Przedsiębiorcy chałupnicy zapłacą wyższe składki

Ministerstwo Pracy kończy już prace nad nowelą ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przewiduje ona, że przedsiębiorcy, którzy jako chałupnicy mieli bardzo niskie składki, będą musieli opłacać je w pełnej wysokości. Tak jak inni prowadzący działalność gospodarczą.

Chodzi o to, że większość osób prowadzących działalność gospodarczą płaci składki obliczone od co najmniej 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia, obecnie ok. 700 zł miesięcznie. Chałupnicy zaś, którzy zajmują się pracą w domu (np. składanie długopisów lub rozsyłanie ulotek reklamowych dostarczonych przez nakładcę), płacą je od faktycznych przychodów, które mogą być znacznie niższe i wynosić np. kilkadziesiąt złotych miesięcznie. Wtedy składka do ZUS to tylko kilka złotych.

Przedsiębiorcy, którzy podpisali jednocześnie umowę o pracę nakładczą (chałupnictwo), mogą obecnie na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wystąpić do ZUS o objęcie znacznie tańszym ubezpieczeniem z tytułu chałupnictwa i zamiast kilkuset płacą kilkadziesiąt złotych składek.

MPiPS szacuje, że w całej Polsce może być nawet 18 tys. takich przedsiębiorców. Po zmianach będą płacili składki co najmniej od minimalnej podstawy ustalonej dla wszystkich prowadzących działalność gospodarczą.

Projektodawcy obliczyli, że jeśli wszyscy, którzy dotychczas zaniżali swoje składki, zapłacą je w pełnej wysokości, to do ZUS wpłynie dodatkowo prawie 7 mln zł rocznie.

Kolejna zmiana zawarta w noweli dotyczy ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przewiduje ona wydłużenie okresu negocjacji wysokości waloryzacji emerytur, rent i innych świadczeń wypłacanych przez ZUS i KRUS. Dotychczas Komisja Trójstronna miała na to zaledwie kilka dni po ogłoszeniu w lutym przez prezesa ZUS danych dotyczących wzrostu wynagrodzeń. Po ostatnich negocjacjach KT wystąpiła do rządu o zmianę przepisów, która pozwoliłaby wcześniej rozpocząć z rządem rozmowy o wysokości waloryzacji.

_ Na początku tego roku okazało się, że rząd pomylił się w szacunkach i nie zarezerwował w budżecie pieniędzy nawet na ustawowe minimum waloryzacji _ – przypomina Wiesława Taranowska, wiceprezes OPZZ. _ Nie było więc także możliwości negocjowania podwyżki, żeby zrekompensowała emerytom i rencistom rosnące ceny żywności i energii. Dzięki nowelizacji będziemy mogli podjąć negocjacje już na etapie planowania budżetu państwa. _ Niewykluczone więc, że teraz związkowcom uda się wynegocjować wyższą waloryzację.

Kolejna zmiana w ustawie o emeryturach i rentach z FUS zakłada, że osoby, które otrzymały już emerytury mundurowe (a są one wcześniejsze), będą mogły wypracować emeryturę także z ZUS. Tyle że aby ją otrzymać, trzeba przepracować 25 lat i osiągnąć powszechny wiek emerytalny – 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Byli funkcjonariusze nie pobiorą jednak dwóch świadczeń jednocześnie. Żeby więc ta operacja się opłacała, musieliby płacić składki od wysokich przychodów, tak by świadczenie obliczone przez ZUS było wyższe od przyznanej wcześniej emerytury mundurowej. Samo ministerstwo w uzasadnieniu do tych zmian zastrzegło, że zainteresowanie tą możliwością będzie znikome.

Mateusz Rzemek

Anna Misiak, ekspert w sprawach podatkowych i ZUS z MDDP
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które jednocześnie zawarły umowę o pracę nakładczą, będą musiały płacić składki tak jak inni przedsiębiorcy, od co najmniej 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Oprócz tego zapłacą składkę zdrowotną od przychodów z chałupnictwa. Każda z tych działalności będzie bowiem stanowiła odrębny tytuł do ubezpieczenia w ZUS. Będzie można też odprowadzać dobrowolnie pełne składki z obu tych działalności. Czyli inaczej niż teraz, gdy przedsiębiorca wybierał jedną z nich jako podstawę do ubezpieczenia w ZUS. Niecałe trzy lata temu weszły w życie podobne przepisy wykluczające możliwość zaniżania przez przedsiębiorców składek do ZUS z tytułu pracy na zlecenie.