"Pomostówki" uchwalone

Prezydent podpisał uchwaloną ponownie - po uprzednim jej zawetowaniu - ustawę o emeryturach pomostowych. Sejm przyjął ustawę ponownie 19 grudnia br.

Odrzucając prezydenckie weto posłowie nie przyjęli argumentów, że "ustawa o emeryturach pomostowych jest głęboko niesprawiedliwa" - jak uważał prezydent.

Jego zdaniem, że ustawa nie rozwiązuje też "problemu osób pracujących w szczególnych warunkach, które podjęły pracę po 1 stycznia 1999 r., a spełniają podstawowy warunek uprawniający do wcześniejszego świadczenia, czyli kryterium medyczne" oraz, że "kryterium medyczne jest w tej ustawie tylko iluzoryczne".

Od 1 stycznia 2009 r. na wcześniejszą emeryturę będzie mogło przejść ok. 270 tys. osób.

W głosowaniu nad wetem prezydenta, koalicję rządową wsparł klub Lewicy. Klub Lewicy pomimo poparcia przy odrzuceniu weta zapowiedział, że skieruje ustawę do Trybunału Konstytucyjnego. Sojusz chce, aby Trybunał zbadał przede wszystkim zapis, zgodnie z którym "pomostówki" mają przysługiwać jedynie osobom urodzonym po 1 stycznia 1948 r., które do 1 stycznia 1999 r. przepracowały co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach albo wykonywały przez ten czas pracę o szczególnym charakterze.

Od 1 stycznia 2009 r. na wcześniejszą emeryturę będzie mogło przejść ok. 270 tys. osób, a z czasem uprawnienie to wygaśnie całkowicie. Od nowego roku prawo do wcześniejszej emerytury stracą m.in. artyści (np. muzycy), dziennikarze, znaczna grupa pracowników kolei (m.in. kasjerki czy konduktorzy), kierowcy ciężarówek. Nie będą też mogły już liczyć na ten przywilej osoby zatrudnione w porze nocnej w hałasie czy zapyleniu, jeżeli nie będą wykonywały konkretnych prac wymienionych w załącznikach do ustawy.

Przy ocenie prawa do "pomostówki" będzie brany pod uwagę fakt, czy wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Ustawa o emeryturach pomostowych zakłada, że będą one przysługiwać osobom spełniającym łącznie kilka warunków. Przede wszystkim muszą one rozwiązać stosunek pracy i być urodzone po 31 grudnia 1948 r. Przed 1 stycznia 1999 r. musiały co najmniej przez 15 lat wykonywać prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Kolejny warunek wymaga aby przechodzący na emeryturę pomostową skończył 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni). Konieczny będzie też odpowiedni staż ubezpieczeniowy - 20 lat dla kobiet i 25 dla mężczyzn.

Dla pewnych grup zawodowych ustawa przewiduje łagodniejsze wymogi co do wieku emerytalnego i liczby przepracowanych lat. Są to m.in.: piloci i personel pokładowy samolotów, dokerzy, hutnicy zatrudnieni przy wielkich piecach, maszyniści. Muszą mieć oni ukończone 50 lat (kobiety) lub 55 lat (mężczyźni). Natomiast 10- oletni staż pracy wystarczy np. nurkom, ratownikom górskim, rybakom.

Przy ocenie prawa do "pomostówki" będzie brany pod uwagę fakt, czy wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Prace w szczególnych warunkach jest związana z czynnikami ryzyka, które mogą z wiekiem powodować trwałe uszkodzenie zdrowia mimo stosowanej profilaktyki. Wykaz taki prac zawiera załącznik do ustawy. Są to m.in. prace: pod ziemią, przy kuciu ręcznym w kuźniach, przy przeładunku statków, w podziemnych kanałach ściekowych, przy przetwórstwie azbestu.

Uprawnieni do "pomostówki" otrzymają świadczenie w wysokości 100 proc. emerytury obliczonej dla osoby w wieku 60 lat.

Pracami w szczególnym charakterze są natomiast takie, w których od sprawności pracownika zależy bezpieczeństwo publiczne, życie i zdrowie innych. Do wykonujących je zaliczani będą m.in.: maszyniści, piloci, elektromonterzy usuwający awarie, nauczyciele ośrodków wychowawczych i schronisk dla nieletnich, personel medyczny oddziałów psychiatrycznych, zespołów operacyjnych i anestezjologii pracujący na ostrych dyżurach.

Uprawnieni do "pomostówki" otrzymają świadczenie w wysokości 100 proc. emerytury obliczone dla osoby w wieku 60 lat, która byłaby waloryzowana według tych samych zasad co emerytury i renty z FUS. Po śmierci pobierającego emeryturę pomostową jego najbliżsi zyskają prawo do renty rodzinnej i dodatku dla sierot.

Dla osób, które rozpoczęły pracę przed 1 stycznia 1999 r., co najmniej 15 lat przepracowały w szczególnych warunkach a teraz stracą prawo do wcześniejszej emerytury ustawa o "pomostówkach" przewiduje rekompensatę finansową, której zasady będą jeszcze szczegółowo opracowane przez resort pracy.