Waloryzacja 2023. Gwarantowana podwyżka nie dla każdego. Pominięci emeryci pytają: co z nami?

Na problem najgorzej uposażonych emerytów zwraca w piątek uwagę "Fakt". "Czy emeryci, którym w życiu mniej się poszczęściło, musieli pracować na umowach śmieciowych i dziś muszą przeżyć miesiąc za 700-800 zł, są gorsi?" - pyta dziennik jedna z czytelniczek. I dodaje, że wszyscy seniorzy zmagają się z takimi samymi podwyżkami cen na sklepowych półkach.

Kto dostanie mniej niż 250 zł

"Fakt" podaje, że osób pobierających emeryturę niższą od minimalnej przybywa i obecnie jest ich około 350 tys. Niestety, nie mogą oni liczyć na 250 zł brutto (lub więcej) podwyżki świadczenia w przyszłym roku. Ustawa w sprawie waloryzacji w 2023 roku przeszła już przez głosowania w Sejmie, a we wtorek wieczorem także w Senacie, i czeka już tylko na podpis prezydenta. Na żadne zmiany w przepisach nie ma więc już co liczyć.

A przyjęty przez parlament dokument stawia sprawę jasno. Waloryzacja będzie procentowo-kwotowa. Wskaźnik waloryzacji jest prognozowany na 13,8 proc., choć jego ostateczny kształt będzie zależał od danych GUS dotyczących średniorocznej waloryzacji, a ten poznamy w lutym przyszłego roku. Dodatkowo w ustawie została zapisana minimalna kwota podwyżki - 250 zł. Dotyczy ona jednak tylko tych osób, które pobierają emeryturę minimalną bądź nieco od niej wyższą (do momentu, w którym waloryzacja procentowa staje się dla emeryta korzystniejsza). A emerytura minimalna to obecnie 1338,44 zł brutto.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ci, którzy mają mniej, 250 zł podwyżki w przyszłym roku nie dostaną. Zamiast tego mogą tylko liczyć na wzrost swojego świadczenia o wskaźnik waloryzacji, czyli 13,8 proc. To oznacza, że na przykład ktoś, kto ma dziś 1000 zł emerytury brutto, od marca 2023 roku, bo to w tym miesiącu przeprowadzana jest waloryzacja, będzie dostawał 1138 zł. Będzie to więc podwyżka o 138 zł. Przy niższych świadczeniach zysk będzie proporcjonalnie mniejszy - emerytura na przykład na poziomie 700 zł wzrośnie w przyszłym roku o 96,6 zł.

Nieprzystosowany system

Z jednej strony trudno się dziwić osobom, które pobierając emeryturę mniejszą niż minimalna, jak wspomniane 1000 czy 700 zł, chciałyby skorzystać z waloryzacji kwotowej. Z drugiej trzeba jednak pamiętać, że polski system emerytalny jest tak skonstruowany, że ZUS co miesiąc wypłaca ludziom nawet groszowe emerytury. A przy tak niskim świadczeniu trudno oczekiwać, że rząd dopłaci świadczeniobiorcom 250 zł. Stąd decyzja, że taka kwota waloryzacji przysługuje tylko w przypadku emerytur w wysokości co najmniej 1338,44 zł.

- Badam od wielu lat systemy emerytalne nie tylko na poziomie krajowym, ale też europejskim, międzynarodowym i zasada, że jedna składka otwiera prawo do emerytury, a taką zasadę mamy od stycznia 1999 r., jest nieprzystosowana i nie realizuje idei, czym jest świadczenie emerytalne – mówiła w sierpniu prezes ZUS Gertruda Uścińska w rozmowie z PAP.

Jak dodała, najniższa emerytura wypłacana przez ZUS wynosi 10 groszy. Tymczasem, jak mówiła Gertruda Uścińska, żeby ruszyć z wypłatą takiego świadczenia, trzeba wydać od 100 do 150 zł. - Dlatego postulujemy, że powinien być co najmniej minimalny okres zatrudnienia. W większości państw to jest 10-15 lat, może być 5 lat, które w ogóle otwiera prawo do emerytury przy wieku emerytalnym. Może być jakiś kapitał, który daje tę emeryturę na jakimś poziomie - mówiła prof. Uścińska.

- Najprostszym rozwiązaniem jest wprowadzenie zasady, by te groszowe emerytury nie były wypłacane co miesiąc, tylko na przykład raz na rok, bo i tak zachowane jest prawo do opieki zdrowotnej czy do innych świadczeń – oceniła. Dodała też, że w Polsce systematycznie przybywa osób pobierających emerytury z systemu powszechnego i obecnie jest ich ponad 6 mln.

Jeśli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami ekonomicznymi i biznesowymi, skorzystaj z naszego Chatbota, klikając tutaj