Z bezrobociem po Unii. Na jakie pieniądze mogą liczyć bezrobotni w Unii Europejskiej

Rząd włoski zadbał o bezrobotnych. Od kwietnia 5 mln pozostających bez pracy Włochów będzie pobierać równowartość 3346 zł miesięcznie pensji obywatelskiej. Rządowe wsparcie dostaną również obcokrajowcy.

W Polsce bezrobotny z prawem do zasiłku może liczyć na czterokrotnie niższe wsparcie w wysokości 847,80 zł brutto w pierwszych trzech miesiącach i 665,70 zł w kolejnych miesiącach.

Włochy są krajem o bardzo rozbudowanym systemie zabezpieczenia socjalnego, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych gwarantuje konstytucja. Dwa podstawowe zasiłki dla bezrobotnych to DIS-COLL i NASPI.

Oprócz tego system zabezpieczenia przed bezrobociem we Włoszech obejmuje wypłaty z państwowego funduszu dla pracowników przemysłowych, zwanego Cassa Integrazione Guadagni (CIG). Ma on na celu wypłatę zarobków pracownikom w razie przejściowych trudności z wypłatami w zakładzie pracy. Także związki zawodowe i inne korporacje oferują we Włoszech wsparcie na wypadek bezrobocia.

Wypłaty pensji mają trwać 18 miesięcy, uczestnicy programu zostaną zapisani do biura pośrednictwa pracy i zmuszeni do podjęcia pracy w ramach jednej z pierwszych zaproponowanych ofert pracy.

Zasiłek dla bezrobotnych w tym kraju przysługuje tylko osobom bezrobotnym zarejestrowanym jako osoby poszukujące pracy. Trzeba przy tym mieć co najmniej 12-miesięczny okres ubezpieczenia w związku z zatrudnieniem. Można ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych tylko wtedy, gdy nie otrzymuje się emerytury.

Zasiłek wypłacany jest przez pięć miesięcy osobom poniżej 50. roku życia, osiem miesięcy dla bezrobotnych w wieku od 50 do 55 lat i 11 miesięcy dla osób powyżej 55. roku życia.

Wysokość zasiłku dla bezrobotnych wynosi w ciągu pierwszych dwóch miesięcy pobierania świadczenia 65 proc. średniego miesięcznego wynagrodzenia netto i stopniowo się zmniejsza, by osiągnąć próg 50 proc. przez następne dwa miesiące, aż do 45 proc. w całym pozostałym okresie wypłacania świadczenia.

Zasiłek dla bezrobotnych w przypadku osób poszukujących pracy jest ograniczony do 0,58 proc. średniej krajowej wynagrodzenia za poprzedni rok kalendarzowy.

Jeżeli osoba podlegająca obowiązkowemu ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia straci pracę, ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych - Arbeitslosengeld I.

Ubiegając się o ten zasiłek, trzeba zarejestrować się w urzędzie pracy i złożyć odpowiedni wniosek. By go pobierać, nie można mieć pracy lub pracować mniej niż 15 godzin tygodniowo, trzeba być gotowym do podjęcia pracy i aktywnie starać się wyjść z bezrobocia. Należy mieć też opłacone składki na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia przez co najmniej dwanaście miesięcy w przeciągu dwóch lat przed utratą pracy.

Bezrobotni z dziećmi otrzymują 67 proc. a bez dzieci 60 proc. płacy netto, którą otrzymywali średnio dziennie przez 12 miesięcy przed utratą pracy. W 2018 roku maksymalna wysokość zasiłku wynosiła 6,5 tys. euro miesięcznie na zachodzie Niemiec i 5,8 tys. euro na wschodzie kraju. Świadczenie wypłacane jest najwyżej przez 24 miesiące w zależności od liczby opłaconych składek i wieku.

Innym świadczeniem, z którego mogą skorzystać bezrobotni w Niemczech, jest wypłacany przez lokalne centra pracy zasiłek socjalny Arbeitslosengeld II, znany jako Hartz IV.

Jest to świadczenie wypłacane: bezrobotnym, którzy nie opłacali składek na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, opłacali je za krótko, nigdy nie pracowali albo przez rok już pobierali zasiłek dla bezrobotnych. Prawo do niego mają także pracujący, potrzebujący wsparcia.

Pieniądze z Arbeitslosengeld II powinny zapewnić pełne utrzymanie na przyzwoitym poziomie życia obejmujące: odżywianie, odzież, artykuły gospodarstwa domowego, przyzwoite zakwaterowanie, ogrzewanie, zdrowie i higienę, edukację, rodzinę, dzieci, możliwość spotykania się z ludźmi i zaangażowania w życie społeczne, kulturalne czy też polityczne.

Na Węgrzech by móc skorzystać z zasiłku dla bezrobotnych, trzeba zarejestrować się w miejscowym starostwie powiatowym jako osoba poszukująca pracy. Przed uzyskaniem statusu osoby poszukującej pracy, trzeba przepracować co najmniej 360 dni w ciągu trzech lat. Co ciekawe, by mieć prawo do pobierania zasiłku za 1 dzień, trzeba mieć przepracowane 10 dni.

Stąd minimalnym okresem pobierania zasiłku są 36 dni, a maksymalnym - 90 dni. Wysokość zasiłku wynosi 60 proc. poprzedniego przeciętnego wynagrodzenia, przy czym kwota ta nie może być wyższa niż 100 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli 138 tys. forintów (ok. 1,8 tys. zł) miesięcznie w 2018 roku.

Wysokość samego świadczenia wylicza się na podstawie średniej płacy za cztery kwartały kalendarzowe poprzedzające utratę pracy.

Osoby mieszkające w Portugalii, tam pracujące i płacące składki na ubezpieczenie społeczne, po utracie pracy mogą ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych. Bezrobotni w Portugali mogą także ubiegać się o zasiłek socjalny dla bezrobotnych, wypłacany bezrobotnemu, który nie spełnia warunków do zasiłku dla bezrobotnych lub gdy skończyło mu się już prawo do jego pobierania.

Można także ubiegać się o częściowy zasiłek dla bezrobotnych wypłacany pracownikom, którzy ubiegali się o świadczenia dla bezrobotnych lub otrzymywali je, a następnie podjęli pracę w niepełnym wymiarze godzin lub rozpoczęli pracę na własny rachunek.

Aby otrzymać pełny zasiłek dla bezrobotnych w Portugalii, trzeba tam mieszkać i mieć co najmniej przepracowane 360 dni płatnego zatrudnienia, z zarejestrowanymi zarobkami, w ciągu 24 miesięcy kalendarzowych bezpośrednio przed datą bezrobocia. Okres uprawnień do pobierania zasiłku zależy od wieku osoby i liczby miesięcy z rejestrowanymi zarobkami.

By dostać zasiłek dla bezrobotnych, należy zarejestrować się jako poszukujący pracy w Agence pour le Développement de l'Emploi (ADEM), mieć od 16 do 64 lat, mieszkać w Luksemburgu w momencie powiadomienia o zwolnieniu, być zdolnym do pracy, a jednocześnie dostępnym dla rynku pracy i gotowym przyjąć każdą odpowiednią pracę. Wymagane jest też przepracowanie w Luksemburgu co najmniej 26 tygodni, po co najmniej 16 godzin tygodniowo w ciągu 12 miesięcy poprzedzających datę rejestracji w ADEM.

Okres wypłacania świadczenia jest równy czasowi pracy, liczonemu w pełnych miesiącach, przepracowanemu w ciągu 12 miesięcy poprzedzających datę rejestracji w ADEM. Świadczenie można otrzymywać przez 365 dni, w ciągu 24 miesięcy.

Jego wysokość równa jest 80 proc. płacy brutto z ostatnich trzech miesięcy przed utratą pracy lub 85 proc., gdy bezrobotny ma dzieci i nie powinno przekroczyć 250 proc. płacy minimalnej, co oznacza 4996,47 euro.

W Danii zasiłek dla bezrobotnych (dagpenge) można pobierać, jeśli było się członkiem funduszu ubezpieczeniowego na wypadek bezrobocia przez co najmniej jeden rok. Przy pracy na pełen etat wymagany jest minimalny dochód w wysokości 223 596 koron duńskich (152 222 koron duńskich dla osób pracujących na niepełnym etacie), osiągnięty w ciągu trzech poprzednich lat. Do wyliczenia tego dochodu można maksymalnie uwzględnić kwotę do 18 633 koron duńskich miesięcznie.

Okres pobierania zasiłku wynosi dwa lata w ciągu trzech lat, ale jeśli w trakcie pobierania dagpenge pracuje się tymczasowo, okres pobierania zasiłku się przedłuża, maksymalnie o rok. Wysokość zasiłku oblicza się biorąc średnią z 12 najlepiej płatnych miesięcy w ciągu ostatnich dwóch lat. Maksymalnie wynosi 90 proc. tych zarobków, ale najwyższy zasiłek dla bezrobotnych, jaki można było otrzymać w 2018 roku, wynosił 18 633 koron duńskich brutto miesięcznie na pełny etat (około 11,5 tys. zł) i 12 000 koron na niepełnym etacie.

Zasiłek dla bezrobotnych przysługuje osobom bezrobotnym, które spełniły określone warunki, m.in.: mieszkają w Belgii, przepracowały minimalną liczbę dni, a więc od 312 do 624 w określonym czasie (od 21 do 42 miesięcy w zależności od wieku).

Osoba bezrobotna, aby uzyskać zasiłek, musi zarejestrować się we właściwym urzędzie pracy (FOREM, Actiris lub VDAB) jako poszukująca pracy i powinna być gotowa na przyjęcie odpowiedniej pracy lub na oferowane szkolenie.

Okres wypłaty zasiłku dla bezrobotnych jest z zasady nieograniczony, jednak stopniowo zmniejsza się jego kwota. Jego wysokość zależy m.in. od wysokości pobieranego wynagrodzenia i sytuacji rodzinnej, przy czym górny limit wynosi 2 269,09 euro miesięcznie. Przez pierwsze trzy miesiące zasiłek wynosi 65 proc. ostatniego wynagrodzenia, by stopniowo zejść do 60 proc.