Wymierający zawód. "Rezygnują z pracy po kilku dniach"
Niewielu młodych ludzi w Polsce wybiera zawód nauczyciela, co skutkuje licznymi nieobsadzonymi stanowiskami pracy. Tylko 5 proc. nauczycieli to osoby przed trzydziestką, co prowadzi do coraz starszej kadry nauczycielskiej.
W roku szkolnym 2023/2024 szkoły zatrudniały około 525 tys. nauczycieli, a cały system edukacji obsługiwało ponad 736 tys. pracowników. Pomimo tych liczb, nadal brakuje młodej kadry, co przyczynia się do starzenia się zawodu.
Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) zwraca uwagę, że brak nauczycieli jest odczuwalny od trzech lat. Liczba wakatów w szkołach, zwłaszcza na zachodzie kraju i w większych miastach, rośnie. ZNP informuje o przypadkach, gdzie nowi nauczyciele rezygnują z pracy zaledwie po kilku dniach.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W sytuacji niedoborów kadrowych, dyrektorzy szkół często sięgają po emerytowanych nauczycieli lub zwiększają liczbę godzin pracy obecnych pracowników. Choć jest to krótkoterminowe rozwiązanie, nie zawsze jest ono korzystne dla jakości nauczania.
Starzejąca się kadra
Największe braki kadrowe występują w szkołach branżowych, gdzie nauczyciele często są w zaawansowanym wieku. ZNP informuje, że w 2023 r. liczba nauczycieli powyżej 50 lat wzrosła o 6,5 punktu procentowego, podczas gdy tylko 5 proc. nauczycieli ma mniej niż 30 lat.
Niskie wynagrodzenia jako bariera
Badania Fundacji Teach for Poland pokazują, że tylko 4 proc. młodzieży uważa zawód nauczyciela za atrakcyjny, mimo że większość miała doświadczenie w nauczaniu. Niskie wynagrodzenia nie przyciągają nowych kandydatów. Nawet planowane na 2024 r. podwyżki nie poprawiły sytuacji finansowej nauczycieli.
Krzysztof Inglot z Personnel Service zauważa, że początkujący nauczyciele zarabiają niewiele ponad płacę minimalną, a nauczyciele dyplomowani nie przekraczają 6 tys. zł brutto miesięcznie.
W poszukiwaniu zmiany
Młodzi ludzie wskazują, że zawód nauczyciela potrzebuje większego prestiżu i uznania społecznego. Jeśli nie dojdzie do zmian w wynagrodzeniach i warunkach pracy, kryzys w polskim systemie edukacji może się pogłębić. ZNP podkreśla konieczność zmian jako kluczowy element przyciągający nowe pokolenia nauczycieli.