Rodzic zbiera w OFE, dziecko dostaje

Zamiast o świętach, organizacje pracodawców i związki zawodowe myślą o emeryturach. Do końca roku muszą przesłać uwagi do projektu ustawy o wypłacie emerytur z OFE. Ostre tempo pracy narzuciła Jolanta Fedak, minister pracy i polityki społecznej. Nie miała wyjścia — ustawa musi zostać przyjęta jak najszybciej, bo za rok zostaną wypłacone pierwsze emerytury z OFE. OPZZ szykuje rewolucyjną koncepcję, korzystną dla przyszłych emerytów. „PB” prezentuje ją jako pierwszy. Związkowcy postulują zwiększenie swobody dysponowania kapitałem z OFE. Ich zdaniem, powinno się rozdzielić wypłatę z I i II filara. Dzięki temu ci, którym wystarczy świadczenie z ZUS, mogliby samodzielnie decydować, co się stanie z częścią kapitału zgromadzoną w OFE.

_ Jeżeli emeryt uzna, że wystarczy mu emerytura z pierwszego filara, bo np. ma jeszcze inne oszczędności, to powinien mieć możliwość pozostawienia kapitału w OFE. Tam byłby on dalej pomnażany. Jeśli po iluś latach uznałby, że chce wyższą emeryturę, to uruchamiałby część z OFE. Jeśli nigdy by jej nie wykorzystał, wówczas cały kapitał z OFE byłby dziedziczony przez rodzinę _ — mówi Wiesława Taranowska, wiceprzewodnicząca OPZZ.

Do szukania nowej koncepcji wypłaty skłonił związkowców brak dziedziczenia kapitału po śmierci emeryta, który wybrał świadczenie indywidualne. W myśl projektu pozostawałby on w zakładzie wypłacającym i posłużył na wypłaty dla tych, którzy pożyją dłużej, niż założył to zakład, wyliczając emeryturę. Koncepcja OPZZ zakłada, że w momencie przechodzenia na emeryturę nie będzie konieczności wyciągania pieniędzy z dwóch filarów. Część z OFE byłaby zamrożona, a emeryt dostawałby jedynie część z ZUS.

_ Nie ma żadnego powodu, dla którego wypłata z I i II filara musi się zaczynać w tym samym momencie _ — twierdzi Wiesława Taranowska.

Emeryt mógłby sięgnąć po część z OFE w dowolnym momencie, np. po kilku latach, gdy uzna, że potrzebuje wyższego świadczenia. Wówczas dostawałby łączne świadczenie z obu filarów, a po jego śmierci pozostały kapitał zostawałby w zakładzie. Jeśli jednak nie zdecydowałby się na uruchomienie części z OFE, to cały kapitał mógłby być dziedziczony przez rodzinę. To rozwiązanie najbardziej korzystne dla osób dobrze zarabiających i dla tych, które wiedzą, że na emeryturze pożyją tylko kilka lat, bo np. są ciężko chore.

Jak rzadko kiedy, pomysłowi związkowców przyklaskują pracodawcy.

_ To dobry pomysł. Jeśli emeryt nie chce korzystać z kapitału z OFE, bo ma inne źródło oszczędzania: wciąż pracuje czy choćby wynajmuje komuś mieszkanie, to nie należy go do tego zmuszać _ — mówi Jeremi Mordasewicz, ekspert PKPP Lewiatan.

Nie wszyscy eksperci tryskają entuzjazmem.

_ To zły pomysł. Doszłoby do oderwania celu oszczędzania od celu realizacji wypłaty. Pieniądze w OFE są odkładane na emeryturę i nie powinny być wykorzystywane w innym celu. Nie można ich traktować jak zwykłej lokaty kapitału, z której ubezpieczony skorzysta lub nie _ — przekonuje Wojciech Nagel, członek rady nadzorczej ZUS. Budżet nie dopłaci

Zdaniem Jeremiego Mordasewicza, trzeba wprowadzić ograniczenie w swobodnym dysponowaniu kapitałem, by decyzja o zatrzymaniu kapitału z OFE nie oznaczała przejścia na garnuszek budżetu.

_ Ważne, by osoba, która z własnego wyboru będzie miała niższą emeryturę, nie mogła potem z tytułu niskich dochodów korzystać z zasiłków czy dopłat budżetowych. Po spełnieniu takich warunków propozycja OPZZ jest czysta, bez obciążeń dla budżetu _— mówi Jeremi Mordasewicz.

OPZZ podziela ten pogląd i dlatego postuluje, by możliwość zamrożenia emerytury z OFE była tylko w przypadku, gdy emerytura z I filara będzie wyższa od minimalnego świadczenia. To oznacza, że budżet nie będzie dopłacał.

Przeszkodą w uelastycznieniu formy wypłaty może być uciekający czas. Minister pracy wkrótce po nominacji wykluczyła na łamach „PB” możliwość poszerzenia katalogu produktów. Argumentowała to brakiem czasu na analizy i symulacje. Eksperci przekonują, że wprowadzenie propozycji OPZZ może się udać.

_ To nie jest nowy produkt emerytalny, lecz prosta zmiana prawa, która uelastyczni dotychczasowe propozycje. W krótkim czasie prawnicy mogą przygotować zmianę ze wspomnianymi zabezpieczeniami dla budżetu _ — zapewnia Jeremi Mordasewicz.

Rząd proponuje trzy typy emerytury dożywotniej z OFE

1. Indywidualna Zakład wypłacający będzie prognozował dalszą długość życia i dzielił przez nią kapitał zgromadzony w OFE. Po śmierci emeryta niewykorzystany kapitał przepadnie. Rozwiązanie to zapewnia emerytom najwyższe świadczenie.
2. Małżeńska Emerytura ma być wyliczana wspólnie dla małżonków. Po śmierci jednego drugi wciąż otrzymuje świadczenie. Rozwiązanie to jest dobre dla małżeństw, w których jedno zarabia znacznie mniej lub wcale. Świadczenie będzie jednak dużo niższe niż indywidualne.
3. Z okresem gwarantowanym Emeryt może wskazać osobę, która po śmierci będzie otrzymywała jego świadczenie do końca okresu gwarantowanego. Grzegorz Nawacki

Polecamy:
» Wszystko o OFE, który Cię interesuje