Projekty o pracy na morzu i obszarach morskich do podkomisji nadzwyczajnych

Wniosek o powołanie podkomisji nadzwyczajnych złożył podczas rozpatrywania projektów przez komisję infrastruktury jej członek, poseł Prawa i Sprawiedliwości Krzysztof Tchórzewski. "Ze względu na obszerną i skomplikowaną materię projektu proponuję powołanie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenie tego projektu" - powiedział o projekcie ustawy o pracy na morzu.

Celem przygotowanego przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju projektu o pracy ustawy o pracy na morzu jest wdrożenie do polskiego prawa zapisów międzynarodowej konwencji o pracy na morzu (tzw. Konwencji MLC), która weszła w życie 20 grudnia 2013 r. Konwencja MLC wprowadza minimalne, międzynarodowo ujednolicone standardy pracy i życia marynarzy na statkach morskich, zapewniające ochronę warunków pracy oraz przestrzeganie praw człowieka i obywatela.

Nowe przepisy dotyczą statków przeznaczonych lub używanych do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast statki rybołówstwa morskiego oraz statki morskie, które nie są statkami handlowymi, będą podlegać jej przepisom tylko w pewnym zakresie. Nowe prawo nie będzie obejmować jednostek pływających Marynarki Wojennej, Straży Granicznej, policji oraz statków żeglugi śródlądowej.

Zgodnie z zapisami projektu na statku będą mogły pracować osoby, które ukończyły 18 lat. Dopuszczalne będzie zatrudnienie młodocianego, który ukończył 16 lat, wyłącznie w celu przygotowania zawodowego. Osoba ubiegająca się o pracę na statku powinna posiadać odpowiednie kwalifikacje zawodowe i przeszkolenie, ważne świadectwo zdrowia oraz ważną książeczkę żeglarską. Umowy o pracę marynarzy będą, jak dotychczas, stałe - zawierane na czas nieokreślony lub na kilkumiesięczne kontrakty (umowy na czas określony) lub na czas podróży morskiej.

Maksymalny wymiar czasu pracy marynarzy na statku to 14 godzin w każdym okresie 24-godzinnym oraz 72 godziny w okresie siedmiodniowym. Dla młodocianych normą będzie praca nie dłuższa niż 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.

Ponadto projekt m.in. przewiduje zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które umożliwią zwolnienie marynarzy od podatku dochodowego. Zwolnienie takie dotyczyłoby marynarzy zatrudnionych na statkach morskich o polskiej przynależności, pływających w żegludze międzynarodowej, po przepracowaniu na nich poza terytorium Polski więcej niż 183 dni w roku podatkowym.

W projekcie uregulowano także m.in. kwestie ochrony zdrowia, opieki medycznej, tryb realizacji badań lekarskich oraz zapewnienie opieki medycznej na statku w różnych sytuacjach, np. wykonywania pracy na statku z uszkodzeniem ciała, chorobą lub na wypadek śmierci marynarza. Wprowadzono także rozwiązania dotyczące zabezpieczenia świadczeń zdrowotnych w okresie, gdy marynarze nie będą związani stosunkiem pracy.

Marynarz będzie miał także prawo wnieść skargę do bezpośredniego przełożonego, do kapitana lub do inspektora Inspekcji Państwa Bandery lub Inspekcji Państwa Portu, dotyczącą niezapewnienia prawidłowych warunków pracy i życia na statku zgodnych z Konwencją MLC.

W projekcie zawarto również przepisy dotyczące kar pieniężnych lub kar grzywny za wykroczenia przeciwko prawom marynarzy lub osób poszukujących pracy na statkach morskich. Zostały także uregulowane kwestie związane z pośrednictwem pracy, kontrolami i inspekcjami na statkach.

Z kolei nowelizacja ustawy o obszarach morskich RP i administracji morskiej, przygotowanej także przez MIR jest wprowadzenie do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE ustanawiającej ramy planowania przestrzennego obszarów morskich. Termin wdrożenia dyrektywy upływa 18 września 2016 r.

Nowela wprowadza do polskiego prawa również przepisy niewynikające bezpośrednio z dyrektywy, ale niezbędne do jej pełnego wdrożenia. Będą to przepisy regulujące przebieg linii podstawowej morza terytorialnego i granic polskich obszarów morskich oraz szczegółową procedurę uzgadniania planów zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich. Dzięki temu możliwe będzie precyzyjne określenie granicy morskiej państwa.

Projektowane przepisy wprowadzają także procedury sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich. Jak zaznaczono w uzasadnieniu do projektu, przyjęcie planów zagospodarowania przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności inwestycji na polskich obszarach morskich, co z kolei przełoży się na bardziej dynamiczny rozwój gospodarki morskiej.

Doprecyzowane mają być również procedury wydawania pozwoleń lokalizacyjnych oraz pozwoleń na układanie i utrzymywanie podmorskich kabli i rurociągów w polskich obszarach morskich. Zostanie wprowadzona m.in. uproszczona procedura uzyskiwania pozwolenia lokalizacyjnego dla obiektów budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę. Przedłużono ważność pozwoleń na wznoszenie morskich farm wiatrowych z 30 do 35 lat.

Uzupełnione także będą kompetencje organów administracji morskiej oraz powołana Państwowa Morska Służba Hydrograficzna. Obecnie zadania te realizowane są przez Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej (BHMW) i dyrektorów urzędów morskich.