Składki na KRUS są niskie, ale uzyskanie emerytury nie jest łatwe

Przedsiębiorcy ubezpieczeni w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych mogą pozazdrościć rolnikom prowadzącym działalność gospodarczą wysokości składek, które ci odprowadzają do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Podstawowa składka emerytalno-rentowa rolników wynosi 73 zł miesięcznie, a dla rolników-przedsiębiorców, którzy mają do 50 ha - 146 zł (do tego dochodzi 42 zł na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie). Wszyscy rolnicy ubezpieczeni w KRUS-ie dostają niemal jednakowe emerytury, około 800 zł, czyli tyle, ile wynosi minimalna emerytura z ZUS.

Składki płacone przez ubezpieczonych w systemie powszechnym są znacznie wyższe. Osoba prowadząca działalność gospodarczą musi odprowadzić na system emerytalno-rentowy ponad 580 zł miesięcznie (z preferencyjnej składki w wysokości 133 zł może skorzystać przedsiębiorca zaczynający działalność). Z kolei osoba pracująca na etacie uzyskująca minimalne wynagrodzenie w wysokości 1,5 tys. zł odprowadza składkę emerytalno-rentową w wysokości ok. 170 zł.

Zdaniem Rzecznika Ubezpieczonych, byłej prezes ZUS Aleksandry Wiktorow, system ubezpieczeń rolniczych może wydawać się atrakcyjny dla ubezpieczonych. - Składka odprowadzana do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych np. od minimalnego wynagrodzenia jest kilkakrotnie wyższa od składki na KRUS. Nie do końca jest też tak, że emerytury z ZUS są dużo wyższe od rolniczych - powiedziała Wiktorow. Wskazała, że emeryturę z ZUS do 1000 zł ma ok. 14 proc. emerytów (przeciętna wynosi ok. 1,7 tys. zł), a renty z tytułu niezdolności do pracy do 1000 zł - 58 proc. uprawnionych.

- Koszt uzyskania emerytury czy renty z KRUS jest dużo niższy niż w przypadku ZUS, gdzie za dużo wyższą składkę często dostaje się porównywalne świadczenia - zwróciła uwagę Wiktorow.

Dla osób prowadzących działalność gospodarczą pokusą może być więc zakup gospodarstwa rolnego i zmiana ubezpieczyciela z ZUS na KRUS.

Zdaniem rzeczniczki prasowej Centrali KRUS Marii Lewandowskiej, z praktyki Kasy wynika, iż uzyskanie prawa do rolniczej emerytury, uwarunkowane obecnie posiadaniem wyłącznie okresu ubezpieczenia społecznego w KRUS, nie jest jednak łatwe.

- Osoby, które np. prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą i poszukują możliwości obniżenia wydatków z tytułu składek emerytalnych w ZUS, mogą mylnie sądzić, że pomoże im w tym posiadanie 1-hektarowego gospodarstwa rolnego. Do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym rolników konieczne jest spełnienie łącznie kilku warunków - powiedziała Lewandowska.

Eliminujący może być np. limit tzw. rocznej kwoty granicznej należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, którego przekroczenie oznacza utratę prawa do ubezpieczenia w KRUS (za 2011 r. wyniósł 2929 zł).

Lewandowska wyjaśniła, że emerytura rolnicza przysługuje osobie ubezpieczonej w KRUS, która osiągnęła wiek emerytalny (60 lat dla kobiety, 65 lat dla mężczyzny) oraz podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników przez co najmniej 25 lat.

Wskazała, że dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. prawo do emerytury rolniczej - poza osiągnięciem wymaganego wieku - zależy od legitymowania się co najmniej 25-letnim (lub 30-letnim) okresem podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.

W ubezpieczeniu społecznym rolników możliwe jest bowiem uzyskanie tzw. wcześniejszej emerytury rolniczej, przysługującej osobom w wieku: 55 lat dla kobiet, 60 lat dla mężczyzn, którzy przez co najmniej 30 lat podlegali wyłącznie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników i zaprzestaną prowadzenia działalności rolniczej.

- System rolniczy jest traktowany jako dopełniający wobec systemu powszechnego, zatem w przypadku osób, które w różnych okresach życia podlegały ubezpieczeniu w ZUS lub w KRUS, a które wystąpią o przyznanie rolniczej emerytury, nie posiadając wystarczającego okresu składkowego w KRUS, Kasa będzie zmuszona odmówić im prawa do tego świadczenia - powiedziała rzeczniczka KRUS.

Dodała, że okresy ubezpieczenia emerytalno-rentowego rolników mogą być natomiast uwzględnione w ZUS do ustalenia prawa do emerytury pracowniczej.

Zgodnie z przepisami świadczenie emerytalne ustala ten organ, do którego ostatnio wpływały składki na ubezpieczenie emerytalne. W przypadku rolników będzie to KRUS, a w przypadku pracowników - ZUS.