Halicki: złożymy poprawkę ws. janosikowego od gmin i powiatów

Halicki powiedział podczas spotkania z dziennikarzami, że temat janosikowego pozostaje niezałatwiony od kilku lat. Przyznał, że także koalicja rządowa "nie była zborna" w tym zakresie.

"Ministerstwo finansów nie spełniło naszych oczekiwań i pracuje nie dość, że powoli, to do tego jeszcze niekompletnie i na różnych poziomach" - mówił poseł. Zauważył, że przygotowany przez resort finansów projekt obejmuje janosikowe województw, ale nie uwzględnia powiatów i gmin.

Halicki poinformował, że złoży poprawkę, która ureguluje kwestie janosikowego także od gmin i powiatów. "Będziemy składać poprawkę do projektu, który jeszcze nie wpłynął (...). Dziś są konsultacje społeczne w tym zakresie. Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja, to rzeczywiście ta poprawka wyjdzie ze strony poselskiej" - zapowiedział. Jego zdaniem wnioski Trybunału Konstytucyjnego dotyczące janosikowego są analizowane w MF "średnio uważnie".

Halicki uważa, że obecny stan prawny jest szkodliwy nie tylko dla tych samorządów, które płacą janosikowe, ale także dla tych, które je otrzymują. Jak nie będzie płatników janosikowego, to żaden samorząd nie dostanie subwencji. W interesie samorządów, które czerpią korzyści z tego systemu jest więc, by mechanizm janosikowego był związany z realnymi dochodami. "Dziś niektóre powiaty i gminy w zasadzie muszą oddać wszystko, co otrzymują z tytułu podatków (...), to jest absurd do kwadratu" - ocenił Halicki.

Także reprezentujący Kolicję Powiatów (jej celem jest zmiana przepisów o janosikowym) starosta legionowski Jan Grabiec krytykował projekt przygotowany przez resort finansów. Zdaniem Grabca problem janosikowego dotyczy powiatów, w których mieszka ponad 8 mln osób. To głównie samorządy wokół Warszawy.

"Wydawało się przed kilkoma miesiącami, że wyrok TK jest tym momentem przełomowym, od którego zacznie się naprawa systemu finansów publicznych dotycząca samorządów i zasadnicza zmiana janosikowego" - powiedział. Zaznaczył, że resort przygotował zmianę, która obejmuje jedynie województwa i jest epizodyczna - ma obowiązywać 2 lata. W związku z tym apelował do MF o korektę projektu.

"Widzimy, że jedyną skuteczną metodą zapewnienia zmiany jest jednak twarda postawa ze strony samorządów. Dlatego wcześniejsze plany dotyczące złożenia skargi do TK zostaną zrealizowane" - mówił. Dodał, że dziesięć powiatów podjęło uchwały zobowiązujące starostów do złożenia skarg w TK. Powołany został zespół ekspertów, który kończy przygotowywać skargę.

Podkreślił, że powiaty będą brały udział w pracach nad poprawką do projektu, która spowodowałaby, że nowe rozwiązania obejmą także powiaty i miasta na prawach powiatów.

MF zapewnia, że przygotowany w resorcie projekt zmian uwzględnia wyrok TK z 4 marca br. Projekt przewiduje m.in. podwyższenie progu dochodowego, którego przekroczenie powoduje powstanie obowiązku wpłat janosikowego z 110 proc. do 125 proc. średnich dochodów podatkowych oraz zmniejszenie nadwyżki przeznaczonej na wpłaty. Wprowadzony ma być też próg ograniczający wysokość wpłat województw do 35 proc. dochodów podatkowych oraz możliwość obniżenia wpłat województw w trakcie roku budżetowego, w przypadku znacznie niższych dochodów podatkowych.

Wprowadzony zostanie też mechanizm wyrównywania poziomu dochodów, który - zdaniem MF - spowoduje, że w latach 2015-2016 na nowych rozwiązaniach żadne województwo nie straci, w stosunku do dochodów, jakie uzyskałoby na podstawie dotychczasowych przepisów.

Janosikowe to system subwencji, który polega na przekazywaniu przez bogatsze samorządy części dochodów na rzecz biedniejszych. W marcu Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy o janosikowym dotyczące województw samorządowych są niezgodne z konstytucją. Zgodnie z wyrokiem przestaną one jednak obowiązywać dopiero po 18 miesiącach od ogłoszenia orzeczenia.