Polskie firmy z branży IT, farmaceutycznej i chemicznej najbardziej innowacyjne za granicą - IBRKK

05.06. Warszawa (PAP) - Najbardziej innowacyjnymi polskimi firmami inwestującymi za granicą okazały się firmy z branży IT, sektora chemicznego i farmaceutycznego - wynika z raportu Instytutu Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur. Nie ma jednak istotnego związku między wysokością wydatków na badania i rozwój a skalą umiędzynarodowienia tych firm.

"Wśród firm sklasyfikowanych w rankingu najbardziej innowacyjne okazały się firmy z branży IT, następnie firmy chemiczne i farmaceutyczne, za nimi zaś firmy produkujące maszyny i urządzenia. Co ważne, nie stwierdzono istnienia związku między wysokością wydatków na B+R i stopniem umiędzynarodowienia: wśród największych inwestorów B+R znajdują się zarówno firmy prowadzące działalność zagraniczną na szeroką skalę, jak i te ze stosunkowo niewielkimi inwestycjami zagranicznymi" - napisano w podsumowaniu raportu "Ekspansja zagraniczna polskich firm - w poszukiwaniu innowacyjności".

Firmą, która najwięcej wydała w 2011 roku na badania i rozwój było Asseco, na drugim miejscu Comarch, na trzecim Kopex. Natomiast Comarch osiągnął największy stopień intensywności tych wydatków.

"W wydatkach na badania i rozwój dominuje Asseco z wydatkami oszacowanymi w 2011 roku na poziomie 48 mln USD, Comarch z 30,2 mln USD i Kopex z 19 mln USD. Natomiast jeśli chodzi o intensywność tych wydatków (ich udział względem przychodów), to Comarch zajmuje pierwsze miejsce (13,15 proc.), drugie zaś PZ Cormay (12,66 proc.)" - powiedziała na konferencji Agata Wancio pracownik naukowo-badawczy instytutu.

INWESTYCJE ZAGRANICZNE POLSKICH FIRM NADAL SKROMNE

Jak pokazuje badanie polskie inwestycje zrealizowane za granicą nadal są skromne. Jak podkreślają autorki raportu Ewa Kaliszuk i Agata Wancio z IBRKK skumulowana wartość tych inwestycji rosła co prawda dynamicznie, osiągając 50 mld dolarów na koniec 2011 roku, ale aktywność polskich firm za granicą w 2012 roku znacząco osłabła.

"Świadczy o tym chociażby niewielka aktywność polskich firm na rynku transgranicznych fuzji i przejęć w ubiegłym roku. Oprócz przejęcia kanadyjskiej Quadry FNX przez KGHM, największej transakcji od czasu przejęcia Możejek przez PKN Orlen, nie odnotowano innych dużych transakcji tego typu" - napisały autorki w komentarzu do badania.

Jak wynika z raportu dominującą pozycję w rankingu inwestorów zachował PKN Orlen. Razem z PGNiG i Asseco, które zajęły odpowiednio drugie i trzecie miejsce, kontrolował on ponad 70 proc. aktywów zagranicznych wszystkich spółek z rankingu.

Jeśli chodzi o strukturę branżową, najwięcej inwestycji polskich firm za granicą zostało zrealizowanych w branży paliwowo-wydobywczej. Duży udział miały też branże chemiczno-farmaceutyczna oraz oprogramowanie i usługi IT. Innymi branżami silnie reprezentowanymi w rankingu są: branża materiałów budowlanych i wykończeniowych, metali i wyrobów metalowych oraz maszyn i urządzeń. Po raz pierwszy w rankingu firm znalazły się przedsiębiorstw z branży odzieżowej.

"Nie mogły w nim zostać natomiast sklasyfikowane firmy z branży spożywczej (poza Bakallandem) oraz drzewno-meblarskiej ze względu na brak wystarczających danych o ich działalności zagranicznej" - powiedziała Wancio.

FIRMY POLSKIE GRACZAMI GŁÓWNIE REGIONALNYMI

Pod względem geograficznych kierunków inwestowania, większość filii zagranicznych (ponad 60 proc) została utworzona w regionie Europy, co sugeruje, że większość inwestorów z Polski jest wciąż regionalnymi, a nie globalnymi graczami.

"Najwięcej filii zagranicznych posiadał Asseco - 161 filii, Comarch 35 filii, PKN Orlen 34 filie" - powiedziała Wancio.

Filie zagraniczne ulokowane były głównie w Europie. Najbardziej popularnymi krajami dla lokowania filii zagranicznych były: Czechy, Niemcy, Ukraina, Rosja, Słowacja i Litwa (w podanej kolejności). Jak wynika z badania relatywnie duża była też koncentracja w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, która jest głównie wynikiem silnej obecności Asseco na rynku izraelskim. Zainteresowanie polskich inwestorów innymi regionami, szczególnie Ameryką Północną oraz Azją Wschodnią i Pacyfikiem, stopniowo rośnie.

Zdaniem współautorki badania Agaty Wancio z IBRKK skłonność do obejmowania patentem wynalazków za granicą jest niewielka.

"Najwięcej patentów posiadają spółki w branży farmaceutycznej i chemicznej oraz te z branży poszukującej i wydobywającej surowce" - powiedziała na konferencji Wancio.

Zdaniem autorów badania na znaczeniu zyskuje natomiast strategia polegająca na przejmowaniu firm zagranicznych, które są już w posiadaniu patentów lub wynalazków na zaawansowanych etapie rozwoju.

Badanie ankietowe, wśród 30 firm notowanych na warszawskiej giełdzie, przeprowadzone było w 2012 roku i obejmuje lata 2009-2011. Przygotowane wspólnie przez IBRKK oraz Vale Columbia Center. Badaniem objęto głównie firmy prywatne, choć wśród kilku udziałowcem jest Skarb Państwa. Przedsiębiorstwa uwzględnione w rankingu posiadały aktywa zagraniczne o wartości przekraczającej 12 mld USD, osiągnęły przychody ze sprzedaży zagranicznej o wartości około 21 mld USD, zatrudniały za granicą blisko 25 tysięcy pracowników (szacunek obejmuje 20 firm) oraz posiadały 491 filii zagranicznych (spółki zależne, itp.) w 66 krajach.(PAP)

kba/ ana/