Cegły, wapno, styropian i pustaki trzeba ująć w spisie z natury

Prowadzę firmę remontowo-budowlaną. Na przełomie grudnia 2014 r. i stycznia 2015 r. będę realizował roboty remontowe ?w budynku usługowym. Jak mam sporządzić spis na koniec roku? Czy należy w nim ująć niezakończone na 31 grudnia roboty remontowe? - pyta czytelnik.

Przedsiębiorca ma obowiązek wycenić wykonane prace ?i ująć ich wartość w spisie ?z natury na 31 grudnia 2014 r. Obowiązek ten wynika zarówno z art. 24 ust. 2 ustawy o PIT, jak i z § 27 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W obu aktach prawnych czytamy, że spisem ?z natury na koniec roku podatkowego należy objąć towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady. W spisie powinny być zatem ujęte roboty budowlane rozpoczęte w 2014 r. i niezakończone do dnia spisu. Takie roboty będą dla celów podatkowych produkcją niezakończoną. Rozporządzenie w § 3 pkt 1 lit. e definiuje, co należy rozumieć pod tym pojęciem. Produkcją niezakończoną jest produkcja w toku oraz półwyroby (półfabrykaty), czyli niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji, a także wykonywane roboty, usługi przed ich ukończe-?niem.

W firmie remontowo-budowlanej w spisie natury powinny więc być ujęte materiały, produkcja niezakończona oraz wyroby gotowe.

Materiałami podstawowymi są materiały, które przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu. Do materiałów podstawowych zalicza się również materiały stanowiące część składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone.

Materiałami pomocniczymi są materiały niebędące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku ?z działalnością gospodarczą ?i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości.

Do kategorii materiałów należy sklasyfikować materiały budowlane, np. cegły, pustaki, cement, wapno, kleje, tynki, gipsy, ceramikę budowlaną, stal, styropian i wiele innych.

Przedsiębiorca powinien wycenić materiały według cen zakupu lub ceny nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia. Różne opcje wyceny są dopuszczalne na podstawie § 29 ust. 1 rozporządzenia.

Przy wycenie niezakończonych robót budowlanych należy kierować się regulacjami ?§ 29 ust. 3 i § 3 pkt 4 rozporządzenia. Produkcję niezakończoną należy wycenić według kosztów wytworzenia, z tym że nie może to być wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej. Kosztem wytworzenia są wszelkie koszty związane bezpośrednio i pośrednio z wykonywaniem usług, z wyłączeniem kosztów sprzedaży wyrobów gotowych.

W wyroku NSA z 24 kwietnia 2008 r. (II FSK 376/07) czytamy, że pojęcie „produkcja w toku" obejmuje nie tylko wartość materiałów bezpośrednio zużytych do produkcji, ale także wartość różnego rodzaju usług oraz kosztów pracowniczych ?z narzutami.

Na wartość niezakończonych robót będzie się składała np. wartość opłaconych usług budowlanych wykonanych przez firmy podwykonawcze (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 10 marca 2004 r., IBPBI/1/415-1256/13/ZK). Wyceniając roboty budowlano-remontowe w toku, należy mieć na uwadze, że koszt wytworzenia nie może być niższy od kosztów materiałów bezpośrednich. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie „nie może być niższy" oznacza, że wartość materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej to minimum, które powinno się znaleźć w spisie.

Jeżeli na powstanie usługi (produkcji) niezakończonej składają się usługi podwykonawców ściśle związane z daną produkcją niezakończoną, to ich wartość powinna być uwzględniona w wycenie. Jako przykład można tu podać usługi podwykonawców np. ?w zakresie wykonania murów, ocieplenia, montażu okien ?z materiałem itp. W sporządzanym spisie podatnik powinien jako szczegółowe określenie przedmiotu spisu wskazać np. usługi remontowe w trakcie realizacji (produkcja niezakończona) na budynku usługowym pod wskazanym adresem.

Kalkulując koszt robót w toku, należy uwzględnić wartość materiałów budowlanych ujętych w kolumnie 10 podatkowej księgi, zaksięgowane ?w kolumnie 12 wynagrodzenia z umów o pracę i zlecenie zatrudnionych do wykonania usługi pracowników. W kalkulacji należy także uwzględnić zaksięgowane w kolumnie 13, jako pozostałe wydatki, usługi podwykonawców oraz narzuty na wynagrodzenia pracowników budowlanych.