UE wzmacnia kontrole chińskich produktów z ryżu

Decyzję jeszcze w poniedziałek przyjęli eksperci ds. bezpieczeństwa żywności z krajów UE.

Przewiduje ona, że kraje UE będą kontrolować wszystkie produkty (zarówno żywnościowe, jak i pasze) na bazie ryżu, importowane z Chin, pod względem zawartości w nich jednej z 26 genetycznie modyfikowanych odmian ryżu stosowanych w Chinach, ale niedozwolonych w UE. Ponadto władze Chińskie będą zmuszone dołączyć do eksportowanych produktów specjalny raport potwierdzający, że nie zawierają one GMO. Raport ma być dołączony do wszystkich eksportowanych produktów z ryżu, a nie - jak dotychczas - do ich części - poinformowała KE w komunikacie opublikowanym we wtorek.

Zgodnie z unijnym prawem, jeśli importowany do UE produkt zawiera nawet śladowe ilości organizmów genetycznie modyfikowanych (GMO), musi posiadać specjalne pozwolenie do wprowadzenia do obrotu w UE. Jeśli zawiera GMO, które w prawie UE nie jest dopuszczone do stosowania w żywności, produkt nie może się znajdować na rynku unijnym, nawet jeśli GMO znalazł się w nim przypadkowo. Znaczy to, że jeśli unijni eksperci będą wykrywać ślady GMO w importowanych z Chin produktach na bazie ryżu, ich sprzedaż i dystrybucja w UE będą automatycznie zakazane.

KE od kilku lat wielokrotnie apelowała do władz Chin, aby zapobiegły obecności odmian genetycznie modyfikowanych w eksportowanym ryżu, ale bez większych rezultatów. Problem będzie narastał, ponieważ Chiny, podobnie jak inni eksporterzy ryżu, zamierzają dopuścić do obrotu dodatkowe odmiany ryżu GMO.

Problem zaistniał w 2006 roku, kiedy Wielka Brytania, Niemcy i Francja wykryły w produktach pochodzących lub wysyłanych z Chin ślady niedozwolonego ryżu Bt63. Jego odmiana jest uważana za niebezpieczną dla zdrowia, a uprawa, zdaniem ekologicznej organizacji Greenpeace, zakazana nawet w Chinach. Po apelu ze strony państw UE, KE uruchomiła w kwietniu 2008 roku specjalny mechanizm ułatwiający kontrole chińskich produktów importowanych do UE i wymusiła na chińskich władzach kontrole eksportowanej żywności.

Nie pozwoliło to jednak na wyeliminowanie problemu obecności GMO. "Państwa członkowskie nadal zgłaszały obecność GMO, a w marcu 2010 wykryły nowe rodzaje odmian" - wyjaśniła KE w komunikacie. - Dlatego na skutek tych danych oraz faktu, że genetycznie modyfikowane produkty z ryżu nie są dozwolone na rynku UE, postanowiono rozszerzyć zakres już obowiązującej decyzji i wzmocnić kontrole, zanim produkty zostaną dopuszczone do wolnego obrotu na rynku - dodała.

Ponadto eksperci UE odmówili w poniedziałek dopuszczenia do stosowania w żywności i w paszach dwóch genetycznie modyfikowanych odmian soi: soi A5547-127 firmy Bayer oraz soi 40-3-2 firmy Monsanto, już stosowanej w paszach i żywności. Obie odmiany zostały uznane jako bezpieczne przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oraz KE, ale na ich wprowadzenie na rynek nie zgodziły się państwa członkowskie.

Sprawa trafi do unijnego komitetu odwołania - poinformował we wtorek rzecznik KE ds. zdrowia Frederic Vincent.

Z Brukseli Agata Byczewska