Prezydent podpisał ustawę o funduszu sołeckim

Komorowski, który spotkał się w Łasku z sołtysami, zwrócił uwagę, że ta instytucja istnieje w Polsce od 800 lat, była i jest nadal cząstką Polski samorządnej.

Prezydent podkreślił, że w przypadającym 11 marca Ogólnopolskim Dniu Sołtysa ma ogromną satysfakcję, że może podpisać ustawę dotyczącą funduszu sołeckiego.

Dodał, że kiedy w przeszłości pełnił funkcję marszałka Sejmu, tocząca się wówczas debata nad przepisami dotyczącymi funduszu sołeckiego była dla niego ciekawym doświadczeniem. Jak mówił, widać było w tej dyskusji zrozumienie, że należy o polską samorządność dbać, pogłębiać ją i umacniać, dając odpowiednie narzędzia. "Takim narzędziem jest fundusz sołecki" - zaznaczył prezydent.

Komorowski zwrócił uwagę, że większość gmin, w których istnieją sołectwa, dążyła do stworzenia funduszu i taki fundusz utworzyła, korzystając ze wsparcia Skarbu Państwa. Prezydent przyznał, że cieszy się, że może podpisać ustawę, która tworzy dalsze mechanizmy zachęcające do tego, aby fundusz sołecki nie był tworzony okazjonalnie na rok, ale stał się stałym narzędziem w rękach sołtysów i społeczności lokalnych.

Jak mówił, cieszy go, że samo środowisko sołtysów jest coraz lepiej zorganizowane i reprezentowane. "Tędy wiedzie droga do wytworzenia pewnego stylu pełnienia funkcji lokalnego lidera, jakim jest zawsze sołtys" - powiedział.

Według Komorowskiego, fundusz sołecki może służyć do rozwiązywania problemów nie tylko jednej wsi. "Zachęcam do przekraczania tych granic gromad i granic mentalnych, zachęcam do odważnego liderowania" - powiedział. Na koniec przekazał pozdrowienia od swojej małżonki dla pań sołtysek, z którymi - jak mówił - jego żona często się spotyka.

Fundusz sołecki to forma budżetu partycypacyjnego, który jest wykorzystywany głównie na terenach wiejskich. Składają się na niego wyodrębnione w budżecie gminy środki, stanowiące ustandaryzowany system wsparcia inicjatyw lokalnych. Decyzja o tym, czy utworzyć fundusz sołecki, pozostaje w gestii rad gmin. Obliczane na podstawie ustawy środki są przekazywane do dyspozycji poszczególnym sołectwom.

Środki z funduszu sołeckiego są przeznaczane na realizację przedsięwzięć służących poprawie warunków życia mieszkańców. Prawo stanowi, że gmina otrzymuje z budżetu państwa zwrot części wydatków wykonanych w ramach tego funduszu.

Aby zwiększyć liczbę gmin korzystających z funduszu o 15 proc., czyli do 70 proc. ogółu gmin, nowa ustawa zwiększa o 10 proc., czyli do poziomu 20, 30 i 40 proc., wysokość zwrotu z budżetu państwa wydatków wykonywanych w ramach funduszu sołeckiego (wcześniej wydatki wykonane w ramach funduszu podlegały zwrotowi w 10, 20 i 30 proc.).

Zgodnie z nową ustawą, uchwała podejmowana przez radę gminy o utworzeniu funduszu sołeckiego ma charakter permanentny, czyli obowiązujący do czasu zmiany decyzji, zamiast dotychczasowej corocznej uchwały władz gminy w tej sprawie. Rozwiązanie to ma zwiększyć trwałość i stabilizację funduszy sołeckich, umożliwiając społecznościom planowanie przedsięwzięć w dłuższym okresie.

Nowe przepisy mają umożliwić realizację wspólnych przedsięwzięć przez sołectwa z terenu danej gminy. Każde z sołectw ma uchwalać oddzielnie wniosek dotyczący wspólnego przedsięwzięcia. Umożliwi to kumulowanie środków funduszu na realizację większych inwestycji.

W ustawie zapisano też możliwość zmian w planowanych przedsięwzięciach oraz jego zakresu w ramach przyznanego limitu środków. Dotychczas zgłoszone w ramach funduszu projekty nie mogły być zmieniane w trakcie roku budżetowego. Zmiana ma dać samorządom elastyczność i pozwolić na wydawanie zaoszczędzonych środków lub reagowanie na nieprzewidziane zdarzenia.