Windykacja – co jest prawdą, a co mitem?

Windykacja i działalność firm windykacyjnych obrosła w wiele nieporozumień oraz mitów, które sprawiają, że dłużnicy nie wiedzą tak naprawdę, jakie przysługują im prawa, gdy wierzyciel upomina się o swoje pieniądze. W rezultacie zamiast do rozwiązania problemu polubownie, dochodzi do narastania kłopotów finansowych dłużnika.* *

Badania „Diagnoza świadomości Polaków 2016", zrealizowane na zamówienie Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, potwierdzają niską świadomość prawną Polaków. Na przykład 64% naszych rodaków nie ma pojęcia, że nieodebrane pismo z sądu w terminie awizowania jest uznawane za doręczone, a 66% nie wie, że apelacja wniesiona po terminie nie zostanie rozpatrzona (źródło: Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, Diagnoza świadomości prawnej Polaków 2016, data pobrania – 20.11.2016, URL: http://tajnikipolityki.pl/wp-content/uploads/2016/03/Diagnoza-%C5%9Bwiadomo%C5%9Bci-prawnej-Polak%C3%B3w-2016-10mar16.pdf)
. Ta sama niska świadomość prawna sprawia, że wielu dłużników nie wie, co może robić firma windykacyjna, czego jej nie wolno, a nawet nie odróżnia windykacji od egzekucji. To stanowi coraz poważniejszy problem, ponieważ liczba zadłużonych osób w Polsce nieustannie rośnie. Na koniec września 2016
roku w rejestrach BIG InfoMonitor S.A i w Biurze Informacji Kredytowej było to ponad 2,2 mln osób, których łączny dług osiągnął poziom 47,19 mld zł (źródło: BIG InfoMonitor S.A., Newsletter Infodług, data pobrania – 20.11.2016, URL: https://www.big.pl/download/raporty/newsletter_infodlug_wrzesien_2016.pdf)
. * ##1. Firma windykacyjna ma prawo dochodzić spłaty długu Fakt. Firma windykacyjna ma prawo dochodzić spłaty długu, w takim samym zakresie jak wierzyciel, w imieniu którego działa, a dłużnik, zgodnie z art. 354 § 1 ustawy Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. *(tj. z dnia 17 lutego 2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.) „powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom”. Warto jednak wiedzieć, że firma
windykacyjna nie ma uprawnień ani policji, ani komornika, ani tym bardziej sądu. Może natomiast dochodzić praw wierzyciela jako jego pełnomocnik, składając do sądu pozew o zapłatę zgodnie z art. 87 § 1 zgodnie z art. 87 § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 roku (tj. z dnia 31 października 2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 1822, z późn. zm.), lub gdy sama stała się wierzycielem w wyniku cesji wierzytelności, co dopuszcza art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego. Przy okazji warto podkreślić, że firma windykacyjna jest zainteresowana w pierwszej kolejności polubownym załatwieniem sprawy, co może być również szansą dłużnika na uwolnienie się od ciężaru zadłużenia.

- Firmy windykacyjne często nie tylko dążą do porozumienia w sprawie spłaty wierzytelności, ale również pomagają przygotować racjonalny plan uwolnienia się od długu – zauważa Aneta Kamińska-Kocot, Dyrektor Pionu Windykacji Polubownej BEST S.A.. – W naszej firmie to codzienność, dlatego dłużnicy nie unikają kontaktu, ponieważ doskonale zdają sobie sprawę, że znajdą u nas zrozumienie i wsparcie – podkreśla. ** ##2. Brak spłaty zadłużenia automatycznie oznacza egzekucję komorniczą Mit. Brak spłaty zadłużenia i niereagowanie na wezwania firmy windykacyjnej nie powoduje od razu wizyty komornika. Nie ma tu żadnego automatyzmu. Najpierw wierzyciel musi uzyskać tytuł egzekucyjny, co oznacza, że konieczny jest do tego prawomocne orzeczenie sądu, które określa wysokość wierzytelności. Może to być również nakaz zapłaty. Dodatkowo, zgodnie z art. 776 Kodeksu postępowania cywilnego, tytuł egzekucyjny musi
zostać opatrzony klauzulą wykonalności. Warto również dodać, że przegrana w sądzie może oznacza dla dłużnika również konieczność pokrycia kosztów postępowania sądowego, a przypadku wszczęcia egzekucji, również kosztów postępowania egzekucyjnego. ##3. Firma windykacyjna może zająć pensję lub ruchomości na poczet długów Mit. Pracownicy firmy windykacyjnej nie mają prawa wchodzić do domu lub mieszkania dłużnika bez jego zgody i zabierać żadnych ruchomości do niego należących, nie mają również żadnej możliwości, żeby zająć pensję lub pieniądze posiadane na kontach bankowych. Takie działania nie mają nic wspólnego z windykacją, należą natomiast do postępowania egzekucyjnego, a te w Polsce mogą prowadzić wyłącznie komornicy, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji (tj. z dnia 6 lipca 2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 1138, z późn. zm.), ale to właśnie im działania egzekucyjne mogą zlecać firmy windykacyjne. Windykatorzy nie mają również prawa, żeby wejść do domu
dłużnika i oszacować jego majątek w celu zaspokojenia wierzytelności. To także leży tylko i wyłączne w gestii komorników. Warto jednak dodać, że firmy windykacyjne mają prawo korzystać z pracy windykatorów terenowych, którzy przyjeżdżają osobiście do dłużników i z nimi negocjują, mogą odwiedzać sąsiadów, zbierając dane o osobie zadłużonej. Windykator terenowy może również nakłonić dłużnika do natychmiastowej spłaty wierzytelności i przyjąć od niego należności. ##4. Firma windykacyjna ma prawo dochodzić spłaty przedawnionych długów Fakt. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby firma windykacyjna dochodziła od dłużnika spłaty długów, które uległy przedawnieniu. Należy zdawać sobie sprawę, że taki dług wcale nie przestaje istnieć. Nadal wierzyciel może żądać od dłużnika spełnienia świadczenia zgodnie z art. 353 § 1 Kodeksu cywilnego. Takie przedawnienie długu nie powoduje bowiem wygaśnięcia długu z mocy prawa, ale daje możliwość dłużnikowi uchylenia się od zaspokojenia roszczenia na drodze prawnej zgodnie z art. 117
§ 2 Kodeksu cywilnego. Dłużnik może również uznać swój dług zgodnie z art. 123 § 1 pkt 2) Kodeksu cywilnego, co skutkuje przerwaniem biegu przedawnienia. ##5. Windykator może grozić dłużnikowi Mit. Firma windykacyjna ma prawo poinformować dłużnika o jego zobowiązaniu oraz przekazać informację o możliwym skierowaniu sprawy na drogę postępowania cywilnego, a w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa, również karnego, ale w żadnym przypadku nie ma mowy o straszeniu, grożeniu czy nękaniu. Żadna szanująca się firma windykacyjna nie dopuszcza się takich działań. Warto podkreślić, że takie skandaliczne zachowanie mogłoby zostać uznane za przestępstwo z art. 190a § 1 i art. 191 § 1 ustawy Kodeksu karnego z dnia 6 czerwca 1997 r. (tj. z dnia 5 lipca 2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 1137, z późn. zm.)

Firmy windykacyjne często postrzegane są negatywnie właśnie za sprawą niskiej znajomości prawa w polskim społeczeństwie, a dodatkowo wiele mitów demonizuje osoby windykatorów. Tymczasem firmy zarządzające wierzytelnościami dążą przede wszystkim do porozumienia i niejednokrotnie pomagają dłużnikom pozbyć się balastu zadłużenia. Warto jednak, żeby ci ostatni mieli świadomość, czego naprawdę mogą się spodziewać po firmach windykacyjnych i jakie są ich uprawnienia.

Artykuł sponsorowany