W Polsce już pięć milionów osób pobiera emerytury

Na jednego emeryta przypada tylko trzech pracujących. Zdaniem ekspertów, należy rozpocząć poważną debatę nad systemem emerytalnym i rynkiem pracy.

W sierpniu ponad pięć milionów osób otrzymywało emerytury wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To oznacza, że na jednego emeryta przypada trzech pracujących. Taka jest proporcja, jeśli porówna się liczbę emerytów i pracujących według badania aktywności ekonomicznej ludności, gdzie do grupy pracujących także zalicza się szarą sferę. Jeżeli zaś porówna się oficjalne dane resortu pracy na temat pracujących legalnie, to na jednego emeryta przypada 2,7 pracownika.

– Te liczby wskazują, że musimy poważnie porozmawiać o systemie emerytalnym i o rynku pracy – uważa Henryk Michałowicz, ekspert Konfederacji Pracodawców Polskich.

Według niego, niepokoi nie tylko szybko rosnąca liczba osób otrzymujących emerytury, ale też tendencje demograficzne. Wynika z nich, że za 15 lat będziemy starzejącym się społeczeństwem.

– Przeciętna osoba, która przechodzi na emeryturę, ma 59 lat, chociaż ustawowy wiek emerytalny w Polsce to jest 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn – przypomina ekspert KPP.

Na to, że mamy jednych z najmłodszych emerytów, zwraca też uwagę Wiktor Wojciechowski, ekonomista Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju.

– Co czwarty, co piąty złoty wypłacany na emerytury dostają ludzie, którzy są w wieku produkcyjnym – mówi.

– To efekt rozbudowanego systemu wcześniejszych emerytur, z jakim mieliśmy do czynienia jeszcze w zeszłym roku – przypomina Wojciechowski.

– Przekroczyliśmy magiczną liczbę. Symboliczne jest zderzenie 15 mln pracujących i 5 mln emerytów – przyznaje Wojciech Nagel, ekspert BCC i wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej ZUS.

Także on uważa, że powinniśmy rozpocząć poważną debatę nad wydłużeniem wieku emerytalnego.

– Może się bowiem okazać, że mamy poważne problemy finansowe i demograficzne nie za 10–15 lat, a już za 5–10 – dodaje Nagel.

– To przedsiębiorcy bardzo chętnie korzystali z wszystkich możliwości wysyłania ludzi na wcześniejsze emerytury, zasiłki czy świadczenia, by nie ponosić kosztów transformacji – ripostuje Wiesława Taranowska, wiceprzewodnicząca OPZZ.

Zwraca uwagę, że szczególnie w tym roku, gdy firmy redukują zatrudnienie, chętnie rozwiązują umowy o pracę z osobami, które mają uprawnienia emerytalne.

– Oficjalnie przedsiębiorcy chcą rozmawiać o wydłużeniu wieku emerytalnego, a nieoficjalnie zachęcają pracowników do przechodzenia na emerytury – uważa wiceprzewodnicząca OPZZ.

Dodaje, że kłopoty finansowe FUS związane są między innymi z tym, że rząd zdecydował się na obniżenie o połowę składki rentowej.

– Byliśmy temu przeciwni, ale rząd tłumaczył, że to zachęci firmy do zwiększania zatrudnienia, bo zmniejszają się pozapłacowe koszty pracy. Okazało się to nieprawdą – dodaje Taranowska.

Według niej, najlepszą metodą na zahamowanie wzrostu liczby emerytów jest dobra sytuacja na rynku pracy. – Jeśli ludzie będą mieli możliwość pracy, to z niej skorzystają. A pracujący emeryci tak samo jak inni płacą podatki czy składki ubezpieczeniowe.

Rząd wini poprzedników
Marek Bucior, wiceminister pracy, uważa, że szybko rosnąca liczba emerytów to efekt zaniedbań poprzednich ekip rządowych. Przypomina, że emerytury pomostowe, które znacznie ograniczyły system wcześniejszego kończenia kariery zawodowej, wprowadzono dopiero od tego roku, choć powinny funkcjonować już dwa lata. Wiceminister nie obawia się o zagrożenia dla finansów FUS. Przypomina, że rząd zdecydował się na prawie 38 mld zł dotacji dla ZUS, dodatkowo chce przeznaczyć 7,5 mld zł z Funduszu Rezerwy Demograficznej. Dodatkowo z projektu budżetu wynika, że ZUS w tym roku zaciągnie ok. 4,5 mld zł kredytu w bankach komercyjnych.

Aleksandra Fandrejewska
PARKIET