"Puls Biznesu": Nie wyrzucaj skarbów

Pierwiastki ziem rzadkich wcale nie są takie rzadkie, bo w skorupie ziemskiej występuje ich więcej niż złota czy platyny. Mało jest jednak takich złóż, których eksploatacja jest opłacalna. Poza tym najczęściej występują razem, a ich oddzielanie jest kosztowne.

Grupę tworzy 17 pierwiastków, w tym 15 lantanowców oraz skand i itr. Odkrywano je przez ostatnie 200 lat. Karierę zaczęły jednak robić dopiero po II wojnie światowej, kiedy pojawiły się technologie, w których zaczęto je stosować, a nawet takie, które dopiero dzięki tym pierwiastkom mogły powstać i się rozwijać.

Wykorzystuje się je m.in. w komórkach, laptopach i smartfonach, katalizatorach, ekranach LCD, diodach LED, ogniwach akumulatorowych, turbinach wiatrowych, dyskach twardych, silnikach samochodów hybrydowych i elektrycznych. Są stosowane w przemyśle optycznym i zbrojeniowym. Ale także w piekarnikach z samoczyszcząca się powłoką.

W północnej Europie cenne materiały z połowy małego sprzętu elektronicznego nie są wykorzystywane, ponieważ trafiają do szuflad lub na składowiska. Recykling metali ziem rzadkich i trudno dostępnych jest konieczny - mówi Christer Forsgen, szef zespołu ds. środowiska i technologii w Stena Metall Group (firma jest europejskim liderem w przetwarzaniu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego). W Polsce KGHM Metraco specjalizuje się m.in. w odzyskiwaniu renu z odpadów przemysłowych. W Japonii w ramach społecznej kampanii zebrano pond 750 tys. starych telefonów komórkowych. Dzięki recyklingowi udało się odzyskać z nich około 22 kg złota, 79 kg srebra, 2 kg palladu i ponad 5 ton miedzi.