.in. organizacje pozarządowe oraz spółdzielnie zrzeszające hodowców owiec i kóz. Wnioski można składać do 27 marca. Kwota wnioskowanej dotacji nie może przekraczać 90 proc. kosztów kwalifikowanych.
Wojewódzki Program Aktywizacji Gospodarczej oraz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej "Owca Plus" funkcjonuje od 2007 r. Już po dwóch pierwszych latach zaobserwowano zwiększenie powierzchni terenów pastwiskowych i pogłowia owiec oraz zwiększenie bioróżnorodności roślinności łąk czy polan.
Inne efekty to większe zaangażowanie społeczności lokalnych w podtrzymywanie tradycji i zwyczajów i silniejsze zainteresowanie turystów pasterstwem i czynną ochroną przyrody. W 2010 r. samorząd woj. śląskiego zdecydował o kontynuowaniu programu do 2014 r., a później został on przedłużony do 2020 r.