Ograniczenie prawa do zasiłku pogrzebowego niekonstytucyjne
Ograniczenie prawa do zasiłku pogrzebowego do 12 miesięcy od dnia zgonu bliskiej osoby jest niezgodne z konstytucją - uznał w czwartek Trybunał Konstytucyjny, który badał przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 1998 roku.
Pytanie prawne w sprawie konstytucyjności zasad przyznawania zasiłku pogrzebowego skierował do Trybunału Sąd Okręgowy w Opolu. Rozpatrywał on sprawę mężczyzny, który opłacił koszty pogrzebu swojego syna, zmarłego trzy lata wcześniej we Włoszech.
Trybunał zaznaczył, że zasiłek pogrzebowy jest świadczeniem jednorazowym, przyznawanym w celu pokrycia kosztów pogrzebu. Do 2009 roku prawo do niego przysługiwało bliskim jedynie w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci członka rodziny; od roku 2009 przysługuje także w ciągu 12 miesięcy po identyfikacji zwłok bądź sporządzeniu aktu zgonu. TK zaznaczył, że te przypadki, choć najczęstsze, nie uwzględniają wszystkich sytuacji, kiedy pogrzeb następuje w terminie późniejszym. Tym samym TK podzielił pogląd Prokuratora Generalnego.
TK zasugerował zmianę przepisów w taki sposób, by umożliwić pokrycie kosztów pogrzebu także w sytuacjach, gdy następuje on później niż w terminie określonym w obecnej ustawie - z przyczyn niezawinionych przez osoby ubiegające się o ten zasiłek.
Sąd Okręgowy w Opolu rozpatrywał sprawę mężczyzny, którego syn zmarł w Trieście w 2005 r. Informacja o śmierci została przekazana przez konsulat w Mediolanie dopiero w marcu 2007 r. Wcześniej rodzina zmarłego nie wiedziała ani o zgonie, ani o pochówku na terenie Włoch. Po otrzymaniu informacji rodzina zdecydowała o sprowadzeniu urny z prochami do Polski.
Po otrzymaniu zezwolenia konsulatu na sprowadzenie zwłok w 2008 r. odbył się pogrzeb. W marcu 2008 r. ojciec zmarłego złożył wniosek do ZUS o zasiłek pogrzebowy. Ten jednak odmówił, powołując się na przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którymi zasiłek przysługiwał jedynie do 12 miesięcy od dnia śmierci. Sprawa trafiła do Sądu Rejonowego w Opolu - ten przyznał prawo do zasiłku, ale ZUS odmówił. Ojciec zmarłego złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Opolu, a ten skierował pytanie do TK.
W trakcie rozprawy przed Trybunałem przedstawiciel Sejmu zapewnił, ze przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS zostaną zmienione.
Elżbieta Dominik
