Eksperci za szybkim uregulowaniem renty i odwróconego kredytu hipotecznego

We wtorek rząd przyjął propozycję resortu gospodarki dotyczącą renty dożywotniej, a także założenia do projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym, autorstwa Ministerstwa Finansów.

- To prawnie całkowicie dwa różne rozwiązania - powiedział PAP analityk Home Broker, ekspert rynku nieruchomości Marcin Krasoń. Jak wyjaśnił, formalnie odwrócona hipoteka jeszcze w polskim prawie nie istnieje, natomiast renta dożywotnia jest uregulowana w kodeksie cywilnym. - W obu przypadkach chodzi o umożliwienie starszym osobom spieniężenia posiadanej nieruchomości, a jednocześnie pewność mieszkania w niej do końca życia - wyjaśnił.

Dodał, że najważniejsza różnica dotyczy momentu przeniesienia prawa własności do nieruchomości. W przypadku kredytu bank przejmuje ją dopiero po śmierci uprawnionego, pod warunkiem, że jego spadkobiercy nie skorzystają z prawa do jej wykupu (będą mieli na to 12 miesięcy). Jeśli chodzi o rentę, nieruchomość od razu przechodzi na własność spółki oferującej tego typu usługę.

Według Krasonia proponowane rozwiązania są konieczne i były oczekiwane od dłuższego czasu. - Właściwie ustawodawca "zaspał", bo prywatne firmy go uprzedziły i zaczęły same oferować coś w rodzaju odwróconej hipoteki. Dobrze, że uregulowania dotyczą też renty dożywotniej. Nie każdy będzie mógł ją oferować, dzięki ograniczeniom kapitałowym i organizacyjnym. To wzmocni bezpieczeństwo klientów - ocenił. Jak mówił, wysokość renty ma ustalać rzeczoznawca, wyceniający nieruchomość. - Takie rozwiązanie będzie chronić osoby starsze przed nieuczciwymi praktykami firm - dodał.

Krasoń wyjaśnił, że wysokość kredytu ma zależeć głównie od wartości nieruchomości, którą wyceni rzeczoznawca, a także od oceny ryzyka. Bank będzie wypłacał pieniądze swojemu klientowi przez określony czas lub jednorazowo. W przypadku renty jej wysokość będzie zależała od wartości lokalu, wieku seniora i jego płci. Na przykład w Funduszu Hipotecznym Familia 75-latek za mieszkanie warte 200 tys. zł może liczyć na rentę w wysokości 541 zł miesięcznie, a kobieta w tym wieku na 439 zł.

Również prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz powiedział PAP, że prace MF dotyczące odwróconego kredytu hipotecznego i MF ws. renty dożywotniej są trochę spóźnione z punktu widzenia stabilności i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, ale niewątpliwie konieczne.

- Fakt, że licencjonowane, nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego podmioty będą mogły oferować takie produkty, daje gwarancję zabezpieczenia interesów przede wszystkim seniorów, a także stabilności systemu finansowego - podkreślił.

Według Pietraszkiewicza zarówno banki, jak i nadzór finansowy są w Polsce przygotowane do wysokich standardów świadczenia usług odwróconego kredytu hipotecznego.

- Proponowane rozwiązania istotnie zwiększą bezpieczeństwo ekonomiczne obecnych i przyszłych emerytów, choć propozycje ws. odwróconego kredytu hipotecznego dają gwarancję większego bezpieczeństwa i profesjonalizmu świadczonych usług - zaznaczył. Przyznał, że obecnie sposób informowania o rencie dożywotniej przez niektórych uczestników rynku budzi poważne zastrzeżenia.

Według prezes Funduszu Hipotecznego Familia Katarzyny Brzeskiej-Miksy oferowana na rynku renta dożywotnia jest bezpieczną usługą, pod warunkiem, że fundusze stosują trzy - jej zdaniem - najważniejsze zabezpieczenia. Chodzi o prawo seniora do dożywotniego użytkowania mieszkania, ustanowienie hipoteki na 100 proc. wartości nieruchomości oraz poddanie się przez fundusz egzekucji w przypadku jego problemów z wypłacalnością. Zaznaczyła jednak, że nie wszystkie fundusze przestrzegają tego.

Oceniła, że propozycja MG "gwarantuje pełne uregulowanie rynku renty dożywotniej i stanowi zabezpieczenie seniora w najwyższym stopniu". Jak wskazała, podmioty oferujące rentę, będą musiały uzyskać zezwolenie KNF na prowadzenie takiej działalności i spełnić wymogi kapitałowe. Kapitał zakładowy takiej instytucji ma wynosić minimum 2 mln euro.

Jak mówił wcześniej PAP prezes Funduszu Hipotecznego Dom Robert Majkowski, przyszła ustawa powinna zapewnić seniorom większe bezpieczeństwo finansowe. - Obecne przepisy umożliwiają oferowanie bezpiecznego produktu, jakim jest renta dożywotnia. Jednak obie strony umowy - zarówno fundusz hipoteczny, jak i klient - muszą o to należycie zadbać - powiedział.

Majkowski zwrócił uwagę, że wielu klientów podchodzi nieufnie do tej usługi, bo często nie są zabezpieczone ich interesy. - Powstanie tej regulacji zwiększy wiarygodność funduszy hipotecznych - ocenił.