Tesco, Carrefour, Real i Biedronka - na liście wyzysku pracowników
swych problemach od kilku miesięcy opowiadają na stronie internetowej HiperWyzysk.pl. Zgłoszeń miejsc „wyzysku” naliczono już ponad 600
Duże problemy
Czego dowiadujemy się ze strony? Choćby o tym, jak pracownicy jednego ze sklepów w Białymstoku muszą przetrwać zimę – „W sklepie jest temperatura poniżej 10 stopni, pracownicy chodzą ubrani w kurtki. Moje rozwiązanie? Potężna grzywna dla właściciela”. Zgłaszający ze Szczecina pisze: „W wielu sklepach, pracownicy pracują na czarno, zarobki potrafią wynosić ok. 700 zł za cały etat”.
- Tworząc stronę chcieliśmy pokazać pracodawcom i opinii społecznej ogrom problemów dotykających pracowników handlu. Tym samym zmusić pracodawców do podjęcia dialogu i poprawy sytuacji w tej branży - kontynuuje Alfred Bujara. - Chcemy mówić o trudnych warunkach panujących w handlu. Sama nazwa strony wskazuje już, że mamy w naszym kraju do czynienia z wielkim wyzyskiem, bo tak właśnie należy nazwać zbyt duże obciążenie pracą i niskie płace w handlu.
Krzywdzące umowy
„Pracownicy skarżą się głównie na zastępowanie umów o pracę umowami cywilnoprawnymi lub zatrudnianie w miejsce etatowych pracowników, tych z agencji pracy tymczasowej. Jeśli umowy o pracę są nawet zawierane, to głównie na czas określony (w sieciach super – i hipermarketów stanowią one ok. 70 proc. wszystkich umów). Bardzo ważnym problemem obu sektorów jest także zbyt niski poziom zatrudnienia, co skutkuje ponadnormatywnym obciążeniem pracą. Dla pracowników ochrony jest to średnio 360 godzin w miesiącu. W obu branżach występuje również problem dramatycznie niskich wynagrodzeń.” – czytamy na stronie serwisu.
- Nikt nie prowadzi statystyk dla wszystkich hipermarketów, ale nie jest tajemnicą, że oprócz umów o pracę na czas nieokreślony, korzysta się w nich z innych form zatrudnienia – mówi Artur Ragan, rzecznik prasowy agencji pracy tymczasowej Work Express. - Pierwszą z nich jest umowa na czas wykonania określonej pracy, jest podstawową formą zatrudnienia w agencjach pracy tymczasowej. Ponadto często spotyka się umowy o pracę na czas określony, jak również umowy cywilnoprawne: umowy o dzieło i umowy zlecenie.
Te ostatnie są dość często nadużywane przez pracodawców z sektora handlowego, którzy mają duże zapotrzebowanie na duże liczby pracowników o niskich kwalifikacjach, wykonujących sekwencje prostych czynności, typu merchandising albo sprzątanie. Takich kandydatów łatwo znaleźć, więc ich pozycja w negocjacjach z pracodawcami siłą rzeczy nie jest zbyt mocna. Z pewnością sytuację może uzdrowić propozycja Komisji Europejskiej. W skrócie chodzi o to, że podział umów o pracę na stałe i czasowe może przestać obowiązywać.
Nie tylko wynagrodzenie
- W rejonach, w których trudno o pracę dla osób o niskich kwalifikacjach, pracodawcy proponują najniższe stawki (od 1 stycznia 1500 brutto przy umowie na etat), a warunki pracy często pozostawiają sporo do życzenia – tłumaczy specjalista w Work Express. Po lekturze wpisów na stronie, trudno nie zgodzić się z ta opinią. Wśród wpisów na stronie znalazły się i takie:
Pracownik z Gorlic: „Ok 5 pracowników (czasem mniej) robią wszystko - sprzątają, przyjmują i układają towar, a jak już jest duża kolejka do jednej kasy biegną na kasę żeby pomóc kolegom - rozwiązanie jest jedno - zwiększyć zatrudnienie i zapłacić uczciwie za pracę. Ludzie pracują ponad siły oczywiście w niedzielę także.”
Pracownik z Drawska Pomorskiego: „Praca prawie każdego dnia przeciąga sie o 2-3 godziny i całe soboty. Brak zapłaty za nadgodziny. Problem z uzyskaniem urlopu. Mobbing na każdym kroku. Do tego praca na wielu stanowiskach bez uprawnień wymaganych do pracy na danym stanowisku.”
Pracownik z Zamościa: „Praca w sklepie XXX w Zamościu to istny koszmar. Kobiety targają palety, które nie raz ważą nawet 700 kg. (…) Jak widzisz kogoś znajomego w sklepie masz udawać, że go nie znasz, bo od razu dostajesz naganę. Nie można usiąść, nie można rozmawiać. Ogólnie w sklepie panuje bałagan, ale nie dlatego, że panie sprzątaczki nie wykonują swojej pracy tylko dlatego, że panie kierowniczki sprzedają przeterminowany i zgnity towar (...) Na produktach świeżych odkrajane są zgnite części owoców i warzyw a to co zostanie idzie po normalnej cenie na sprzedaży. Octówki są wszędzie... w owocach, pieczywie... Pani kierownik wpadła na genialny pomysł żeby umyć półki domestosem po czym po 10 minutach przyjechało pieczywo (półki jeszcze nie wyschły), a my na to kładliśmy pieczywo. To samo było z jakimś muchozolem (który przecież jest trujący). Pani kierownik pryskała półki muchozolem po czym po 5 minutach wjechał chleb i my go mieliśmy wyłożyć. Za wszystko tu można dostać naganę pani z kadr nawet liczy ile
razy kto był w ubikacji, po czym lądujesz u prezesa bo za często sikasz (…).”
Pracownik z Radomia: „Dyrektor radomskiego XXX ma ludzi za śmieci. Jego odzywki do pracowników są straszne. Oto co ja usłyszałam :...”a co ty kur...ślepa jesteś....”, albo ciągłe gaszenie światła osobie pracującej przy komputerze od 5:30 rano w pomieszczeniu gdzie nie ma okien”.
Pracownik anonimowy
Ponieważ na stronie HiperWyzysk.pl informacje o wszelkich problemach można pozostawiać anonimowo, pozostaje pytanie, czy krytyczne głosy są weryfikowane? Przecież o oczernianiu ludzi czy firm w sieci słyszał chyba każdy.
- Nad stroną czuwa moderator. Wpisy złośliwe, które nie opisują realiów, nie są publikowane - informuje Alfred Bujara. - Nie zamieszczamy też nazw firm ani nazwisk.
- W jaki sposób założyciele strony pomagają poszkodowanym pracownikom? - pytamy - Jeśli widzimy, że skargi się powtarzają, kierujemy je do organizacji zakładowych, celem podjęcia interwencji i zaktywizowania poszkodowanych pracowników. Ponadto będziemy podejmować współpracę z Państwową Inspekcją Pracy, by wspólnie eliminować nieprawidłowości. Aby skutecznie poprawiać złą sytuację pracowników handlu, zachęcamy wszystkich do przyłączania się do związku i podejmowanych akcji.
ml/JK