Recepta roczna do poprawy. Pacjenci magazynują leki

Recepty roczne przepisywane są głównie pacjentom chorym przewlekłe. Takie recepty zazwyczaj zawierają większą liczbę opakowań leku, co oznacza, że pacjent nie musi co miesiąc odwiedzać lekarza.

Do sierpnia 2023 r. pacjent mógł otrzymać leki na 180 dni, ale kolejna dawka mogła być wykupiona już następnego dnia. Choć celem było stopniowe realizowanie recept, większość pacjentów wykupywała leki w całości w ciągu pierwszego miesiąca.

Od 1 listopada, w związku z wprowadzeniem darmowych leków dla seniorów 65+ oraz dzieci do 18. roku, obowiązują nowe zasady realizacji recept rocznych. Pacjent może zrealizować receptę roczną na maksymalnie 120 dni terapii. Oznacza to, że aby wykupić z niej leki, pacjent musi w ciągu roku co najmniej trzy razy odwiedzić aptekę. 

Eksperci zwracają uwagę, że zachowania pacjentów realizujących recepty nie są zgodne z pierwotnymi założeniami ustawodawcy, który wprowadzał roczną receptę w celu dostosowania ilości leków do aktualnych potrzeb zdrowotnych. W zamian tego pacjenci często magazynują leki.

– W sytuacji, kiedy występują skutki uboczne leczenia czy terapia z innych przyczyn nie spełnia oczekiwań, lekarz może zalecić zmianę leków, a wtedy kilkumiesięczny zapas wykupionych farmaceutyków idzie do kosza. Podobnie - w przypadku śmierci pacjenta. W skali kraju niesie to olbrzymie straty dla budżetu NFZ – zauważa w rozmowie z portalem Marian Witkowski, prezes Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie.

Eksperci zauważają, że jednym z powodów magazynowania leków przez seniorów jest bezpłatny dostęp do nich. Pacjenci nie mają finansowej potrzeby rozłożenia wydatków na kolejne miesiące. 

Eksperci proponują rozłożenie pojedynczej recepty rocznej na minimum 3 dokumenty na 120-dniowe okresy kuracji, a także możliwość realizowania jednej recepty w różnych aptekach. Obecnie pacjent musi wykupić całość recepty w jednej aptece, co bywa problematyczne, gdy braknie leków.

Z kolei zmiany cen leków refundowanych i okresowa utrata refundacji powodują, że pacjenci robią zapasy leków, co dodatkowo utrudnia zarządzanie ich dostępnością. Innym problemem jest krótki termin ważności niektórych leków, co stwarza ryzyko przyjmowania ich po upływie daty ważności, co zagraża zdrowiu.

W raporcie rekomenduje się także zniesienie konieczności rozpoczęcia realizacji recepty długoterminowej w ciągu pierwszych 30 dni od daty jej wystawienia. Kluczowe jest zapewnienie, że pacjenci będą mogli kupować leki stopniowo, unikając gromadzenia nadmiernych zapasów.