Rząd przyjął projekt ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym

Według projektu kredyt ten ma być oferowany osobom starszym. Regulacja nie narzuca jednak limitu wieku. "Pozwoli to tym osobom uzyskać dodatkowe środki finansowe na bieżące potrzeby, m.in. konsumpcję, świadczenia medyczne, które będą czerpane z kapitału zakumulowanego w nieruchomości" - podkreślono we wtorkowym komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu.

Zgodnie z przyszłą ustawą bank będzie wypłacał klientowi przez określony czas lub jednorazowo wyplaci świadczenie pieniężne, zabezpieczone hipoteką ustanowioną na domu lub mieszkaniu albo prawie do nieruchomości.

Spadkobiercy będą mogli spłacić kredyt i zachować prawa do nieruchomości. "Jeżeli się na to nie zdecydują, będą mieli obowiązek przeniesienia prawa do nieruchomości na kredytodawcę (...). Spadkobiercom będzie przekazywana kwota stanowiąca różnicę pomiędzy wartością roszczenia banku, a wartością nieruchomości (w przypadku, gdy ta różnica jest dodatnia)" - wyjaśniono.

"Roszczenie o zwrot odwróconego kredytu - wraz z odsetkami i innymi kosztami - będzie wymagalne po 12 miesiącach od dnia śmierci kredytobiorcy. Dzięki temu spadkobiercy będą mogli nie tylko dopełnić formalności spadkowych, ale także mieć możliwość spłaty kredytu i zachowania prawa do lokalu. Kredyt można będzie spłacić wcześniej i nie ponosić kosztów naliczanych odsetek" - dodano.

Umowy odwróconego kredytu hipotecznego mają być zawierane z osobami starszymi przez banki, oddziały banków zagranicznych oraz instytucje kredytowe prowadzące działalność transgraniczną. Instytucje te podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego lub organom nadzorczym w macierzystych państwach członkowskich UE. To - zdaniem CIR - zapewni wysoki poziom ochrony beneficjentów, korzystających z takich usług.

Projekt zakłada, że odwrócony kredyt hipoteczny ma być udzielany w walucie, w której beneficjent otrzymuje większość dochodów. "Takie rozwiązanie pozwoli uniknąć ryzyka walutowego" - podkreślono.

By zabezpieczyć interesy klienta, bank będzie musiał przekazać mu formularz informacyjny o ofercie co najmniej siedem dni przed zawarciem umowy. Ma to być dodatkowe zabezpieczenie dla seniora, żeby ten mógł się zastanowić, czy umowa mu odpowiada.

"Podstawą do ustalenia kwoty odwróconego kredytu hipotecznego będzie rynkowa wartość nieruchomości. Przed zawarciem umowy rzeczoznawca majątkowy oceni nieruchomość. Ustawa nie będzie przesądzać o tym, która ze stron będzie płacić za wycenę" - czytamy w komunikacie.

Kredytobiorca będzie do chwili swojej śmierci właścicielem, wieczystym użytkownikiem nieruchomości lub posiadaczem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Umowa odwróconego kredytu hipotecznego ma być zawierana na piśmie. Powinny w niej znaleźć się m.in. informacje o rodzaju kredytu, jego wysokości, wartości nieruchomości, oprocentowaniu kredytu, a także terminy i wysokość wypłacanego świadczenia - jednorazowo czy w ratach.

Ponadto w umowie muszą być określone obowiązki kredytobiorcy związane z nieruchomością, jak ubezpieczenie lokalu, należyta dbałość o nieruchomość, terminowe uiszczanie podatków czy opłat za czynsz. Powinny się tam również znaleźć informacje dotyczące m.in. prawa do przedterminowej spłaty kredytu, a także odstąpienia od umowy.

"Kredytobiorca będzie mógł odstąpić od umowy z bankiem w ciągu 30 dni od dnia zawarcia umowy. Kredytobiorcy będą mogli spłacić odwrócony kredyt hipoteczny w całości lub w części (chodzi o spłatę wypłaconych kwot kredytu wraz z oprocentowaniem, prowizjami i innymi opłatami), a bank nie będzie mógł zastrzec prowizji z tytułu przedterminowej spłaty" - zaznaczył CIR.

W projekcie określono też konsekwencje dla kredytobiorcy w przypadku niewywiązania się z obowiązków dotyczących utrzymania nieruchomości. Wówczas bank będzie mógł wyznaczyć termin, nie krótszy niż 60 dni, na usunięcie niedociągnięć.