Papiernicy: Pakiet klimatyczny UE wyzwaniem dla strategicznych decyzji biznesowych

W ocenie jego branży przyjęty pod koniec października na Radzie Europejskiej plan zawiera ambitne cele, które już wcześniej sygnalizowali politycy w Brukseli. Niepokój budzi jednak zapowiedź kontynuowania administracyjnej interwencji na rynku emisji.

Postulowany przez Komisję Europejską mechanizm stabilizacji rynku emisji CO2 (Market Stability Reserve, MSR) według Turskiego stwarza zagrożenie dla firm realizujących strategie wolnorynkowe, gdyż sterowanie podażą uprawnień do emisji przez KE może spowodować wzrost cen energii dla odbiorców przemysłowych. To - zdaniem Turskiego - w konsekwencji zachwieje konkurencyjnością sektorów energochłonnych na rynku globalnym.

MSR według KE ma na celu podniesienie cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla, aby zmobilizować przemysł do realizacji założeń unijnej polityki klimatyczno-energetycznej i inwestycji w zielone technologie. Rezerwa powstanie po 2020 roku ze ściąganych z rynku pozwoleń na emisję gazów cieplarnianych.

Zdaniem Turskiego długofalowa unijna polityka klimatyczna, choć "arbitralna i restrykcyjna", mobilizuje do podjęcia decyzji inwestycyjnych o charakterze długofalowym. A w jego branży, podobnie jak w innych energochłonnych sektorach gospodarki - m.in. przemyśle hutniczym, stalowym, cementowym, wapienniczym, czy szklarskim - inwestycje zwracają się dopiero co najmniej po 20 latach.

"To co przemysłowi energochłonnemu jest potrzebne, to przede wszystkim przewidywalne warunki, ponieważ nasze strategie i nasze plany biznesowe - jeżeli mają opierać się o analizy rynku, o studium wykonalności - muszą być rozpatrywane w odpowiednich okresach czasu. Więc nie możemy mieć poczucia niepewności przy podejmowaniu strategicznych wyborów, które decydują o kolejnych dekadach" - powiedział Turski.

Podkreślił, że MSR grozi ręcznym sterowaniem rynkiem ze strony prawodawców, a to jego zdaniem nie powinno mieć miejsca.

Jego zdaniem dla przemysłu energochłonnego konieczne jest także stworzenie równych warunków konkurencji dla wszystkich branż, w tym sektora elektroenergetyki, który w pakiecie klimatyczno-energetycznym 2020-2030 otrzymał darmowe uprawnienia do emisji CO2 w zamian za inwestycje w modernizację.

Turski uznał, że jeśli elektroenergetyka nie zaprzepaści tej szansy, przemysłowi odbiorcy energii zyskają pewność, że nie dojdzie do przeniesienia pośrednich kosztów emisji na klientów i w związku z tym - utraty konkurencyjności przez przedsiębiorców reprezentujących sektory energochłonne przemysłu krajowego. "Bardzo nam zależy, ażeby przeobrażenia w sektorze wytwórców energii, w energetyce zawodowej, zostały zrealizowane w taki sposób, w jaki zakłada się w konkluzjach pakietu. Ich powodzenie sprzyja dobremu rozwojowi biznesu" - podkreślił dyrektor Stowarzyszenia Papierników Polskich.

Z drugiej strony gdyby nie było pakietu klimatyczno-energetycznego, to i tak przemysł - jak każdy biznes, szczególnie ten wiążący się z dużym zużyciem energii elektrycznej i ciepła - we własnym interesie podjąłby wszelkie możliwe działania związane z ograniczeniem zużycia energii i poprawą efektywności energetycznej, aby utrzymać konkurencyjność - zauważył Turski.

Powiedział, że pakiet klimatyczny reguluje jednak tylko sytuację w granicach Unii Europejskiej. Według niego konieczne jest zawarcie globalnego porozumienia klimatycznego, bez którego konkurencja ze światem będzie mocno zachwiana i grozi ucieczką przemysłu z Europy do krajów bez zobowiązań dotyczących redukcji emisji.

Globalne porozumienie w sprawach klimatu ma zostać podpisane na szczycie klimatycznym COP 21 w Paryżu w grudniu 2015 roku.

Październikowe polityczne porozumienie Rady Europejskiej przewiduje redukcję emisji CO2 o 40 proc. do 2030 r. oraz udział energii ze źródeł odnawialnych w UE na poziomie 27 proc. Efektywność energetyczna ma wzrosnąć w tym czasie o 27 proc.

Turski przypomniał, że branża papiernicza w Polsce od lat 90. inwestowała w modernizację, co wpłynęło zarówno na redukcję emisji CO2, jak i poprawę efektywności energetycznej. Dodał, że cel związany z realizacją odpowiedniego udziału odnawialnych źródeł energii jest dla niej też stosunkowo łatwiejszy do wprowadzenia, gdyż podstawowym surowcem do produkcji mas włóknistych - celulozy oraz różnych rodzajów papieru i tektury - jest surowiec odnawialny, biomasa.

Według Turskiego sektor papierniczy się rozwija, dostosowuje do realiów i konkurencji poprzez inwestycje w badania i rozwój oraz nowe technologie. Jako przykłady podał ostatnie inwestycje w zakładach Stora Enso w Ostrołęce, gdzie zainstalowano nową maszynę papierniczą oraz jedną z najnowocześniejszych w świecie instalacji do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, czy inwestycję International Paper w Kwidzyniu w jedną z największych w Europie plantacji roślin energetycznych dla potrzeb zakładu, ograniczającej zużycie paliw, jak i mogącej służyć jako surowiec zamiast pełnowartościowego drewna.

Dyrektor Stowarzyszenia Papierników Polskich zwrócił także uwagę na podejście branży do polityki ochrony środowiska i naturalne predyspozycje papiernictwa do funkcjonowania w gospodarce o obiegu zamkniętym. "Naszemu sektorowi stosunkowo wcześnie udało się uciec do przodu, ponieważ jesteśmy naturalnie dopasowani do tego modelu biogospodarki, w której odnawialne źródła i substrat, jakim jest biomasa, będzie odgrywał dużą rolę" - podkreślił.

Gospodarka o obiegu zamkniętym, zwana również cyrkularną to taka gospodarka, w której wykorzystuje się odnawialne źródła energii i pozwala na oszczędność oraz przetwarzanie surowców naturalnych.