Split payment - dla jakich branż monitoring płatności ma szczególne znaczenie?

Split payment - na czym polega?

Przepisy dotyczące mechanizmu podzielonej płatności weszły w życie 1 lipca 2018 r. Zgodnie z założeniami ustawodawcy, model split payment ma stanowić skuteczne narzędzie w walce z wyłudzeniami podatku VAT, wyeliminować oszustów gospodarczych oraz zredukować tzw. szarą strefę. Split payment dotyczy jedynie transakcji przeprowadzanych w stosunkach B2B (firma-firma). Mechanizm ten nie znajdzie zastosowania w transakcjach B2C (firma - osoba fizyczna).

Istota modelu split payment polega na tym, że kwota podatku VAT, wyodrębniona z należnej sprzedawcy kwoty brutto, trafia na osobny rachunek bankowy. Rachunek ten nazywany jest rachunkiem VAT. Sprzedawca ma do niego jedynie ograniczony dostęp. Środki znajdujące się na rachunku VAT będą mogą zostać wypłacone jedynie celem dokonania wpłaty VAT do Urzędu Skarbowego, płatności VAT na rachunek VAT dostawcy oraz zwrotu kwoty podatku VAT, wynikającej z korekty. Warto również dodać, że na pisemny, odpowiednio uzasadniony wniosek podatnika, Naczelnik Urzędu Skarbowego może w ciągu 60 dni, w drodze postanowienia udzielić zgody na inne przeznaczenie środków, znajdujących się na rachunku VAT przedsiębiorcy.

Split payment - obowiązkowy dla wszystkich?

1 lipca 2018 weszły w życie przepisy dotyczące dobrowolnego mechanizmu podzielonej płatności. Oznacza to, że póki co przedsiębiorcy mogą decydować o tym czy chcą zastosować taki mechanizm w swojej firmie czy też nie. Jednak zgodnie z planami Ministerstwa Finansów split payment zostanie wprowadzony jako rozwiązanie obligatoryjne. Obowiązek obejmie branże szczególnie narażone na wyłudzenia podatku VAT (tzw. „branże wrażliwe”). Do branż wrażliwych zalicza się przede wszystkim branża paliwowa. Obowiązek ma objąć również inne branże, w których dochodziło często do wyłudzeń, m.in. firmy budowlane i transportowe. Jako branże narażone na wyłudzenia VAT wskazuje się również rynek usług doradczych, reklamowych, marketingowych itp. Czas pokaże czy obowiązek korzystania z modelu split payment sprawdzi się w polskiej rzeczywistości oraz czy z biegiem czasu obejmie kolejne branże.

Split payment, a monitoring faktur VAT w tzw. branżach wrażliwych

Model split payment wymusi na przedsiębiorcach jeszcze dokładniejsze i bardziej regularne monitorowanie należności firmowych. Stawką jest utrzymanie płynności finansowej, na której zależy każdemu przedsiębiorcy. Po wprowadzeniu modelu split payment regularne kontrolowanie firmowych płatności w branżach wrażliwych jeszcze bardziej zyska na znaczeniu.

Obligatoryjne wykorzystywanie mechanizmu podzielonej płatności w niektórych branżach zostanie wprowadzone dopiero, gdy potwierdzi się, że system ten działa w naszym kraju prawidłowo. Od 1 stycznia 2019 r. stosowanie modelu split payment będzie obowiązkowe w usługach budowlanych. Zgodnie z przewidywaniami dla branży budowlanej, na wprowadzeniu tego modelu zyskają podwykonawcy, ponieważ nie będą musieli występować o zwroty podatku VAT.

„Na wprowadzeniu split payment stracić mogą główni wykonawcy. Chcąc zachować pełną kontrolę nad płynnością finansową w swojej firmie, główni wykonawcy jak również podwykonawcy będą zmuszeni prowadzić regularny monitoring należności, tak by uniknąć zatorów płatniczych.” – mówi Bogusław Bieda z kancelarii vindicat.pl.

Model split payment będzie miał również szczególne znaczenie dla firm rozliczających się na podstawie faktur VAT z odroczonym terminem płatności. Do takich firm zaliczamy m.in. agencje reklamowe oraz szeroko rozumiane firmy doradcze. Firmy tego typu wystawiają zazwyczaj znaczną ilość faktur VAT. Do dużej ilości wystawianych faktur dodatkowo dochodzi fakt, że są one często mają odroczony termin płatności, a w przyszłości planowany jest również model split payment. W konsekwencji przedsiębiorcy będą musieli zapanować nad naprawdę wieloma kwestiami.

„Wpłacanie części należnej kwoty na specjalne konto VAT powoduje, że zgromadzone na nim środki są zablokowane i firma nie ma możliwości swobodnie nimi obracać w przeciągu danego miesiąca. Powoduje to, zmniejszeniem ilości dostępnych środków obrotowych i pogorszeniem płynności finansowej firmy.

W utrzymaniu kontroli nad płatnościami, mogą pomóc specjalne systemy do monitoringu należności i samodzielnej windykacji, chociażby system vindicat.pl. Monitorowanie płatności i odpowiednio wczesne w rozpoczęcie windykacji staje się podstawowym warunkiem zachowania płynności finansowej firmy.” – potwierdza Dariusz Setlak z serwisu 6krokow.pl

Split payment - czy to dobre rozwiązanie?

Cel, który przyświecał ustawodawcy wprowadzającemu split payment z pewnością jest słuszny. Czas pokaże czy faktycznie model ten przyczyni się do zapobieżenia wyłudzeniom podatku VAT i redukcji szarej strefy gospodarczej. Chociaż większość ekspertów pozytywnie ocenia proponowany model, wśród przedsiębiorców zdania są podzielone.

Mechanizmu split payment obawiają się szczególnie małe i mikro działalności, które nie radzą sobie z zarządzaniem płynnością finansową. W odpowiedzi na te obawy, Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że Bank Gospodarstwa Krajowego uruchomi specjalną linię kredytową dla firm, które będą potrzebowały pomocy w polepszeniu swojej płynności finansowej.

Warto jednak pamiętać, że zachowaniu płynności finansowej służy jednak przede wszystkim kontrolowanie należności firmy i odpowiednio wczesne reagowanie na każde opóźnienie w płatnościach. W obliczu wprowadzenia modelu split payment, prowadzenie rzetelnego i regularnego monitoringu płatności oszczędzi wielu problemów małym i średnim przedsiębiorstwom, w szczególności z branży budowlanej, transportowej oraz przedsiębiorstwom z szeroko rozumianej branży kreatywnej.