Straż Graniczna chce kupić od Finlandii okręt patrolowy za 2,5 mln zł

W maju 2013 r. do Finlandii udała się delegacja, w skład której weszli eksperci ze Straży Granicznej. Ocenili oni, że stan techniczny oraz resurs silników i urządzeń, wykorzystywanego przez fińskich pograniczników patrolowca, pozwoliłby na jego eksploatację w Polsce przez około 20 lat.

Obecnie w Morskim Oddziale Straży Granicznej eksploatowane są dwa pełnomorskie okręty typu SKS-40: "Kaper-1" oraz "Kaper-2". Zbudowane w latach 1991 i 1992 jednostki były pierwotnie przeznaczone dla urzędów morskich. Według ekspertów ich konstrukcja w niewielkim stopniu spełnia wymagania Straży Granicznej. Chodzi np. o małe zanurzenie, co oznacza, że nie w każdych warunkach pogodowych mogą realizować zadania. "Ograniczenia znacznie zawężają zdolności do realizacji działań kontrolnych w morzu, tym samym uniemożliwiając pełną zdolność państwa do egzekwowania prawa na obszarach morskich" - podkreślono w projekcie uchwały rządu.

"Strona fińska przedstawiła stanowisko o daleko idącej akceptacji zaoferowanej przez stronę polską kwoty na zakup jednostki, a biorąc pod uwagę jej wartość księgową (5,25 mln euro), można wnioskować, że kwota nabycia jednostki nie będzie zbyt wysoka. Należy nadmienić, że budowa nowej jednostki pływającej tej klasy to koszt około 75 mln zł" - wskazano w projekcie uchwały rządu.

Około 2,5 mln zł na zakup patrolowca TIIRA ma pochodzić z rezerwy celowej budżetu państwa. Kolejne 2 mln zł niezbędne będą na adaptację do przepisów prawa polskiego oraz przystosowanie do służby na polskich obszarach morskich (doposażenie, przeglądy i certyfikaty).

Fińska TIIRA została zaprojektowana do celów wojskowych i konstrukcyjnie dostosowana do montażu uzbrojenia. Ma wzmocniony kadłub, miejsce na dziobie umożliwiające instalację wielkokalibrowego karabinu maszynowego oraz komorę amunicyjną spełniającą wymagania bezpiecznego przechowywania uzbrojenia.

"Uzbrojenie tej jednostki zapewni realizację uprawnienia wynikającego z przepisów ustawy o Straży Granicznej do użycia przez jednostki pływające środków przymusu w stosunku do statków lub urządzeń pływających na morskich wodach wewnętrznych, w tym portach morskich, na morzu terytorialnym, a w trakcie pościgu także na pełnym morzu" - napisano w projekcie uchwały.

Jak powiedziała PAP rzeczniczka komendanta głównego SG chor. Agnieszka Golias, TIIRA ma być wykorzystywana w Morskim Oddziale Straży Granicznej do celów związanych z szeroko rozumianym bezpieczeństwem państwa. Według planów patrolowiec ma zostać wyposażony w specjalistyczne urządzenia współdziałające ze Zautomatyzowanym Systemem Radarowym Nadzoru (ZSRN) polskich obszarów morskich, które są elementem zewnętrznej granicy Unii Europejskiej.

"Ponadto użytkowanie jednostki będzie wiązać się z dostępem do informacji niejawnych w związku z wykorzystaniem sprzętu i urządzeń łączności specjalnej gromadzących i przetwarzających informacje o charakterze niejawnym" - zaznaczono w projekcie uchwały.

Jednostka ma zostać doposażona w urządzenia umożliwiające dostęp do Centralnej Bazy Danych Straży Granicznej oraz Systemu Informacyjnego Schengen. "Wykorzystanie sprzętu i urządzeń łączności specjalnej i włączenie wymienionych systemów do ZSRN pozwoli na zwiększenie obszaru podlegającego nadzorowi i skuteczności działań Straży Granicznej na polskich obszarach morskich, co w bezpośredni sposób przekłada się na zwiększenie bezpieczeństwa granic UE" - podkreślono w projekcie.

Uzasadniając potrzebę zakupu pełnomorskiej łodzi od strony fińskiej podkreślono, że polska Straż Graniczna jest wyposażona w nowoczesny sprzęt, ale przede wszystkim na obszarze morza terytorialnego, w zakresie jednostek patrolowych, interwencyjno-pościgowych oraz lekkich środków pływających. "Niezbędne są również nowoczesne jednostki pełnomorskie, bardzo istotne z punktu widzenia interesów ekonomicznych Polski, zapewniające kontrolę całej powierzchni polskich obszarów morskich" - napisano.

W 2013 r. rezerwa celowa budżetu państwa na modernizację Straży Granicznej wynosi 11 mln zł.

Grzegorz Dyjak