Zarobki nauczycieli. Zobacz, jak wypada Polska na tle innych krajów

Jak wynika z ostatniego raportu OECD "Education at Glance 2018", który uwzględnia dane na temat wynagrodzeń z lat 2016-2017, nauczyciele w Polsce zarabiają mniej niż ich koledzy z branży z zachodniej Europy. I to bez względu na doświadczenie czy rodzaj szkoły, w której pracują. Lepiej wypadamy natomiast na tle kolegów z regionu.

Waluta, w której Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju przedstawia dane, to tzw. dolar międzynarodowy, który uwzględnia siłę nabywczą pieniądza w danym kraju. Oznaczamy go w tekście jako dolar PPS. Warto pamiętać, że nie można przeliczyć tej waluty na polskiego złotego za pomocą standardowego kursu dolara amerykańskiego. Pozwala ona za to porównać sytuację w poszczególnych krajach na świecie.

W naszym porównaniu skupiliśmy się na pensjach nauczycieli szkół średnich z 15-letnim stażem. Zobaczcie, jak wypadają wynagrodzenia polskich nauczycieli na tle innych krajów.

Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem: 25,5 tys. dol. brutto PPS

To cztery razy mniej, niż zarabiają nauczyciele w Luksemburgu i trzy razy mniej niż pedagodzy z Niemiec.

Pensje polskich nauczycieli nie wypadają też lepiej, jeśli zestawimy je ze średnim wynagrodzeniem Polaków z wyższym wykształceniem. Wówczas okazuje się, że osoby, które uczą nasze dzieci zarabiają, 77 proc. przeciętnego wynagrodzenia pracowników o takim samym poziomie wykształcenia. To również znacznie poniżej średniej OECD, która kształtuje się na poziomie 88 proc.

Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem: 109,7 tys. dol. brutto PPS

Wśród wszystkich krajów OECD najlepiej wynagradzani są nauczyciele w Luksemburgu. Zarabiają oni ponad 109,7 tys. dolarów PPS.

Polscy nauczyciele, aby zarobić tyle, co luksemburscy, musieliby pracować cztery razy dłużej.

Uposażenie pedagogów w Luksemburgu wypada imponująco nawet w porównaniu do średnich wynagrodzeń w tym kraju. Nauczyciele zarabiają tam dwa razy więcej niż Luksemburczycy z wyższym wykształceniem, pracujący w innych branżach.

Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem: 81,2 tys. dol. brutto PPS

Nauczyciel w Niemczech zarabia trzy razy więcej niż jego odpowiednik w Polsce, i to przy uwzględnieniu siły nabywczej pieniądza.

Uposażenia niemieckich nauczycieli nie odbiegają też znacząco od średniej wynagrodzeń Niemców z wyższym wykształceniem, zatrudnionych w innych branżach.

Dlatego praca za zachodnią granicą może być nie lada gratką dla polskich nauczycieli. Wykorzystują to lokalne władze graniczących z Polską landów. Brandenburgia nawiązała kilka lat temu współpracę z Uniwersytetem Szczecińskim, której celem była rekrutacja do pracy w Niemczech absolwentów pedagogicznych kierunków tej uczelni. Ofera atrakcyjna, zważywszy, że w Polsce nauczyciel musiałby pracować aż trzy miesiące, by zarobić równowartość jednej pensji w niemieckiej szkole.

Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem: 55,6 tys. dol. brutto PPS

Na godne pozazdroszczenia zarobki liczyć mogą także nauczyciele w Holandii, gdzie pensje w szkole średniej są dwa razy wyższe niż w szkole polskiej.

Oznacza to, że nasz nauczyciel na równowartość holenderskiej pensji musi pracować aż dwa miesiące.

Również na tle wynagrodzeń innych Holendrów nauczycielskie pensje wypadają dobrze, niewiele odbiegając od średniej osób z wyższym wykształceniem.

*Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem: 50,8 tys. dol. brutto PPS *

Dania dobrze wie, co znaczy brak porozumienia z nauczycielami. W 2013 r. w tym kraju odbył się wielki strajk, który na prawie 3 tygodnie sparaliżował cały system oświaty. Jednak duńscy pedagodzy nie walczyli o wyższe pensje, ale bronili przepisów gwarantujących im elastyczny czas pracy.

Efektem przeciągającego się sporu z władzami samorządowymi był lokaut, czyli zamknięcie szkół na wiele dni. Ostatecznie nauczyciele przegrali w najważniejszej dla nich wówczas kwestii: stracili na rzecz dyrekcji swobodę decydowania, ile pracują przy tablicy, a ile w domu. Na otarcie łez dostali jednak podwyżki.

Obecnie lærer i de gymnasiale uddannelser, bo tak nazywają się nauczyciele ze szkół średnich w Danii, zarabiają dwa razy więcej niż ich polscy odpowiednicy.

W porównaniu do wynagrodzeń innych osób z wyższym wykształceniem zatrudnionych w Danii, te nauczycielskie wypadają nie najgorzej. Duński nauczyciel zarabia niespełna 80 proc. średniej z innych branż.

Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem: 37,5 tys. dol. brutto PPS

Znacznie mniej niż w Luksemburgu czy w Niemczech zarabiają francuscy nauczyciele. Ich wynagrodzenie jest o połowę niższe niż w niemieckich szkołach. To jednak wciąż znacznie więcej, bo o ponad 30 proc., niż zarabiają polscy nauczyciele.

Co jednak ważne, średnia pensja nauczyciela szkoły ponadpodstawowej stanowi 99 proc. wynagrodzenia Francuzów z wyższym wykształcenie, pracujących w innych branżach.

Roczne wynagrodzenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim stażem 22,8 tys. dol. brutto PPS

Polscy nauczyciele należą do najgorzej opłacanych belfrów w gronie krajów OECD. Wynagrodzenia na jeszcze niższym poziomie, bo o 10 proc. niższe, otrzymują ich węgierscy koledzy.

Jak wynika z danych OECD, uposażenie nauczyciela szkoły średniej z 15-letnim doświadczeniem, na poziomie 22,8 tys. dol. brutto PPS, to zaledwie 75 proc. zarobków, na które mogą liczyć Węgrzy z wyższym wykształceniem pracujący w innych zawodach.

Trzy lata temu również węgierscy pedagodzy sięgnęli po strajk jako ostateczne narzędzie walki o swoje racje. Domagali się jednak nie konkretnych podwyżek, ale m.in. większej samodzielności placówek oświatowych oraz zredukowania obciążeń nakładanych na uczniów i nauczycieli. W proteście udział wzięło wówczas 25 tys. nauczycieli w 1185 szkołach.

To 61 proc. zarobków osób z wyższym wykształceniem w Czechach

Jeszcze mniej od Polaków i Węgrów zarabiają nauczyciele za naszą południową granicą. Tam nauczyciel z 15-letnim stażem w szkole średniej może liczyć jedynie na 21 tys. dol. brutto PPS. To prawie cztery razy mniej niż zarabia pedagog w Niemczech i ponad pięć razy mniej, niż otrzymuje nauczyciel w Luksemburgu.

To 64 proc. zarobków osób z wyższym wykształceniem na Słowacji

Zdecydowanie najgorzej opłacanymi nauczycielami w gronie państw OECD są Słowacy. Zarabiają oni cztery razy mniej niż Niemcy, ponad pięć razy mniej niż Luksemburczycy i prawie 30 proc. mniej niż Polacy, pracujący w szkołach.