Erazm Jerzmanowski (1844-1909)
Polski Nobel i człowiek, który oświetlił Amerykę
Polacy wnieśli również wkład w rozwój największej do dziś gospodarki świata. Amerykańska ziemia była bardziej gościnna niż syberyjskie zesłanie i potrafiła zapewnić dobrobyt. Najwięcej skorzystał na tym Erazm Jerzmanowski, który w swoim czasie dysponował trzecią co do wielkości fortuną w USA.
Zanim się jej dorobił, brał udział w powstaniu styczniowym i wojnie francusko-pruskiej. W 1873 r. zostaje wysłany przez francuskie przedsiębiorstwo do USA, gdzie zajmował się gazownictwem. Jerzmanowski opatentował 17 wynalazków, inwestował i zbudował gazownie w wielu miastach amerykańskich. Został nazwany "człowiekiem, który oświetlił Amerykę".
Jerzmanowski był filantropem, hojnie wspierał Polonię i działalność Kościoła katolickiego. Został odznaczony przez papieża Komandorią Krzyża św. Sylwestra. Choć ożenił się z Amerykanką, w 1896 r. wrócił z pieniędzmi na tereny Polski, gdzie również prowadził działalność charytatywną. W swoim testamencie przeznaczył 365 kg złota na ustanowienie nagrody, którą co roku mógł otrzymać Polak, katolik wyróżniający się w dziedzinie nauki, kultury lub działalności społecznej. Te "polskie noble" dostali m.in. Henryk Sienkiewicz, Ignacy Paderewski i Jan Kasprowicz.