UOKiK: firmy akwizycyjne wykorzystują starsze osoby

Eksperci z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeanalizowali firmy sprzedaży bezpośredniej (akwizycyjne) z punktu widzenia seniorów, bo najwięcej zgłoszeń w takich sprawach napływa od osób powyżej 60. roku życia. W 2011 r. do rzeczników konsumentów wpłynęło ponad 33 tys. skarg od konsumentów, którzy kupili towary od akwizytora lub przez internet. Akwizytorów spotkać można prawie wszędzie - odwiedzają mieszkania, biura, sanatoria, wycieczki, klientów szukają także na ulicy.

Jak poinformowała Krasnodębska-Tomkiel na piątkowej konferencji prasowej, główne uchybienia skontrolowanych firm akwizycyjnych dotyczyły uniemożliwiania konsumentom odstąpienia od umowy i nierozpatrywania reklamacji. Ponadto podpisywane umowy były nieczytelne.

Jak wskazali eksperci z UOKiK, w wielu firmach akwizycyjnych przy ewentualnym zwrocie towaru klient musi to zrobić osobiście w siedzibie firmy. Tymczasem - zdaniem Urzędu - kupując dany produkt od akwizytora, klient powinien mieć możliwość rezygnacji z zakupu w ciągu 10 dni od daty zawarcia umowy i odesłania go do przedsiębiorcy wraz z informacją o swojej decyzji.

Prezes Urzędu powiedziała, że niektóre firmy nie dają konsumentom obowiązkowego formularza odstąpienia od umowy, albo informują o tej możliwości bardzo małą, trudną do odczytania czcionką. W związku z tym klienci, w tym wielu seniorów, mogli nie dowiedzieć się o przysługujących im prawach. UOKiK miał też zastrzeżenia do nieprecyzyjnego określania konsekwencji braku spłaty rat za towar.

Krasnodębska-Tomkiel wskazała, że UOKiK chciał skontrolować więcej firm zajmujących się sprzedażą bezpośrednią, ale nie było to możliwe. - Chcieliśmy skontrolować 70 firm, ale okazało się, że połowa z nich w zasadzie albo już nie istnieje, albo nie oferuje żadnych umów. W efekcie przeanalizowaliśmy te firmy, które istniały - powiedziała.

Podkreśliła, że w wyniku kontroli zostanie wszczętych 26 postępowań w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz wytoczonych będzie 10 pozwów o uznanie klauzul za niedozwolone.

Dyrektor Delegatury UOKiK w Łodzi Barbara Romańczak-Graca, która przygotowywała raport, powiedziała, że wartość rynku sprzedaży bezpośredniej w Polsce w 2011 r. (bez firm z branży telekomunikacyjnej i energetycznej) wyniosła 1,6 mld zł, a liczba zatrudnionych osób w takich firmach sięgnęła 870 tys. - Największy procentowy udział w sprzedaży bezpośredniej miały artykuły dla zdrowia i urody. Najmniejszy - artykuły rehabilitacyjne - powiedziała.

Romańczak-Graca przypomniała, że starsi konsumenci powinni zachować ostrożność w trakcie uczestniczenia w różnego rodzaju pokazach i przy zawieranych w tym czasie umowach. - Jeśli już znaleźli się na takim pokazie czy wpuścili konsultanta do domu, to powinni bardzo dokładnie przeczytać umowę i nie kierować się emocjami - podkreśliła.

UOKiK przypomniał, że w przypadku indywidualnego sporu z przedsiębiorcą konsumenci mogą zwrócić się o bezpłatną poradę do miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów lub zadzwonić pod bezpłatny numer infolinii 800 007 707. Z bezpłatnej pomocy ekspertów można też skorzystać, wysyłając pytania na adres porady@dlakonsumentow.pl, który obsługuje Stowarzyszenie Konsumentów Polskich.

Wśród skontrolowanych przez UOKiK firm znalazły się: ACN Communications Polska we Wrocławiu, P.P.U.H. Andafil w Buku, AMC ALFA METALCRAFT w Warszawie, BECK IMPERIAL w Warszawie, BioVerba BVG w Komornikach, Bodyhelp w Katowicach, Benedica z siedzibą w Jeleniej Górze, F.M.H. MEDICOVERS w Tychach, DanWita w Grodzisku Wielkopolskim, DLF w Gdyni, Eco - Vital w Poznaniu, F.H.Wool Star w Buku, Harmedy w Buku, INSTYTUT UNCARIA w Warszawie, VITALISUER w Sosnowcu, A.D.K. w Mrągowie, 3V w Warszawie, FHU Biomed w Dobieżynie, Firma Handlowa Mavita w Poznaniu, MEDICOR w Porażynie, Partylite w Warszawie, Ogród Zdrowia w Gorzowie Wielkopolskim, RH MEDIC w Warszawie, VELMER w Poznaniu, Philipiak Polska w Warszawie, Camel Laura Brlik w Poznaniu, Medica life Polska w Ostrowcu Świętokrzyskim, REMES w Opalenicy, Farma Snu w Poznaniu, Wool-Kam w Poznaniu, SmartSystem w Gdyni, SWISAMED w Małdytach, Vorwerk Polska we Wrocławiu, Welmax w Poznaniu.