Najdłuższe urlopy na polskim i europejskim rynku pracy

*Zgodnie z przyjętą dwadzieścia lat temu unijną dyrektywą o pracy, wszyscy mieszkańcy UE mają zagwarantowane prawo do minimum czterech tygodni (czyli 20 dni) płatnego urlopu wypoczynkowego w ciągu roku. Poszczególne państwa mogą jednak ten przywilej wydłużać. I większość z nich to robi. *

W Polsce urlop wypoczynkowy po 10 latach pracy wynosi 26 dni. Jeśli doliczymy do niego dni świąteczne, w które także nie pracujemy (bez weekendów), odpoczywamy średnio 37 dni w roku. Z badań przeprowadzonych przez fundację Worldwide Benefit Mercer wynika, że w Europie więcej wolnego mają tylko mieszkańcy Malty i Austrii (po 38 dni). Grecy odpoczywają równie długo jak Polacy, a Francuzi, Szwedzi i Hiszpanie tylko o dzień krócej.

Jednak nawet w obrębie jednego kraju urlop urlopowi nie równy, o czym Polacy doskonale wiedzą. W naszym kraju jest kilka grup zawodowych, które mogą liczyć na urlop dłuższy niż ustawowe 26 dni. Kto to taki?

Na pytanie kto ma najdłuższy urlop w Polsce, pada zawsze ta sama odpowiedź - nauczyciele! W końcu nie pracują w wakacje, mają wolne ferie, odpoczywają też podczas przerw świątecznych - czyli zawsze wtedy, gdy w szkole nie odbywają się zajęcia. Jak wyliczają internauci, nauczyciel w państwowej szkole ma około 100 dni urlopu, a więc ponad trzy miesiące wolnego w roku. Ta matematyka jest jednak nie do końca prawdziwa. W rzeczywistości trzeba by odjąć od tej sumy weekendy (wypisując urlop te dni przecież pomijamy) i uwzględnić fakt, że wielu nauczycieli podczas wakacji musi pracować np. organizując egzaminy poprawkowe.

Jak więc naprawdę wygląda urlop wypoczynkowy u nauczycieli - oczywiście tych zatrudnionych na okres dłuższy niż 10 miesięcy?

Zgodnie z art. 64 Karty nauczyciela: "nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania". Zgodnie z tym przepisem długość urlopu w poszczególnych latach może się nieznacznie różnić, np. w 2012 roku nauczyciele mieli 54 dni urlopu. Obecne przepisy zobowiązują też nauczyciela do wykonywanie prac związanych np. z przygotowywaniem roku szkolnego, na polecenie dyrektora szkoły także w czasie wakacji. Praca ta nie może trwać jednak dłużej niż 7 dni.

Z kolei nauczyciele zatrudnieni w placówkach, w których ferie nie są przewidziane, np. w przedszkolach czy domach dziecka, mają prawo do 35 dni wolnych od pracy. Sytuacja nauczycieli ma się jednak zmienić. Minister edukacji Krystyna Szumilas ma nadzieję, że już we wrześniu do Sejmu trafi nowelizacja ustawy Karty Nauczyciela, określająca wymiar urlopu wypoczynkowego na 47 dni w roku. Oznacza to, że nauczyciele będą musieli składać wnioski urlopowe, by mieć wolne nie tylko podczas ferii czy wakacji, ale także przerw świątecznych.

Dłużej odpoczywają też wykładowcy na wyższych uczelniach i naukowcy. Pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni szkół wyższych mają prawo do sześciu tygodni urlopu, muszą go jednak wykorzystać w czasie wolnym od zajęć. Z kolei pracownicy naukowi zatrudnieni np. w PAN lub jako specjaliści w jednostkach badawczo-rozwojowych mogą odpoczywać przez 36 dni w roku.

Dłuższy wypoczynek należy się też niektórym pracownikom socjalnym. Osoby zatrudnione w placówkach opieki społecznej, do których obowiązków należy praca społeczna i przeprowadzanie wywiadów środowiskowych, po pięciu latach zatrudnienia mogą co dwa lata korzystać z dodatkowych 10 dni urlopu.

Także pracownicy Najwyższej Izby Kontroli, którzy zajmują się nadzorem lub wykonują czynności kontrolne, po 10 latach nabywają prawo do dodatkowych 6 dni urlopu rocznie. Po 20 latach w NIK należy im się 12 dodatkowych dni wolnych.

Z dłuższych urlopów wypoczynkowych mogą też korzystać sędziowie i prokuratorzy. Jednak ten przywilej przysługuje im dopiero po 10 latach pracy. Wówczas mogą wykorzystać na odpoczynek 6 dodatkowych dni w roku. Po kolejnych 5 latach w zawodzie dodatkowy urlop wydłuża się do 12 dni ekstra, czyli w sumie 38 dni wolnych od pracy.

*Polecamy: * Jesteś przedsiębiorcą? Nie licz na długi urlop

Specyfika pracy w policji sprawia, że łatwo zrozumieć dlaczego policjanci powinni odpoczywać dłużej. Jednak dodatkowy urlop jest u nich ściśle związany ze stażem pracy i pełnieniem służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. I tak po 15 latach pracy policjanci mają prawo do 5 dni dodatkowego urlopu. Funkcjonariusze z 20 - letnim stażem mają 9 dni urlopu ekstra, a po 25 latach służby - 13 dni.

Sprawdź oferty biur podróży w swoim regionie!

Kolejną grupą zawodową, która ma prawdo do dodatkowych urlopów, są żołnierze. Przywilej skorzystania z dłuższego wypoczynku w wojsku wynika z kilku czynników. Pierwszym wskazaniem do udzielenia dłuższego urlopu jest staż pracy. Po piętnastu latach służby dodatkowy urlop wynosi 5 dni, po dwudziestu - 10, po dwudziestu pięciu - 15. Na dłuższy wypoczynek (podobnie jak sędziowie i prokuratorzy cywilni) mogą też liczyć żołnierze zajmujący stanowisko sędziego wojskowego lub prokuratora wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury. Dłuższe urlopy przysługują też żołnierzom pełniącym służbę w warunkach uciążliwych lub szkodliwych. W zależności od stopnia szkodliwości jest to od 5 do 15 dodatkowych dni wolnych w roku. Maksymalnie do 22 dni urlopu ekstra może otrzymać na aklimatyzację żołnierz po powrocie ze służby poza granicami kraju. W przypadku uprawnień do skorzystania z kilku dodatkowych urlopó, wybierany jest tylko jeden - najkorzystniejszy dla pracownika (wyjątek stanowi urlop z powodu szkodliwych warunków
pracy, który można łączyć z innymi), a suma urlopu wypoczynkowego i dodatkowych dni wolnych nie może przekroczyć 50 dni roboczych.

*Polecamy: * Jesteś przedsiębiorcą? Nie licz na długi urlop

Staż pracy, wiek oraz szczególnie uciążliwe i szkodliwe warunki pracy to trzy elementy umożliwiające korzystanie z dodatkowego urlopu wypoczynkowego strażakom. Po 15 latach pracy w straży pożarnej pracownik nabywa prawa do 5 dni wolnych ekstra. Po 20 latach służby przysługuje mu dodatkowo 10 dni urlopu, a po 25 latach - do 15 dni. Bez względu na staż znaczenie ma też wiek strażaka. Osoby po 40 roku życia mogą liczyć na dodatkowe 5 dni wolnych od pracy. Po ukończeniu 45 lat, dodatkowy urlop wynosi 7 dni, a 55-latkom przysługuje 15-dniowy urlop dodatkowy. Ze względu na szkodliwe warunki pracy strażak może dostać od 5 do 15 dni dodatkowego urlopu.

Dłuższe urlopy wypoczynkowe ustawodawca przewidział też nie dla grup zawodowych, a społecznych. Uprzywilejowani są min. kombatanci, którzy mogą liczyć na dodatkowych 10 dni urlopu w roku, pod warunkiem jednak, że nie korzystają z urlopu, który przekracza 26 dni roboczych.

10 dni wolnych ekstra mają też inwalidzi wojenni oraz osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. W ich przypadku przywilej ten zaczyna przysługiwać po przepracowaniu jednego roku od czasu określenia stopnia niepełnosprawności.

Zestawienie najdłuższych urlopów musi budzić zawiść milionów Polaków, którzy prowadzą własne firmy lub są zatrudnione na tzw. "umowach śmieciowych". W ich przypadku nawet 26 dniu wolnych od pracy jest marzeniem, które nigdy się nie spełnia. Jak bowiem wynika z badań CBOS, przeprowadzonych w 2010 roku, większość z nas odpoczywa jedynie kilka dni w roku.

GV,MA,WP.PL

Sprawdź oferty biur podróży w swoim regionie!