Spory o urządzenia przesyłowe na działkach trudno rozwiązać tak, aby obie strony były zadowolone. To konsekwencja budowania sieci energetycznych w okresie PRL, bez liczenia się z prawem własności.
Nowa instytucja prawna
Poseł Tadeusz Arkit (PO) zaznacza, że na swoich dyżurach poselskich ma dużo skarg na urządzenia przesyłowe zbudowane niezgodnie z prawem. Wraz z pos. Witoldem Kochanem wystąpili z interpelacją do ministra sprawiedliwości Andrzeja Czumy. Od sierpnia obowiązuje bowiem nowela kodeksu cywilnego, która wprowadziła służebność przesyłu. Miało to usprawnić załatwianie m.in. sporów z przeszłości, bo wtedy nie można było korzystać z drogi administracyjnej.
_ Po wejściu w życie służebności przesyłu pojawiły się poważne rozbieżności w opiniach prawników _- mówi pos. Arkit. Chodzi m.in. o skutki czasowe tych regulacji. Energetyka występuje o zasiedzenia służebności albo podnosi zarzuty przedawnienia wobec roszczeń właścicieli. Sędzia Sądu Najwyższego Gerard Bieniek w nowej książce „Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna” podkreśla, że możliwość dochodzenia wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu powstała od 3 sierpnia 2008 r. Od tego dnia biegnie też termin przedawnienia takich roszczeń.
Jakie odszkodowania
Ostrożni w ocenie nowej instytucji są energetycy.
_ Służebność przesyłu to krok w dobrym kierunku. Ma jednak też mankamenty. Może oznaczać sprawy sądowe ciągnące się wiele lat. To istotny minus tej regulacji _- mówi Katarzyna Zalewska-Wojtuś, radca prawny w Polskim Towarzystwie Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej.
Energetycy chcieliby m.in. ustanowienia jednolitych zasad wyliczania odszkodowań (oczywiście jak najmniejszych) dla właścicieli działek, przez które przebiegają urządzenia przesyłowe.
_ Obecna sytuacja powoduje bowiem nierzadko eskalację roszczeń, niejednokrotnie przewyższających wartość samej nieruchomości _-mówi Zalewska-Wojtuś.
Takie pomysły nie podobają się jednak resortowi gospodarki. Wiceminister Joanna Strzelec-Łobodzińska sugeruje, w odpowiedzi na interpelację, aby kwestię odszkodowań pozostawić sądom korzystającym z opinii biegłych i rzeczoznawców majątkowych. Resort gospodarki łaskawiej patrzy natomiast na likwidację barier utrudniających nowe inwestycje i remonty starych urządzeń. Propozycje liberalizacji przepisów znajdą się w założeniach do nowych aktów prawnych, bo tego problemu też nie można rozwiązać tylko służebnością przesyłu.
Michał Kosiarski
