Rząd: będą zmiany w ustawie dotyczącej funduszu alimentacyjnego
Rada Ministrów przyjęła we wtorek założenia do projektu nowelizacji ustawy dotyczącej funduszu alimentacyjnego. Zmiany przewidują m.in. uproszczenie procedur oraz skuteczniejszą egzekucję zobowiązań dłużnika alimentacyjnego przez komornika sądowego.
Rząd przyjął założenia do projektu nowelizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz ustawy o świadczeniach rodzinnych, przygotowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Celem zmian jest uproszczenie procedur administracyjnych związanych ze stosowaniem tych ustaw, a tym samym efektywniejsze odzyskiwanie należności wypłaconych z funduszu alimentacyjnego.
Obecnie egzekucję zobowiązań alimentacyjnych wypłaconych z funduszu alimentacyjnego prowadzi się dwutorowo w trybach: administracyjnym i sądowym. Nie skutkuje to jednak wzrostem wyegzekwowanych należności, a generuje znaczne koszty. W projekcie zaproponowano likwidację egzekucji administracyjnej i pozostawienie wyłącznie egzekucji sądowej, przez komornika.
Zmieniony ma być także sposób przekazywania określonym organom środków pochodzących z egzekucji. Obecnie w przypadku odzyskania należności 20 proc. stanowi dochód własny organu właściwego dłużnika, kolejne 20 proc. - dochód własny organu właściwego wierzyciela, a pozostałe 60 proc. tej kwoty i odsetki stanowią dochód budżetu państwa. W projekcie zaproponowano, aby całe 40 proc. trafiało do jednej z gmin - wierzyciela.
W nowelizacji przewidywane są również zmiany dotyczące m.in. ustalania sytuacji dłużnika oraz obliczania dochodu na potrzeby obu ustaw, czyli ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego i świadczeń rodzinnych.
Nowe regulacje mają wejść w życie w drugiej połowie 2014 r.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobom, które nie są w stanie wyegzekwować zasądzonych alimentów. Przyznawane jest na dzieci do ukończenia 18. roku życia lub do ukończenia 25. roku życia, jeżeli się uczą, a w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności - bez względu na wiek.
Wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego pokrywa się z wysokością na bieżąco ustalanych alimentów, nie może jednak przekroczyć 500 zł miesięcznie. Prawo do świadczenia uzależnione jest od kryterium dochodowego - dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekroczyć kwoty 725 zł.
Świadczenia wypłaca gmina, ale dłużnik zobowiązany jest je zwrócić.
Jedna ze zmian przewidzianych w projekcie założeń zmienia tryb egzekucji zobowiązań dłużnika. Obecnie prowadzona jest ona dwutorowo - zarówno w trybie sądowym, jak i administracyjnym, jednak nie skutkuje to wzrostem poziomu odzyskanych należności, generuje natomiast znaczne koszty po stronie organu właściwego wierzyciela (czyli urzędu gminy lub ośrodka pomocy społecznej).
Z danych MPiPS wynika, że w 2012 r. koszty poniesione przez gminy w celu wyegzekwowania długów w ramach postępowania administracyjnego przewyższyły kwotę odzyskanych należności. Efektywność egzekucji sądowej jest zdecydowanie wyższa - kwoty odzyskiwane przez komornika sądowego przewyższają kilkukrotnie (w niektórych przypadkach nawet kilkadziesiąt razy) kwoty odzyskane przez organ administracyjny. Dlatego planowane jest przekazanie kompetencji do odzyskiwania wypłaconych świadczeń wyłącznie komornikom sądowym.