Szwedzi mają dość wysokich podatków
Przykład Szwecji, której rząd postanowił obniżyć podatki, pokazuje, że obciążenia fiskalne dla obywateli i biznesu można zmniejszać nawet w kryzysie. Trzeba tylko tego chcieć - przekonuje Robert Gidehag, szef Skattebetalarny, szwedzkiego stowarzyszenia podatników
.
„Obserwator Finansowy": Szwecja uchodziła do tej pory za kraj, w którym trzeba płacić jedne z najwyższych podatków na świecie. Przeciętny Szwed musi w sumie oddać fiskusowi 63 proc. swoich zarobków. Obecny centroprawicowy rząd premiera Fredrika Reinfelda obniżył podatki i w rozpoczętej kampanii wyborczej zapowiada kolejną rundę cięć. Także socjaldemokratyczna opozycja obiecuje obniżkę podatków dla emerytów. Dlaczego Szwecja obniża podatki w czasie, kiedy prawie cała Europa, w poszukiwaniu dodatkowych wpływów do budżetu, raczej je podwyższa?
Robert Gidehag: Ten obraz nie jest aż tak bardzo różowy. Wprawdzie opozycja obiecuje cięcia podatków dla emerytów, ale w sumie planuje raczej podwyżkę podatków na sumę 1,8 miliardów euro. Nie ma więc jakiegoś ponadpartyjnego porozumienia w sprawie obniżki podatków dochodowych. Te ostatnie chce obniżać tylko obecny rząd. A jest co obniżać.
Przeciętny pracownik w Szwecji płaci prawie 60 proc. różnych podatków, łącznie z tzw. podatkami municypalnymi, a od tego co mu zostaje i chce wydać płaci jeszcze 25 proc. VAT. Premier Reinfeldt zapowiada, że jeśli wygra następne wybory, obniży podatki na sumę 2 miliardów euro. Skorzystają na tym zarówno emeryci (około 6,1 mln osób), jak i Szwedzi słabo i średnio zarabiający. Premier stawia tylko jeden warunek: w finansach publicznych znów musi się pojawić nadwyżka, a to uda się być może w 2012 roku.
Dlaczego obniżka podatków dla emerytów stała się tematem kampanii wyborczej?
W szwedzkim systemie podatkowym świadczenia emerytalne są opodatkowane, tak jak przychody osób czynnych zawodowo. W 2007 roku rząd wprowadził obniżkę podatków dla osób zatrudnionych, ale nie obniżył podatków dla emerytów, którzy byli oczywiście z tego powodu niezadowoleni. Wtedy organizacje reprezentujące podatników, m.in. Skattebetalarna, zaczęły domagać się wprowadzenia cięć podatkowych także dla emerytów. Obecny rząd, a nawet centrolewicowa opozycja, obiecuje, że tak będzie.
W Europie kryzys. Czy to dobry moment na obniżanie podatków?
Opinia publiczna jest za jak nigdy dotąd. Zresztą widać to po sondażach przedwyborczych, w których partia rządząca ma nad socjaldemokratami przewagę. Moda na obniżanie podatków zaczęła się już w czasie poprzednich wyborów w 2006 roku, kiedy w Szwecji trwała debata o nadużywaniu świadczeń socjalnych. To na nie idą przecież nasze wyjątkowo wysokie podatki.
Okazało się, że spora część czynnych zawodowo Szwedów zamiast pracować, utrzymuje się z różnego rodzaju zasiłków, albo przebywa na urlopach zdrowotnych. To chyba przeważyło szalę. Do przekonania, że podatki są zbyt wysokie, doszło jeszcze przeświadczenie, że zbyt łatwo jest w Szwecji nie pracować i dostawać za to pieniądze. Rząd postanowił wtedy zachęcić Szwedów do pracy, obniżając podatki.
Rozmawiała Anna Gwozdowska
Czytaj więcej na Obserwatorfinansowy.pl