Polacy na lewych zwolnieniach. Wyróżnia się jedna grupa

Rząd zapowiada zmiany w zwolnieniach lekarskich. Jedna z propozycji mówi o wypłacie wynagrodzenia przez ZUS od pierwszego dnia na L4. Rozważane jest też rozwiązanie, aby chory otrzymywał 100 proc. pensji z tego tytułu. Dziś otrzymuje on na zwolnieniu 80 proc. wynagrodzenia. Propozycja korzystna dla zatrudnionych może w dłuższej perspektywie okazać się "niedźwiedzią przysługą" dla firm.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Mikołaj Zając, prezes firmy Conperio, która specjalizuje się w zarządzaniu absencjami chorobowymi w firmach w rozmowie z WP Finanse zauważa, że wzrost zwolnień zauważalny jest w okresie wakacyjnym, jednak dotyczy to tylko firm z problemem absencji chorobowej także w innych okresach. Przeciętna długość zwolnień to 10,5 dnia.

Prezes firmy Conperio dodaje, że standardowa absencja wynikająca z choroby rośnie w pierwszym i czwartym kwartale roku. Natomiast w drugim i trzecim kwartale absencja wzrasta w firmach, które mają problem z nielegalnymi zwolnieniami lekarskimi.

- Jeśli notuje się trend wzrostowy zwolnień chorobowych w drugim i trzecim kwartale to znaczy, że mamy do czynienia ze strukturyzowaniem absencji chorobowej z absencją kalkulacyjną - mówi prezes firmy Conperio w rozmowie z WP Finanse.

Mikołaj Zając zaznacza, że problem "lewych" absencji chorobowych występuje u pracowników white-collar, czyli osób pełniących zawody niewymagające pracy fizycznej, w ograniczonym stopniu. Problem dotyczy w większości przypadków pracowników blue-collar, którzy wykonują prace manualne, głównie w branżach takich jak przemysł, budownictwo czy produkcja.

Prezes Conperio zaznacza, że najczęstszą przyczyną takich zwolnień wśród pracowników blue-collar są problemy z układem kostno-szkieletowym oraz bóle kręgosłupa, co stanowi około 40 proc. przypadków. Kolejną przyczyną są przeziębienia, które dotyczą kilkunastu procent pracowników.

Z kolei problemy psychiczne nie stanowią wysokiego procentu absencji, natomiast są chętnie wykorzystywane, ponieważ narosło wokół nich wiele mitów. Łącznie, z tym że są niekontrolowane i nie da się ich zweryfikować.

To daje lekarzom możliwość do budowania fabryk zwolnień chorobowych wokół specjalizacji psychiatrycznej - podkreśla prezes.

Prezes firmy Conperio zwraca uwagę na plagę kilkudniowych zwolnień chorobowych, szczególnie w tygodniach z dniami świątecznymi. W takich okresach pracownicy często stosują tzw. "mostkowanie", łącząc dni świąteczne ze zwolnieniami lekarskimi, aby maksymalnie wydłużyć czas wolny bez wykorzystywania urlopu.

Podobnie, pracownicy często przedłużają urlop, biorąc zwolnienia lekarskie "przed, po lub w trakcie" planowanego wypoczynku. Zdarza się również, że w odpowiedzi na odmowę udzielenia urlopu przez pracodawcę, pracownicy w ramach "odwetu" korzystają z fikcyjnych zwolnień lekarskich.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, sporządzany jest protokół, na podstawie którego pracodawca może zdecydować o niewypłaceniu wynagrodzenia z tytułu zasiłku chorobowego. Jak przebiega kontrola takiego pracownika? Prezes wyjaśnia, że pracodawca zleca sprawdzenie zwolnienia chorobowego, a firma przeprowadza kontrolę w miejscu zamieszkania pracownika.

Ostatnio miałem bardzo ciekawą sytuację. Przyjechaliśmy do pani na kontrolę, a ona powiedziała, że ma zwolnienie tylko do tej jednej pracy, a do drugiej chodzi. Z kolei inna pani w czasie zwolnienia myła okna - relacjonuje Michał Zając.

Mimo wciąż ograniczonych informacji na temat nowych zasad L4 Rada Ministrów zasugerowała orientacyjny termin wprowadzenia zasiłków chorobowych wypłacanych przez ZUS od pierwszego dnia nieobecności. Te zmiany "zostaną wprowadzone w życie począwszy od przyszłego roku", co oznacza, że mają zacząć obowiązywać od 2025 roku.

Paulina Master — dziennikarka WP Finanse