Komisja Europejska chce wzmocnić ochronę własności intelektualnej w UE
KE chce wzmocnić ochronę własności intelektualnej w UE, m.in. usprawniając walkę z handlem towarami podrobionymi. Zamiast karać osoby prywatne, trzeba raczej pozbawić źródeł dochodu tych, którzy naruszając te prawa, szkodzą handlowi - tłumaczył komisarz UE.
Komisja Europejska przyjęła we wtorek plan działania dotyczący naruszeń praw własności intelektualnej w UE. Jego głównym celem jest skoncentrowanie unijnej polityki dot. własności intelektualnej na naruszeniach, mających szkodliwy wpływ na handel, zgodnie z tzw. zasadą podążania śladem pieniędzy (ang. follow the money).
Zamiast karać osoby prywatne za - często nieświadome - naruszenie praw własności intelektualnej, KE proponuje działania mające doprowadzić do tego, by można było pozbawić źródeł dochodów podmioty, które naruszają prawa własności intelektualnej ze szkodą dla handlu - wyjaśnił unijny komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług Michel Barnier.
Unijny plan działania przeciw naruszeniom praw własności intelektualnej przewiduje m.in. dialog z zainteresowanymi stronami (np. agencjami reklam internetowych i dostawcami usług płatniczych) w celu zmniejszenia zysków z naruszania w internecie praw własności intelektualnej.
Plan zakłada też pomoc dla małych przedsiębiorstw w bardziej skutecznym egzekwowaniu ich praw własności intelektualnej poprzez poprawienie procedur sądowych. Komisja zapowiedziała m.in. przeanalizowanie krajowych systemów wspierania małych i średnich przedsiębiorstw w dostępie do wymiaru sprawiedliwości. W planie KE przewidziano też szkolenia dla organów państw członkowskich, zajmujących się ochroną praw własności intelektualnej.
KE przyjęła też we wtorek strategię ochrony i egzekwowania praw własności intelektualnej w państwach trzecich. Zawiera ona wskazówki, jak usprawnić walkę z handlem towarami powstałymi w wyniku naruszenia praw własności intelektualnej.
W strategii położono nacisk na to, by postanowienia dotyczące praw własności intelektualnej w dwustronnych umowach handlowych zapewniały skuteczną ochronę. Zapowiedziano też wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw m.in. poprzez tworzenie w przedstawicielstwach państw członkowskich w krajach trzecich centr informacyjnych praw własności.
"Nasze przedsiębiorstwa, twórcy i wynalazcy powinni być odpowiednio wynagradzani za ich kreatywne i innowacyjne wysiłki" - powiedział komisarz UE ds. handlu Karel De Gucht. W tym celu - podkreślił - konieczna jest współpraca Unii z międzynarodowymi partnerami w zakresie poprawy norm ochrony własności intelektualnej.
Również komisarz UE ds. ceł Algirdas Szemeta zaznaczył, że skuteczne egzekwowanie praw własności intelektualnej musi opierać się na ścisłej współpracy między organami ścigania, a także między nimi a zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi. "To niezbędne zarówno wewnątrz UE, jak i w odniesieniu do współpracy z jej partnerami międzynarodowymi" - podkreślił Szemeta.
Działania zawarte w planie i strategii przyjętych przez KE mają być realizowane w latach 2014 i 2015. Komisja zapowiedziała, że będzie monitorować postępy w tym zakresie i rozważy, czy konieczne będą dalsze działania, w tym ewentualnie o charakterze legislacyjnym.
Według danych KE liczba rejestracji nowych patentów europejskich, zarejestrowanych wspólnotowych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych wzrosła ponad dwukrotnie w latach 2003-2012. Komisja przestrzega jednak, że duża liczba naruszeń praw własności intelektualnej może stanowić przeszkodę dla tej pozytywnej tendencji.
Tylko w 2012 r. służby graniczne UE odnotowały 90 tys. przypadków towarów, co do których zaistniało podejrzenie naruszenia praw własności intelektualnej (w porównaniu z niecałymi 27 tys. w 2005 r.). OECD ocenia, że roczne straty w wyniku naruszeń praw własności intelektualnej dla światowej gospodarki wynoszą około 200 mld euro.
Na początku 2012 roku po silnych protestach społecznych w kilku krajach UE Parlament Europejski odrzucił negocjowaną przez komisarza De Guchta międzynarodową umowę o zwalczaniu handlu towarami podrabianymi ACTA (z ang. Anti-Counterfeiting Trade Agreement). Umowa zawierała m.in. zapisy dotyczące ochrony własności intelektualnej, które - zdaniem jej krytyków - ograniczały swobodne funkcjonowanie internetu. Przeciw ACTA demonstrowano w Polsce i kilku innych krajach UE.
Z Brukseli Marzena Kozłowska