Śląskie/ Opóźnienia w realizacji przedsięwzięć z Kontraktu Terytorialnego

Jak wynika z ich poniedziałkowych informacji, o rok wobec planów opóźnione są m.in. inwestycje dotyczące połączenia kolejowego do lotniska w Pyrzowicach (przygotowywana), a także związane z trasami A1 Częstochowa - Pyrzowice (realizowana), S1 Kosztowy - Bielsko-Biała (przygotowywana) czy obwodnicą Zawiercia i Poręby (przygotowywana). Nie ma informacji nt. realizacji wielu przedsięwzięć kolejowych.

Kontrakty Terytorialne są porozumieniami rządu z samorządami ws. koordynowania dużych, priorytetowych dla regionów inwestycji. Ich finansowanie ma pochodzić z różnych źródeł, m.in. ze środków regionalnych i krajowych. W podpisanym we wrześniu 2014 r., obowiązującym do 2023 r. Kontrakcie dla woj. śląskiego znalazło się 77 przedsięwzięć o wartości 40,8 mld zł. 38 z tych projektów dotyczy strony samorządowej; pozostałe - strony rządowej.

Główna grupa projektów dotyczy infrastruktury. Priorytetowe - to np. trwająca już budowa autostrady A1 Pyrzowice - Częstochowa i planowana budowa trasy S1 Kosztowy - Bielsko-Biała.

Wiele projektów dotyczy linii kolejowych: rewitalizacja linii wiodącej obok lotniska w Pyrzowicach, modernizacje głównych linii Katowice-Kraków i do czeskiej granicy w Zebrzydowicach, a także prace na tzw. magistrali węglowej i wielu ważnych w regionie połączeniach, m.in. Będzin-Katowice-Tychy-Czechowice-Dziedzice, Gliwice-Bytom-Chorzów Stary, Katowice-Chorzów Batory, Częstochowa-Zawiercie, Sosnowiec Płd.-Tunel czy Mysłowice Brzezinka-Oświęcim.

Inne zaplanowane w Kontrakcie przedsięwzięcia obejmują badania i rozwój (przede wszystkim medycyna i np. czyste technologie węglowe), energetykę (projekt Polskich Inwestycji Rozwojowych dot. Elektrowni Łagisza czy projekt likwidacji niskiej emisji w aglomeracji katowickiej), środowisko (likwidacja składowiska po Zakładach Chemicznych "Tarnowskie Góry"), zdrowie oraz edukację (modernizacja i rozbudowa Planetarium Śląskiego).

Podczas poniedziałkowej sesji sejmiku woj. śląskiego marszałek tego regionu Wojciech Saługa przypomniał, że w ub. tygodniu został jednym z sygnatariuszy porozumienia na rzecz zintegrowanej polityki rozwoju woj. śląskiego, które - jako program rozwoju regionu - ma stać się częścią rządowej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Marszałek mówił, że jego przedstawiciele "dołożyli" do tego porozumienia inwestycje wymienione w Kontrakcie Terytorialnym (powielone później w nieodwołanym dotąd rządowym programie Śląsk 2.0). "Oprócz tego, że te inwestycje są w dokumentach, napotykają bądź na kłopoty realizacyjne, bądź jesteśmy świadkami braku informacji; nie możemy np. od kolei dowiedzieć się, na jakim etapie są inwestycje kolejowe" - przekazał Saługa.

Podkreślił, że samorząd regionu nie ma informacji praktycznie na temat żadnej planowanej inwestycji kolejowej - poza ogólną o około rocznym opóźnieniu połączenia do lotniska w Pyrzowicach. O rok opóźnione ma być też, wobec planów, rozpoczęcie budowy obwodnicy Poręby i Zawiercia, a także rozpoczęcie budowy trasy S1 Kosztowy - Bielsko-Biała i zakończenie budowy autostrady A1 Częstochowa - Pyrzowice. "Nie ma na dzisiaj finansowania odcinek A1 od Częstochowy do Tuszyna, który jest w planach" - wskazał marszałek.

Jak przypomniała w poniedziałek dyrektor Wydziału Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Woj. Śląskiego Małgorzata Staś, 2015 r. był pierwszym pełnym rokiem realizacji Kontraktu dla woj. śląskiego. Zgodnie z założeniami Kontraktu samorząd województwa w połowie ub. roku przekazał stronie rządowej tzw. fiszki projektów do realizacji przez stronę samorządową (pozostałe są w całości koordynowane przez stronę rządową).

Dotąd województwo nie dostało jednak odpowiedzi czy przesłane fiszki projektowe zostały zaakceptowane. Wiadomo jedynie, że w 2016 r. uzgodniono ze stroną rządową siedem projektów badawczo-rozwojowych. Projekty badawcze po stronie samorządów muszą być bowiem uzgodnione z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, a projekty zdrowotne muszą być zgodne z tzw. mapami potrzeb zdrowotnych (dotąd zatwierdzone zostały mapy dotyczące onkologii, kardiologii i szpitalnictwa).

"Czekamy na mapy potrzeb zdrowotnych, żeby uruchomić nasze inwestycje w zdrowiu. Czekamy też na ośrodki naukowo-badawcze. Dzisiaj rektorzy uczelni proszą o przesuwanie konkursów, ponieważ nie mogą zdążyć z projektami" - wyjaśniał Saługa.

Jak wynika z informacji Małgorzaty Staś, w tym roku ministrowie rozwoju oraz kultury zwrócili się do samorządu województwa z propozycją przedstawienia co najmniej 15 projektów z zakresu kultury, w tym co najmniej 5 ze strony miast regionu. W odpowiedzi zgłoszono 20 projektów, z czego 15 w terminie: 11 ze strony miast, a 4 ze strony samorządu województwa.

Z informacji samorządowców woj. śląskiego wynika ponadto, że obecnie strona rządowa pracuje nad ewentualnym aneksowaniem Kontraktu Terytorialnego, ale informacje na ten temat nie zostały jeszcze przekazane.