Spóźniony PIT pozbawia rozliczenia z dzieckiem

Zeznania

Złożenie deklaracji po terminie to poważniejsze naruszenie przepisów niż opóźnienie we wpłacie podatku.

Taki błąd może być dużo kosztowniejszy dla podatnika.

To dlatego, nawet przesyłając zeznanie na początku maja, traci on prawo do rozliczenia na preferencyjnych zasadach przewidzianych dla rodziców samotnie wychowujących dzieci lub do złożenia zeznania wspólnie z małżonkiem. W takiej sytuacji spóźnienie może kosztować nawet kilka tysięcy złotych.

Takie konsekwencje wynikają z art. 6 ustawy o PIT. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu co do zasady małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu dochodów. Ustęp 2 wprowadza od niej wyjątek. Wynika z niego, że wspólne zeznanie mogą złożyć małżonkowie, między którymi istnieje przez cały rok wspólność majątkowa (muszą być też spełnione inne warunki, np. brak opodatkowania stawką liniową).

Z kolei ust. 4 tego przepisu umożliwia preferencyjne rozliczenie osobom samotnie wychowującym dzieci. Z art. 6 ust. 10 ustawy o PIT wynika jednak, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek o preferencyjne rozliczenie złożą po terminie na składanie deklaracji. Złożenie wniosku polega na zaznaczeniu odpowiedniego kwadratu w pierwszej części formularza PIT-36 lub PIT-37 i złożeniu podpisu lub podpisów.

Ulgi dla spóźnialskich

Nie ma natomiast przeszkód, aby osoba składająca zeznanie po terminie skorzystała z odliczeń. Może więc odliczyć od podatku 92,67 zł miesięcznie z tytułu wychowania dziecka. Ma również prawo do zmniejszenia dochodu o: opłaty za dostęp do Internetu, darowizny oraz wydatki na cele rehabilitacyjne. Osoba, która dopiero po złożeniu zeznania zdała sobie sprawę, że nie wykorzystała wszystkich przysługujących jej ulg, może złożyć korektę i odzyskać pieniądze. Ma na to pięć lat – tyle samo, ile urząd skarbowy na weryfikację rozliczeń.

Przekazanie 1 proc.

Zgodnie z art. 45c ustawy o PIT urząd skarbowy na wniosek podatnika (jego złożenie polega na wypełnieniu odpowiednich rubryk w deklaracji) przekazuje wybranej organizacji pożytku publicznego nie więcej niż 1 proc. podatku należnego. Chodzi o kwotę wynikającą ze złożonego w terminie zeznania albo z jego korekty, jeżeli została dokonana w ciągu dwóch miesięcy od jego upływu. Warunkiem przekazania 1 proc. wybranej przez podatnika fundacji lub stowarzyszeniu jest zapłata w pełnej wysokości podatku należnego nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania. Niewielkie spóźnienie wpłaty podatku nie pozbawia więc wybranej organizacji wsparcia.

Odsetki

W myśl art. 57 § 1 kodeksu karnego skarbowego tylko podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny. Paragraf 2 wskazuje, że sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli przed wszczęciem postępowania uiszczono w całości podatek. Podatnik, któremu zdarzyło się wpłacić pieniądze na konto urzędu skarbowego z opóźnieniem, nie powinien się więc obawiać, że zostanie ukarany. Musi jednak pamiętać, aby samodzielnie obliczyć i wpłacić wraz z należnością główną odsetki za zwłokę.

Opinia

Dominika Dragan-Berestecka, doradca podatkowy w kancelarii Ożóg i Wspólnicy

Osoby, które nie złożyły zeznania w terminie, powinny dołączyć do niego tzw. czynny żal. Instytucja ta uregulowana jest w art. 16 § 1 kodeksu karnego skarbowego. Aby z niej skorzystać, należy jak najszybciej złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie, wpłacić podatek wraz z odsetkami (jeśli z deklaracji wynika kwota do zapłaty) i dołączyć do zeznania zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego. Jest to pismo informujące o spóźnieniu rozliczenia i ujawniające istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Niestety, przekazanie deklaracji po terminie wyklucza możliwość przekazania 1 proc. podatku.

W razie konieczności dokonania korekty zeznania podatnik nie traci możliwości przekazania 1 proc. podatku na wybraną organizację, pod warunkiem że złoży korektę zeznania w ciągu dwóch miesięcy od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego. Wtedy 1 proc. będzie przekazywany na podstawie poprawionych przez podatnika obliczeń.
Konrad Piłat
Rzeczpospolita